«Το Ιράν και η Ρωσία μπορούν να οριστικοποιήσουν τις συμφωνίες (που εκκρεμούν μεταξύ των δύο χωρών) για τα πυρηνικά εργοστάσια», δήλωσε ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, απευθυνόμενος στον Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά την συνάντηση που είχαν στη Μόσχα (17 Ιανουαρίου 2025), αναφέρει η ισραηλινιή Jerusalem Post επικαλούμενη το πρακτορείο Reuters.
Ο Ιρανός πρόεδρος φέρεται να είπε στον Ρώσο ομόλογό του, ότι οι δύο χώρες τους, οριστικοποιώντας τις συμφωνίες, θα ανοίξουν το δρόμο για την κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας στο Ιράν.
Σύνάντηση - «μήνυμα» ενόψει και της ορκωμοσίας Τραμπ
Οι δύο τους συναντήθηκαν στο Κρεμλίνο πριν υπογράψουν, όπως ήταν προγραμματισμένο, μια συνθήκη στρατηγικής συνεργασίας.
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η «συνολική συνθήκη στρατηγικής εταιρικής σχέσης» που θα υπογράψουν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ιρανός ομόλογός του Μασούντ Πεζεσκιάν καλύπτει όλους τους τομείς - από το εμπόριο και τη στρατιωτική συνεργασία, έως την επιστήμη, την εκπαίδευση και τον Πολιτισμό.
Η υπογραφή έρχεται πριν από την ορκωμοσία στις 20 Ιανουαρίου του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει δεσμευτεί να μεσολαβήσει για την ειρήνη στην Ουκρανία και να τηρήσει σκληρότερη στάση απέναντι στο Ιράν, το οποίο αντιμετωπίζει αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα και άλλες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων στρατιωτικών οπισθοδρομήσεων στη σφαίρα επιρροής του σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Αφού κατέθεσαν στεφάνι στον τάφο του Άγνωστου Στρατιώτη, στο τείχος του Κρεμλίνου, ο Πεζεσκιάν και ο Πούτιν είχαν συνομιλίες στο Κρεμλίνο, στην τρίτη συνάντησή τους μετά την εκλογή του Ιρανού ηγέτη τον Ιούλιο.
Το «ειδύλλιο» Μόσχας - Τεχεράνης
Καλωσορίζοντας τον Πεζεσκιάν, ο Πούτιν δήλωσε ότι η νέα συνθήκη θα δώσει «πρόσθετη ώθηση σε όλους σχεδόν τους τομείς της συνεργασίας μας».
Ο Πεζεσκιάν δήλωσε ότι οι σημερινές υπογραφές θα αποτελέσουν «στέρεο θεμέλιο για την προώθησή των σχέσεών μας» και τόνισε τη «στρατηγική σημασία» των δεσμών με τη Μόσχα.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ απέρριψε οποιαδήποτε σύνδεση με την ορκωμοσία του Τραμπ, λέγοντας ότι η υπογραφή συμφωνιών είχε προγραμματιστεί εδώ και καιρό.
Οι δεσμοί της Ρωσίας με το Ιράν έχουν γίνει στενότεροι μετά την αποστολή στρατευμάτων από τον Πούτιν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Η Ουκρανία και η Δύση έχουν κατηγορήσει την Τεχεράνη ότι προμήθευσε τη Μόσχα με εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη για χρήση εναντίον της Ουκρανίας, κάτι που η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν αρνηθεί.
Πέρυσι, το Ιράν προσχώρησε στο μπλοκ των αναπτυσσόμενων οικονομιών BRICS και ο Πεζεσκιάν συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής, την οποία φιλοξένησε η Ρωσία στο Καζάν.
Η Ρωσία και το Ιράν, που είχαν προβληματικές σχέσεις στο παρελθόν, ανέπτυξαν εγκάρδιες σχέσεις μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, με τη Μόσχα να αναδεικνύεται σε βασικό εμπορικό εταίρο και προμηθευτή όπλων και τεχνολογιών για την Τεχεράνη, η οποία έχει αντιμετωπίσει εξοντωτικές διεθνείς κυρώσεις.
Η Ρωσία κατασκεύασε το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν που τέθηκε σε λειτουργία το 2013 και κατασκευάζει δύο ακόμη πυρηνικούς αντιδραστήρες εκεί.
Η Ρωσία συμμετείχε στη συμφωνία του 2015 μεταξύ του Ιράν και έξι πυρηνικών δυνάμεων που προσέφερε ελάφρυνση των κυρώσεων για την Τεχεράνη με αντάλλαγμα τον περιορισμό του ατομικού της προγράμματος και το Κρεμλίνο προσέφερε πολιτική στήριξη στο Ιράν, όταν οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν μονομερώς από τη συμφωνία κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ.
Για το Ιράν χρειάζεται όλο και περισσότερο την ρωσική στήριξη
Η Ρωσία και το Ιράν συνένωσαν επίσης τις προσπάθειές τους για να στηρίξουν την κυβέρνηση του Μπασάρ Άσαντ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, αλλά απέτυχαν να αποτρέψουν τον γρήγορο τέλος τον περασμένο μήνα, μετά από μια αιφνιδιαστική επίθεση της αντιπολίτευσης.
Η πτώση του Άσαντ επέφερε άλλο ένα πλήγμα στον αυτοαποκαλούμενο από την Τεχεράνη «Άξονα της Αντίστασης» σε όλη την περιοχή, ο οποίος είχε ήδη πληγεί από τις επιθέσεις του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς στη Γάζα και της Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Η Τεχεράνη χρειάζεται όλο και περισσότερο τη βοήθεια της Μόσχας, καθώς αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα και πλήγματα σε όλη τη σφαίρα επιρροής της στη Μέση Ανατολή. Τα προβλήματα θα μπορούσαν να βαθύνουν μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο με την πολιτική της «μέγιστης πίεσης» στο Ιράν, που έχει εξαγγείλλει ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος.
Ειδικότερα, το Ιράν θέλει εξελιγμένα ρωσικά όπλα, όπως συστήματα αεράμυνας μεγάλου βεληνεκούς και μαχητικά αεροσκάφη, για να βοηθήσει στην απόκρουση πιθανών επιθέσεων από το Ισραήλ.
πηγές: Associated Press, Jerusalem Post