«Νέα Γεωμετρία» στην ελληνική εξωτερική πολιτική, είναι ο όρος στον οποίο επιμένει ο Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, κάνοντας τον απολογισμό για τον Στρατηγικό Διάλογο που ολοκληρώθηκε πριν από μερικά 24ωρα στην Ουάσιγκτον και κατέληξε στην Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), θέτοντας νέο πλαίσιο σε βάθος 5ετίας στις σχέσεις των δύο χωρών. Κάνοντας εισαγωγή στην συνάντηση που είχε με διπλωματικούς συντάκτες στην πρεσβευτική κατοικία (18 Οκτωβρίου), ο Τζέφρι Πάιατ επέλεξε αυτόν τον όρο - και τον επανέλαβε πολλές φορές - υπογραμμίζοντας έτσι ότι οι ΗΠΑ βλέπουν κάτι διαφορετικό πλέον στην Ελλάδα.
«Από την Ασία ως τον Ινδικό με τον Ειρηνικό και την ελληνική και αμερικανική στρατηγική εκεί, μέχρι τη Νότια Αφρική και φυσικά την Ανατολική Μεσόγειο και τα Δυτικά Βαλκάνια, όλες οι συζητήσεις που έγιναν αντανακλούν την διαφοροποιούμενη γεωμετρία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Μία ελληνική εξωτερική πολιτική που δεν περιορίζεται πλέον από την δεκαετία της οικονομικής κρίσης και δεν περιορίζεται μόνο σε μία γειτονιά, αλλά ασχολείται ευρύτερα με το πως θα προωθήσει τα κοινά μας συμφέροντα: τη σταθερότητα, τη δημοκρατία και το Διεθνές Δίκαιο σε μία περιοχή από τα Δυτικά Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα στον βορρά, μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο και τη βόρεια Αφρική, αλλά και μέχρι τον Περσικό Κόλπο και τον Ινδικό Ωεκανό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μία στρατηγική στην εξωτερική πολιτική που βασίζεται στην συνεργασία με τους στενότερους συμμάχους μας. Η Ελλάδα είναι ξεκάθαρα ένας από τους στενότερους συμμάχους και αυτός ο στρατηγικός διάλογος ήταν μία ευκαιρία να κουβεντιάσουμε σε βάθος για το πως θα προχωρήσουμε μαζί.»
Τί αλλάζει για την Ελλάδα με τη νέα συμφωνία
Απαντώντας σε ερώτηση της Huffpost, o Αμερικανός Πρέσβης επιχείρησε να εξηγήσει με συνεκτικό τρόπο το περιεχόμενο της Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), υπογραμμίζοντας ότι - σε σύγκριση με την προηγούμενη αντίστοιχη συμφωνία που υπεγράφη τον Οκτώβριο του 2019, η νέα συμφωνία πηγαίνει πιο μακριά την αμυντική συνεργασία σε σχέση με άλλες ισχύουσες συμφωνίες που έχουν συναφθεί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
«Η νέα αμυντική συμφωνία, πέρα από όλα τα άλλα, προσφέρει στις ΗΠΑ τη δυνατότητα να κατευθύνουν απευθείας επενδύσεις (στην Ελλάδα). Αν κοιτάξουμε τις υποδομές που ήδη διαθέτουμε εδώ μετά το 2019, στην Αλεξανδρούπολη, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα...Και στις τρεις περιοχές προχωράμε σε αναβαθμίσεις, ώστε να διευκολύνουμε τις αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Τώρα τις διευρύνουμε, ενώ προσθέτουμε και την βεβαιότητα για περισσότερο μακροχρόνια συνεργασία», σημειώνει ο Πάιατ.
Παράλληλα, επικαλείται την επιστολή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, λέγοντας ότι «η επιστολή μιλά από μόνη της» για την κοινή δέσμευση προς τη νατοϊκή συμμαχία, για την δέσμευση της ελληνικής πλευράς στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και την κοινή πεποίθηση ότι η Μεσόγειος πρέπει να είναι περιοχή συνεργασίας και όχι συγκρούσεων.
Ταυτόχρονα, ο Τζέφρι Πάιατ σπεύδει να δηλώσει ότι συμμερίζεται την άποψη που εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ότι η συμφωνία δεν στρέφεται κατά της Τουρκίας ούτε άλλης χώρας στην περιοχή, γιατί «δεν ήταν η Τουρκία ο κυρίαρχος παράγων, αλλά τα κοινά μας συμφέροντα».
«Πρόσκληση» σε συζήτηση για F-35
Αίσθηση προκαλεί το ιδιαίτερα θετικό πνεύμα και ύφος του Αμερικανού διπλωμάτη σε σχέση με την προοπτική για συμμετοχή της Ελλάδας σε συνεργασία με τις ΗΠΑ για τα μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς F-35, την ώρα που διαφαίνεται ”φιάσκο” για την αντίστοιχη συνεργασία της Ουάσιγκτον με την Τουρκία.
«Οι ΗΠΑ καλωσορίζουν το ελληνικό ενδιαφέρον για τα F-35. Θα είναι ασφαλώς μία απόφαση που θα λάβει η ελληνική πλευρά και το ελληνικό υπουργείο Άμυνας, αφού σταθμίσει τα πλεονεκτήματα και τις ανάγκες του», ανέφερε απαντώντας εν συντομία σε δημοσιογραφικό ερώτημα ο Πάιατ.
Σημείωσε ακόμα ότι ο κοινός σχεδιασμός περιλαμβάνει σειρά ασκήσεων στο μέλλον, ενώ σε ερώτηση εάν πρόκειται να γίνει στρατιωτική άσκηση στα Δωδεκάνησα, ο έμπειρος διπλωμάτης υπενθύμισε ότι ήδη έχει σταθμεύσει στη Ρόδο πλοίο του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.
«Θα φύγω σαν...ποδηλάτης»
Ο Τζέφρι Πάιατ απάντησε και στην ερώτηση της Huffpost για το προσωπικό του μέλλον, καθώς η θητεία του στην αμερικανική Πρεσβεία λήγει προσεχώς (αφού παρατάθηκε πέραν του 2020), ενώ έγινε γνωστό ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προτείνει ως νέο Πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα τον ελληνοαμερικανό επιχειρηματία Τζορτζ Τζέιμς Τσούνη.
Ο Τζέφρι Πάιατ, αφού υπενθύμισε την αγάπη του για το ποδήλατο και πήρε στα χέρια του ένα ipad για να δείξει βίντεο από την προσωπική συμμετοχή του στον ποδηλατικό αγώνα της 32ης Σπαρτακιάδας που έγινε στις αρχές Οκτωβρίου, τόνισε ότι, ως καλός ποδηλάτης, σκοπεύει να ”σπριντάρει” στο τέλος της θητείας του και όχι να χαλαρώσει τις εντατικές προσπάθειές του.