Παίζοντας με τα σπίρτα: Πώς θα απαντήσει το Ιράν στο Ισραήλ για την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Χανίγιε

Αν και ουδείς στη περιοχή θέλει πραγματικά ή αντέχει μια γενικευμένη σύγκρουση, σπρώχνονται μέχρι το χείλος της αβύσσου ποντάροντας πως θα μπορέσουν να "φρενάρουν". Έως πότε όμως;
Open Image Modal
Ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλι Χαμενεϊ (25 Ιουνίου 2024)
via Associated Press

Την ανάσα του κρατά για μια ακόμη φορά η πλανήτης εν αναμονή της απάντησης του Ιράν και των συμμάχων του στο Ισραήλ για την δολοφονία του ηγέτη του πολιτικού βραχίονα της παλαιστινιακής Χαμάς, του Ισμαήλ Χανιγιε, στην Τεχεράνη. 

Οι New York Times αναφέρουν πως ήδη από την Τετάρτη ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, έδωσε εντολή για άμεσο πλήγμα στο Ισραήλ κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της χώρας. 

Η μη απάντηση δεν αποτελεί επιλογή αφού η Τεχεράνη οφείλει να αντιδράσει μετά την ταπείνωση που βίωσε με την δολοφονία συμμάχου της στο έδαφος της από εχθρική κρατική δύναμη. 

Το πόσο δυναμική θα είναι η απάντηση, δεν είναι σαφές. Αρκετοί αναλυτές και δυτικοί αξιωματούχοι εκτιμούν πως θα επιχειρηθεί μια ”εντυπωσιακή” απάντηση, στην λογική του μεγάλου μπαράζ ρουκετών και drones τον περασμένο Απρίλιο που εξαπέλυσε προς το Ισραήλ τον περασμένο Απρίλιο, αλλά και εσκεμμένα όχι τόσο ”επιζήμια” ώστε να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση. 

Ωστόσο, αυτή η εκδοχή αποτελεί μια ισχυρή πιθανότητα που βασίζεται στην εκτίμηση πως ουδείς από τις παίχτες στην περιοχή - Ιράν, Χεζπολάχ του Λιβάνου, Χούθι της Υεμένης κ.α.- επιδιώκει μια ευρύτερη σύγκρουση όπως ούτε και το ίδιο το Ισραήλ. 

 

Ακόμη και αυτή η ανάγνωση όμως των γεγονότων, όσο ορθή και εάν είναι δεν μπορεί να αποκλείσει ένα πιθανό λάθος υπολογισμό και σίγουρα δεν αλλάζει το γεγονός πως οι δυνάμεις που δρουν στην περιοχή παίζουν όλο και πιο απερίσκεπτα με την φωτιά.

Η ανησυχία για αυτό σπιράλ βίας που λαμβάνει όλο και πιο ανεξέλεγκτες  διαστάσεις ήταν διάχυτη κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατόπιν αιτήματος του Ιράν και με υποστήριξη από Ρωσία, Κίνα, Αλγερία.

Ο Ιρανός πρέσβης, Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί δήλωσε πως είναι καθήκον του οργάνου να ”λάβει άμεσα μέτρα προκειμένου το Ισραήλ να λογοδοτήσει για αυτή την πράξη επίθεσης” χωρίς να αποκλείονται ″κυρώσεις και άλλα απαραίτητα μέτρα για να αποτραπούν περαιτέρω παραβιάσεις και να επιδειχθεί ότι οι μοχθηρές δραστηριότητες του Ισραήλ δεν θα γίνουν ανεκτές από τη διεθνή κοινότητα”. Διατράνωσε δε το δικαίωμα της χώρας του στην ”νόμιμη άμυνα” αφού η δολοφονία Χανίγιε τελέστηκε- αν και το Ισραήλ το αρνείται- στο έδαφος του Ιράν από ξένη, εχθρική χώρα. 

Κράτη μέλη του ΣΑ και κυρίως η Κίνα, η Ρωσία και η Αλγερία, καταδίκασαν απερίφραστα τη δολοφονία.

″Το Ισραήλ ασκεί πολιτική αιματοχυσίας και καμμένης γης, αφήνοντας πίσω καταστροφή, ατελείωτο κύμα βίας που κατακλύζει τη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, την Υεμένη, τον Λίβανο, και τώρα την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Πού θα σταματήσει αυτή η τρέλα;” διερωτήθηκε ρητορικά ο αλγερινός πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη, Αμάρ Μπεντζαμά,  κατηγορώντας την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου πως επιδίδεται σε ”σαμποτάζ” των προσπαθειών να αποκατασταθεί η ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

 

 

Ωστόσο τα περισσότερα κράτη μέλη απλά εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κλιμάκωση του πολέμου στην περιοχή.

″Φοβόμαστε πως η περιοχή βρίσκεται στα πρόθυρα γενικευμένου πολέμου”, τόνισε η πρέσβης της Ιαπωνίας, η Σίνο Μιτσούκο, ενώ η Σλοβενία εκτίμησε πως περιοχή βρίσκεται στο ″μάτι του κυκλώνα”.

″Καλούμε να επιδειχθεί η μέγιστη υπευθυνότητα και να ασκηθεί η μέγιστη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί η ανάφλεξη της περιοχής», δήλωσε από την πλευρά της η αναπληρώτρια πρέσβης της  Γαλλίας, Ναταλί Μπροντέρ.

Πριν από την έκτακτη συνεδρίαση, ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε πως οι επιθέσεις στην Τεχεράνη, καθώς και στη Βηρυτό, όπου το Ισραήλ στοχοποίησε ανώτερο στέλεχος της λιβανικής Χεζμπολά, αποτελούν ”επικίνδυνη κλιμάκωση”.

″Η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνεργαστεί για να αποτραπούν επειγόντως ενέργειες που θα μπορούσαν να σπρώξουν ολόκληρη τη Μέση Ανατολή στο κενό, με καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους”, είπε.

″Θα ήταν καλύτερο να μην γίνεται σεναριολογία για τον αντίκτυπο των πρόσφατων εξελίξεων για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, δεν είναι ούτε άμεσος ούτε μη αναπόφευκτος ο ευρύτερος πόλεμος”, έκρινε από την άλλη ο αναπληρωτής πρέσβης των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, Ρόμπερτ Γουντ, επιμένοντας για ακόμη μια φορά στο δικαίωμα του Ισραήλ —του οποίου η Ουάσιγκτον είναι ο κυριότερος σύμμαχος σε διεθνή κλίμακα— στη νόμιμη άμυνα.

″Θα συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε δράση για να υπερασπίσουμε όλο τον λαό του Ισραήλ”, διεμήνυσε από τη δική του πλευρά ο ισραηλινός ομόλογός του, ο Τζόναθαν Μίλερ. Πρόσθεσε πως ”η Χεζμπολά, η Χαμάς και οι Χούθι δεν είναι σε θέση να χύνουν το δηλητήριό τους παρά χάρη στο κεφάλι του ερπετού”, καταφερόμενος εναντίον του Ιράν, του ”υπ’ αριθμόν ένα υποστηρικτή της τρομοκρατίας” κατ’ αυτόν, που βοηθά αυτά τα κινήματα, αντίστοιχα στον Λίβανο, στη Λωρίδα της Γάζας και στην Υεμένη.

Πηγές: NYT, BBC, ΑFP, DPA