Μολονότι βρισκόμαστε στην εποχή της τεχνολογίας και των πολλών τρόπων επικοινωνίας, κυρίως αξιοποιώντας τα social media, εντούτοις οι εκθέσεις, δια ζώσης, είναι ένα προϊόν που δύσκολα θα χαθεί.
Βέβαια, ορισμένες από αυτές, διεθνώς, έχουν χάσει την αίγλη τους, όπως οι μεγάλες εκθέσεις αυτοκινήτου σε Γενεύη, Παρίσι και Φρανκφούρτη – Μόναχο, αλλά στην Ελλάδα οι εκθέσεις καλά κρατούν.
Κι αυτό δεν φαίνεται μόνο από τη μελέτη της Oxford Economics, για τη συμβολή των εκθέσεων στην ελληνική οικονομία, η οποία παρουσιάστηκε από τον Σύνδεσμο Οργανωτών και Κατασκευαστών Εκθέσεων Ελλάδος (ΣΟΚΕΕ), αλλά και από το γεγονός ότι συνεχώς όλο και για κάποια έκθεση ακούμε, μικρή ή μεγάλη.
Η Ελλάδα, μια χώρα που η παροχή υπηρεσιών θα μπορούσε να βρίσκεται σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο, έχει τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης των εκθέσεων, όμως χρειάζεται η συμβολή του κράτους, με τη δημιουργία υποδομών.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην παρουσίαση της μελέτης, ούτε το μεγάλο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan στο αεροδρόμιο της Αθήνας, ούτε η ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη, έχουν σύνδεση με μετρό, κάτι που δε συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Κι επειδή αναφέρθηκα σε αυτά τα δύο μεγάλα εκθεσιακά κέντρα, η ΔΕΘ θα αλλάξει ριζικά μορφή σε λίγα χρόνια, ενώ είναι ανάγκη να δημιουργηθούν κι άλλα εκθεσιακά κέντρα στην περιφέρεια της Ελλάδας.
Αξίζει να σημειώσουμε επίσης ότι ορισμένες εκθέσεις (Horeca, Ξενία, Φιλοξένια κ.α.) είναι soldout κάθε χρόνο, δηλαδή εξαντλούνται τα τετραγωνικά και υπάρχει λίστα αναμονής για εκθέτες, κάτι που σημαίνει ότι χρειάζεται να αυξηθούν οι χώροι, ενώ μολονότι η Ελλάδα βρίσκεται στη δεκάδα, παγκοσμίως, στον τουρισμό, δεν έχει καταφέρει να διοργανώσει μια μεγάλη διεθνή έκθεση τουρισμού, γιατί όχι εφάμιλλη των εκθέσεων του Λονδίνου και του Βερολίνου. Η Ελλάδα ενώ πηγαίνει στο εξωτερικό για να «πουλήσει» το τουριστικό της προϊόν, δεν φέρνει τους αγοραστές στο έδαφός της για να τους το πουλήσει. Είναι κι αυτό μια αλλαγή νοοτροπίας και προς αυτή τη κατεύθυνση κινείται ο ΣΟΚΕΕ με τις ενέργειες και παρεμβάσεις του.
Τώρα, για να επιστρέψω στη μελέτη, καταδεικνύει έσοδα σχεδόν 500 εκατ. ευρώ από επισκέπτες, εκθέτες και πρόσθετες δαπάνες που σχετίζονται με εκθέσεις, περισσότερες από 4.000 θέσεις εργασίας και συνεισφορά 246 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ της Ελλάδας. Αυτή ήταν η άμεση συμβολή του εκθεσιακού κλάδου στην ελληνική οικονομία το 2022, χρονιά ανάκαμψης του τομέα από την κρίση της πανδημίας. Ακόμα πιο εντυπωσιακά είναι τα μεγέθη της συνολικής συμβολής του στην οικονομία της χώρας τη συγκεκριμένη χρονιά, με έσοδα (άμεσα, έμμεσα και προκαλούμενα) της τάξης του 1,062 δισ. ευρώ, συμβολή 499 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ και υποστήριξη 8.400 θέσεων εργασίας.
