Πυρετώδεις ήταν οι εξελίξεις, οι επαφές και οι διαβουλεύσεις των τελευταίων ημερών, αφού έγινε γνωστή η πρόταση της ΠΓΔΜ περί «Δημοκρατίας της Μακεδονίας του Ίλιντεν» για την επίλυση του ονοματολογικού.
Στον απόηχο των σχετικών δημοσιευμάτων, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, σε δημόσια τοποθέτησή του παραδέχτηκε πως η «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν» είναι μια λύση για την οποία είναι «έτοιμος να προχωρήσει»- αφού ενημέρωσε σχετικά τους επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων κομμάτων και τον πρόεδρο της χώρας, Γκιόργκε Ιβάνοφ. Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Ιβάνοφ, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός είπε πως «το πρώτο Ίλιντεν το 1903 είναι σύμβολο ενός κοινού αγώνα αυτονομίας. Το δεύτερο Ίλιντεν το 1944 είναι η ολοκλήρωση του αγώνα μας για αναγνώριση της γλώσσας μας. Το τρίτο Ίλιντεν στις 8 Σεπτεμβρίου 1991 συμβολίζει την ανεξαρτησία χωρίς πτώση αίματος. Τώρα χρειαζόμαστε ένα τέταρτο Ίλιντεν...Και πάλι επιβεβαιώνω ότι δεν έχουμε εδαφικές βλέψεις και σεβόμαστε την κληρονομιά του ελληνικού λαού».
Ωστόσο, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης της ΠΓΔΜ, το εθνικιστικό VMRO-DPMNE, ανακοίνωσε την Κυριακή ότι είναι αντίθετο στην αλλαγή του ονόματος της χώρας σε Δημοκρατία της Μακεδονίας του ’Ιλιντεν. Σημειώνεται πως ο Ζάεφ χρειάζεται την υποστήριξη του VMRO-DPNE για να ισχύσει οποιαδήποτε αλλαγή ονόματος.
Στην ελληνική πλευρά η κυβέρνηση φαίνεται να παίρνει αποστάσεις από τη συγκεκριμένη πρόταση, στον απόηχο έντονων αντιδράσεων από την αντιπολίτευση, αλλά και σε επίπεδο κοινωνίας, λόγω του αλυτρωτικού χαρακτήρα που εμφανίζεται να έχει η συγκεκριμένη ονομασία. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού «ενθαρρύνουμε τους γείτονές μας να συνεχίσουμε από κοινού να εργαζόμαστε για εξεύρεση κοινά αποδεκτής ονομασίας με γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό, όπως ακριβώς προβλέπει και η δέσμη προτάσεων που έχει κατατεθεί από τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ, κ. Μάθιου Νίμιτς. Τέλος επισημαίνουμε ξανά ότι η λύση αυτή καθώς και οι προβλέψεις κατά του αλυτρωτισμού πρέπει να κατοχυρωθούν με Συνταγματική Αναθεώρηση».
Από πλευράς του, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, δήλωσε το Σάββατο πως «εργαζόμαστε για μια λύση που δεν θα είναι εύθραυστη που δεν θα καταρρεύσει σε λίγους μήνες, που δεν θα θίγει την αξιοπρέπεια και την ιστορία κανενός από τους δύο λαούς», επαναλαμβάνοντας τη θέση της κυβέρνησης για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό και έναντι όλων (Erga Omnes) και τονίζοντας πως «δεν αλλάξαμε τις θέσεις μας παρά τις πιέσεις που δεχτήκαμε». Υπενθυμίζεται πως το Σάββατο ο κ. Τσίπρας ενημέρωσε σχετικά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, και τους πολιτικούς αρχηγούς σχετικά με τις εξελίξεις στο ονοματολογικό, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «υπερασπιζόμαστε μια εθνική γραμμή που ισχύει εδώ και δύο δεκαετίες», ζητώντας τη μέγιστη δυνατή συναίνεση και τονίζοντας πως προϋπόθεση για λύση είναι η συνταγματική αναθεώρηση από την πλευρά των γειτόνων ώστε να φύγουν τα εμπόδια του αλυτρωτισμού. Σημειώνεται επίσης πως τη Δευτέρα συνεδριάζει στις 13:00 στη Βουλή το υπουργικό Συμβούλιο, υπό τον πρωθυπουργό.
Επικοινωνία με ΗΠΑ
Στο μεταξύ, ενημέρωση για τις εξελίξεις ζήτησε από τον Αλέξη Τσίπρα ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς. Οι ΗΠΑ έστειλαν μήνυμα στις δυο χώρες ότι στηρίζουν τις προτάσεις του Ειδικού Διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς για την εξεύρεση λύσης. Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος αναγνώρισε τις προσπάθειες που καταβάλλει η Ελλάδα για εξεύρεση λύσης και τον κομβικό ρόλο της για το μέλλον της περιοχής και, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος, συνεχάρη τον κ. Τσίπρα για τον εποικοδομητικό του ρόλο στην διαπραγματευτική διαδικασία, σημειώνοντας όμως παράλληλα πως ο παράγοντας του χρόνου πρέπει να ληφθεί υπόψη.
Σημειώνεται πως, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, θα έχει συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, τη Δευτέρα, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στις ΗΠΑ. Την Τρίτη θα συναντηθεί με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του προέδρου των ΗΠΑ, Τζον Μπόλτον, ενώ την Τετάρτη θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη για συνάντηση με τον γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, όπου θα συζητηθεί, μεταξύ άλλων, το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Την Πέμπτη και Παρασκευή, 24-25 Μαΐου, επίσης στην Νέα Υόρκη, θα πραγματοποιηθεί η νέα τριμερής συνάντηση για το ονοματολογικό με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών και τον Σκοπιανό ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ, παρουσία του Μάθιου Νίμιτς.