Καθώς η υφήλιος τιμά την Παγκόσμια Ημέρας της Γυναίκας (IWD) σήμερα Τετάρτη (8/3), ρίχνουμε μια ματιά στο τι αντιπροσωπεύει η παγκόσμια αυτή εκδήλωση, το φετινό θέμα της αλλά και τα ζητήματα στα οποία εστιάζουν οι ακτιβιστές της ισότητας των φύλων.
Τι είναι η διεθνής ημέρα της Γυναίκας;
Η IWD είναι μια ετήσια εκδήλωση για τον εορτασμό των επιτευγμάτων των γυναικών και την προώθηση της ισότητας των δύο φύλων. Έχει τις ρίζες της στα σοσιαλιστικά και εργατικά κινήματα των ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα, ιδιαίτερα, καθώς οι γυναίκες αγωνίζονταν για καλύτερες συνθήκες εργασίας και δικαίωμα ψήφου.
Ο πρώτος καταγεγραμμένος εορτασμός ήταν το 1911 στην Αυστρία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελβετία, όταν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να υποστηρίξουν τα δικαιώματα των γυναικών.
Έκτοτε, η εκδήλωση έχει αυξηθεί όχι μόνο σε μέγεθος αλλά και σε εμβέλεια. Η εστίαση έχει επεκταθεί σε θέματα που κυμαίνονται από τη βία κατά των γυναικών έως την ισότητα στον εργασιακό χώρο.
Αν και καμία ομάδα δεν έχει την κυριότητα της εκδήλωσης, τα Ηνωμένα Έθνη βρίσκονται συχνά στην πρώτη γραμμή των εορτασμών μετά την επίσημη αναγνώριση της IWD το 1977. Ωστόσο, οι εορτασμοί σε όλο τον κόσμο είναι συνήθως αποκεντρωμένοι, αν και ορισμένες χώρες αναγνωρίζουν την IWD ως δημόσια αργία, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας , της Ρωσίας και της Ουγκάντας.
Σε 300 χρόνια θα υπάρξει ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών κατήγγειλε ο γ.γ του ΟΗΕ
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κατήγγειλε τη Δευτέρα ότι η «ισότητα» μεταξύ ανδρών και γυναικών παγκοσμίως είναι ένας ολοένα και πιο μακρινός στόχος, ο οποίος θα επιτευχθεί στην καλύτερη περίπτωση «σε 300 χρόνια».
«Η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο. Με τους τρέχοντες ρυθμούς η οργάνωση του ΟΗΕ για τις γυναίκες (Ταμείο Ανάπτυξης για τις Γυναίκες UNIFEM) προβλέπει ότι θα επιτευχθεί σε 300 χρόνια», τόνισε ο Γκουτέρες σε ομιλία του κατά την έναρξη των συζητήσεων στη Νέα Υόρκη της Επιτροπής του ΟΗΕ για το καθεστώς των Γυναικών (CSW).
Ο γενικός γραμματέας εκτίμησε ότι «σε όλο τον κόσμο πλήττονται, απειλούνται, παραβιάζονται τα δικαιώματα των γυναικών» και ότι «η πρόοδος που είχε επιτευχθεί στις δεκαετίες εξαφανίζεται μπροστά στα μάτια μας».
«Αιώνες πατριαρχίας, διακρίσεων και οδυνηρών στερεότυπων έχουν δημιουργήσει ένα χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στις επιστήμες και την τεχνολογία», τομείς στους οποίους οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόλις «το 3% των βραβευθέντων με Νόμπελ», τόνισε χαρακτηριστικά ο γ.γ του ΟΗΕ.
Ποιο είναι το θέμα της φετινής διεθνής ημέρας της Γυναίκας;
Το φετινό θέμα του ΟΗΕ είναι το εξής «DigitALL: Καινοτομία και τεχνολογία για την ισότητα των φύλων». Το θέμα υπογραμμίζει πώς η τεχνολογία είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση των δικαιωμάτων, αλλά ένα αυξανόμενο ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων επηρεάζει τα πάντα, από τις ευκαιρίες απασχόλησης των γυναικών μέχρι την ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 259 εκατομμύρια λιγότερες γυναίκες έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο από ό,τι οι άνδρες, και οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στην επιστήμη, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά.
«Η είσοδος των γυναικών στην τεχνολογία οδηγεί σε πιο δημιουργικές λύσεις και παρέχει μεγαλύτερες δυνατότητες για καινοτομίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των γυναικών και προάγουν την ισότητα των φύλων», αναφέρει ο ιστότοπος του ΟΗΕ. «Η έλλειψη ένταξής τους, αντίθετα, συνεπάγεται τεράστιο κόστος».
Τα προηγούμενα θέματα του ΟΗΕ περιελάμβαναν την κλιματική αλλαγή, τις γυναίκες της υπαίθρου και το HIV/AIDS.
Γιατί είναι σημαντική η διεθνής ημέρα της Γυναίκας;
Ενώ το φετινό θέμα του ΟΗΕ υπογραμμίζει πώς εξελίχθηκε ο αγώνας για την ισότητα των φύλων στον 21ο αιώνα, οι εορτασμοί σε όλο τον κόσμο επικεντρώνονται επίσης σε μακροχρόνια ζητήματα, όπως η φτώχεια και η βία.
Μια έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 2021 διαπίστωσε ότι σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως υφίσταται σωματική ή σεξουαλική βία κατά τη διάρκεια της ζωής της, ένα ζήτημα που συνδέεται με τις οικονομικές ευκαιρίες των γυναικών, την πρόσβαση στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και τα αναπαραγωγικά δικαιώματα.
Τα τελευταία χρόνια, υπήρξε επίσης μια ώθηση για να γίνει η IWD πιο περιεκτική στις φυλετικές γυναίκες καθώς και στα τρανς, μη δυαδικά και μη συμμορφούμενα με το φύλο άτομα, καθώς το πρώιμο κίνημα επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στις λευκές γυναίκες cisgender (σ.σ σισ-τζέντερ) που αγωνίζονταν για δικαιώματα ψήφου.
Ενώ η IWD είναι μια ευκαιρία για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα κενά μεταξύ των δικαιωμάτων, οι διοργανωτές χρησιμοποιούν επίσης την ημέρα για να γιορτάσουν την πρόοδο και τα επιτεύγματα μεμονωμένων γυναικών.
O Aντόνιο Γκουτέρες απέτισε τη Δευτέρα φόρο τιμής στη Γαλλίδα ερευνήτρια «Εμανουέλ Σαρπεντιέ και την Αμερικανίδα Τζένιφερ Ντούντνα οι οποίες αποτέλεσαν ιστορικά την πρώτη ομάδα γυναικών που τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ Χημείας πριν τρία χρόνια», το 2020.
«Ομάδες ανδρών το έχουν κερδίσει 172 φορές», τόνισε ο Γκουτέρες.