Με βάση τα στοιχεία της μελέτης, το 2022 οι εκθέσεις στην Ελλάδα «κάλυψαν» περίπου 480.000 τετραγωνικά μέτρα χώρου, ενώ με βάση τη συνολική οικονομική επίπτωση των 1,062 δισ. ευρώ και τη συνολική εκθεσιακή χωρητικότητα 147.500 τ.μ. της Ελλάδας (όπως αναφέρεται στον Παγκόσμιο Χάρτη Χώρων της UFI), τα συνολικά έσοδα ανά τετραγωνικό μέτρο χωρητικότητας ανήλθαν σε περίπου 7.200 ευρώ. Αξίζει να σημειώσω ότι αυτό το νούμερο είναι μεγάλο στην Ελλάδα, σε σχέση με άλλες χώρες. Ουσιαστικά το έσοδο για τους διοργανωτές αντιστοιχεί στο έξοδο των εκθετών, δηλαδή πληρώνουν ακριβά τη συμμετοχή τους σε μια έκθεση (κόστος ενοικίασης χώρου, κατασκευής περιπτέρου κ.α.).
Εντυπωσιακά ήταν και τα στοιχεία της μελέτης UFI Global Barometer Report, που παρουσίασε ο Nick Dugdale-Moore, διευθυντής της UFI για την Ευρώπη, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα είναι η δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά εκθέσεων στον κόσμο μετά την Ινδία, και με διαφορά η πρώτη στην Ευρώπη.
O αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, στην ομιλία του τόνισε ότι ο εκθεσιακός κλάδος έχει μεγάλη αξία για την ελληνική οικονομία, καθώς εισφέρει σημαντικά έσοδα. «Η συμβολή αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς κάθε ευρώ μετράει για να μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας», τόνισε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «το 2024 θα είναι χρονιά ανάπτυξης, αναμένουμε ανάπτυξη 2,9%, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με το μεγαλύτερο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων που θα τρέξει το 2024». Ο Νίκος Παπαθανάσης περιέγραψε και το Fiscal Structural Plan, ένα νέο εργαλείο που σχεδιάζει η κυβέρνηση, μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής της Ε.Ε., το οποίο θα ξεκινήσει το 2024: πρόκειται για ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, στο οποίο προσδιορίζονται οι στόχοι λειτουργίας του κράτους με πενταετή διάρκεια, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα να αλλάξουν τα δεδομένα – δηλαδή, δεν μπορεί να αυξηθεί το έλλειμα της γενικής κυβέρνησης πάνω από 3,6% και προβλέπεται συγκεκριμένο πρωτογενές πλεόνασμα, ώστε να μπορεί να καλύψει ό,τι περιλαμβάνεται στην στοχοθεσία.
Η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη τόνισε ότι: «Η ελληνική εκθεσιακή βιομηχανία είναι ακμάζουσα, είναι υπεύθυνη και έχει σημαντικές προοπτικές για να προχωρήσει ακόμη πιο μπροστά. Η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο μιας ακτίνας αγορών που ξεπερνάνε τα 150 εκατ. κατοίκους και μπορεί να αποτελέσει το εμπορικό επίνειο των επιχειρήσεων απ’ όλον τον κόσμο που αναζητούν διαύλους επικοινωνίας με αυτές τις αγορές. Στο Υπουργείο Τουρισμού έχουμε προτάξει τον εκθεσιακό τουρισμό, σε διακριτή θέση και στρατηγική από τον συνεδριακό τουρισμό. Και οι δύο αυτές μορφές τουρισμού και ιδιαίτερα ο εκθεσιακός, είναι ιδιαίτερα σημαντικές γιατί εξασφαλίζουν επισκεψιμότητα στη χώρα 12 μήνες τον χρόνο και γιατί το επίπεδο των επισκεπτών είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με τον μαζικό ή άλλες μορφές τουρισμού».
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Λαγουδάκης, μέλος του Δ.Σ. του ΣΟΚΕΕ και διευθύνων σύμβουλος της ΡΟΤΑ Α.Ε., ανέφερε ότι: «Ένα σημαντικό πόρισμα της μελέτης της Oxford Economics αποτελεί ο πολλαπλασιαστής ΑΕΠ, ο οποίος ανέρχεται σε 2,1. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε 1 ευρώ ΑΕΠ που παράγει ο εκθεσιακός κλάδος, η ελληνική οικονομία απολαμβάνει επιπλέον 1,1 ευρώ από έμμεσες και προκαλούμενες δραστηριότητες. Παρομοίως, η κάθε θέση εργασίας στον κλάδο των εκθέσεων υποστηρίζει 1,1 επιπλέον θέσεις εργασίας στην υπόλοιπη οικονομία. Αν μάλιστα συμπεριλάβουμε τις επιπτώσεις των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ εκθετών και επισκεπτών, τότε οι πολλαπλασιαστές εκτοξεύονται και γίνονται μεγαλύτεροι του 6. Ελάχιστοι είναι οι κλάδοι της οικονομίας που παράγουν τέτοια πολλαπλασιαστικά οφέλη!»
Ο Θεόδωρος Βώκος, πρόεδρος του ΣΟΚΕΕ και διευθύνων σύμβουλος των Εκθέσεων Ποσειδώνια Α.Ε., δήλωσε ότι: «Έχοντας αφήσει πίσω μας την παρένθεση της πανδημίας, βλέπουμε τον κλάδο των εμπορικών εκθέσεων να συνεχίζει μια δυναμική πορεία βιώσιμης ανάπτυξης έχοντας αποκτήσει διεθνή προβολή, η οποία φέρνει και αυξημένες προσδοκίες, τόσο από το κοινό όσο και από όλους τους εμπλεκόμενους. Τα αποτελέσματα της μελέτης της Oxford Economics που παρουσιάσαμε σήμερα επιβεβαιώνουν τη θετική επίδραση του κλάδου στην κοινωνική, χρηματοοικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Ο δρόμος της ανάπτυξης είναι ανοιχτός για τον κλάδο μας και ο ΣΟΚΕΕ, συνεπής στο όραμα και τους στόχους των μελών του, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να φέρουμε αυτήν την ανάπτυξη πιο γρήγορα και για όλους. Σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η πρωτοβουλία μας για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε συνεργασία με το ALBA, το οποίο έχει σκοπό να παρουσιάσει τις επαγγελματικές ευκαιρίες που παρουσιάζει ο κλάδος των εκθέσεων αλλά και να καλύψει τις ανάγκες σε εξειδικευμένο προσωπικό που έχουν τα μέλη μας.».
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, παρουσιάστηκε και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ΣΟΚΕΕ - ALBA από τον πρύτανη του ALBA Graduate School, Κώστα Αξαρλόγλου και τον Δρα Κυριάκο Ποζρικίδη, διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΘ - HELEXPO Α.Ε. και αντιπρόεδρο του ΣΟΚΕΕ. Πρόκειται για ένα Executive Programme in Exhibition and Events Management, που απευθύνεται σε νέα στελέχη και φοιτητές που θέλουν να στραφούν προς τον εκθεσιακό κλάδο. Η απουσία πανεπιστημιακής σχολής για την εκθεσιακή βιομηχανία συνεπάγεται έλλειψη πληροφόρησης για τις ευκαιρίες καριέρας που παρουσιάζονται στον κλάδο αυτό, και αυτό το κενό έρχεται να καλύψει ο ΣΟΚΕΕ. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα καλύπτει όλες τις πτυχές του κλάδου, παρουσιάζοντας τον τρόπο λειτουργίας και τις ανάγκες των εταιρειών διοργάνωσης εκθέσεων, κατασκευής περιπτέρων αλλά και των εκθεσιακών κέντρων.
Την εκδήλωση χαιρέτησε και ο εντεταλμένος σύμβουλος του ΣΕΤΕ, Αλέξανδρος Θάνος, ο οποίος αναφέρθηκε στην ανάγκη εμπλουτισμού του βιώσιμου μετασχηματισμού μέσα από την ενίσχυση του Εκθεσιακού Τουρισμού (MICE). Επεσήμανε τη σημασία των επενδύσεων σε υποδομές και την απαίτηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου εθνικής στρατηγικής για την προβολή του MICE, με τη σύμπραξη δυνάμεων όπως ΣΟΚΕΕ, HAPCO, TCB, ACVB, ΣΕΤΕ και Marketing Greece, σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού και τον ΕΟΤ. Τέλος, αναφέρθηκε στην απαραίτητη επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των εκθέσεων, τόσο παρακολουθώντας προγράμματα εκπαίδευσης –όπως αυτά του ΙΝΣΕΤΕ– όσο και μέσα από συμπράξεις που οδηγούν στη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων, όπως αυτή του ΣΟΚΕΕ με το ALBA Business School.