Ο Δήμος Αγίου Νικολάου στην Κρήτη σηματοδότησε την έναρξη της φετινής τουριστικής σεζόν με ένα περιβαλλοντικό μήνυμα. Σε συνεργασία με τη ΜΚΟ ECOWEEK, το Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη, την bluegr Hotels & Resorts και την Περιφέρεια Λασιθίου, ο Δήμος Αγίου Νικολάου φιλοξένησε μια έντονη εβδομάδα δραστηριότητας και συναντήσεων γύρω από το θέμα της αειφόρου σχεδιασμού, περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, και παρεμβάσεις σε δημόσιους χώρους και σχολεία.
Μεταξύ 4/7 και 9/7 η πόλη του Αγίου Νικολάου φιλοξένησε το διεθνές συνέδριο και εργαστήρια αειφόρου σχεδιασμού της ECOWEEK, ένα γεγονός που λαμβάνει χώρα σε περισσότερες από 15 χώρες σε όλο τον κόσμο από το 2008. Η ECOWEEK φιλοξένησε εμπειρογνώμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό - Καναδά, Ιταλία , Ηνωμένο Βασίλειο, Ισραήλ και Τουρκία, και μαθητές αρχιτέκτονες και μηχανικούς από πανεπιστήμια της Ελλάδος, της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η ECOWEEK είναι μια αστική μη-κερδοσκοπική εταιρεία που ιδρύθηκε στην Αίγιινα το 2005, με σκοπό την περιβαλλοντική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση και την προώθηση των αρχών της αειφορίας. Η ECOWEEK δραστηριοποιείται σε 15 χώρες και έχει ένα δίκτυο μελών σε 54 χώρες. Η ECOWEEK στον Άγιο Νικόλαο είναι η πρώτη μιας σειράς παρόμοιων εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν φέτος στη Ρουμανία, το Κοσσυφοπέδιο, το Ισραήλ και τη Θεσσαλονίκη. Για του χρόνου η ECOWEEK προγραμματίζει - μεταξύ άλλων – εκδηλώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και τη Σιγκαπούρη.
Οι Ιταλοί αρχιτέκτονες Nasrin Mohiti Asli και Margherita Manfra της ομάδας Orizzontale ηγήθηκαν του εργαστηρίου W1 στην ECOWEEK στον Άγιο Νικόλαο. Η ομάδα Orizzontale συμμετείχαν και παλαιότερα στην ECOWEEK της Ρώμης το 2012, όπου ηγήθηκαν μιάς παρέμβασης στο αστικό πάρκο Valle Aurelia της Ρώμης, στην Ιταλία [περισσότερα]. Η τοποθεσία του έργου τους ήταν Πλατεία Δημαρχείου στο κέντρο της πόλης. Στόχος τους ήταν να ενεργοποιήσουν το δημόσιο χώρο, δίνοντας μια ταυτότητα στο Πάρκο, έτσι ώστε η τοπική κοινωνία να το χρησιμοποιήσει με έναν διαφορετικό τρόπο.
Για να διαμορφώσει την σχεδιαστική της προσέγγιση, η ομάδα συνεργάστηκε με την τοπική κοινωνία, με στόχο να προσδιορίσουν τις ανάγκες τους και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί ένας χώρος στο κέντρο της πόλης, που παρά το γεγονός ότι βρίσκεται δίπλα σε καταστήματα, καφετέριες, κατοικίες, κτίρια γραφείων, και ένα ξενοδοχείο, παραμένει αχρησιμοποίητο, ενώ θα μπορούσε να αποτελέσει έναν αναπόσπαστο χώρο για τη ζωή στην πόλη.
Από την ECOWEEK στη Ρώμη στην ECOWEEK στον Άγιο Νικόλαο: Συνέντευξη με την Nasrin Mohiti Asli της βραβευμένης ομάδας Orizzontale (Ιταλία)
Οι Orizzontale είναι μια αρχιτεκτονική ομάδα με βάση τη Ρώμη, με κύριο ενδιαφέρον την επανενεργοποίηση των διαδικασιών που αφορούν στην αναβάθμιση αστικών χώρων που δεν χρησιμοποιούνται (το αποκαλούν ‘urban scrap’). Σημεία στην πόλη, ιδέες και πράγματα που απορρίφθηκαν από τον μητροπολιτικό (επανα) παραγωγικό κύκλο. Οι Orizzontale ενεργοποιούν "δημόσιες πράξεις" με τη μορφή ημι-μόνιμων αρχιτεκτονικών παρεμβάσεων ή εγκαταστάσεων, στα οποία υλικά και άυλα απόβλητα αποκαθιστούν τη σημασία τους με αμοιβαίο τρόπο.
Τα μέλη της ομάδας Orizzontale Nasrin Mohiti Asli και Margrita Manfra συμμετείχαν στην ECOWEEK 2016 στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, με σκοπό την παρέμβαση στην Πλατεία Δημαρχείου στο κέντρο της πόλης.
Μιλήστε μας λίγο για το έργο σας:
Οι Orizzontale από το 2010 προωθούν do-it-yourself έργα σε δημόσιους χώρους, δίνοντας μορφή σε απορριφθέντες και αθέατες εικόνες της πόλης. Τα έργα αυτά αντιπροσώπευουν το έδαφος για πειραματισμό νέων ειδών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των κατοίκων των πόλεων και του αστικού χώρου (‘urban commons’), καθώς και ευκαιρίες για να δοκιμάσουν τα όρια της αρχιτεκτονικής δημιουργικής διαδικασίας.
Το "8 ½", το κινητό θέατρο που σχεδιάστηκε από τους Orizzontale το 2014, τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Νέων Αρχιτεκτόνων του Μουσείου MAXXI και MoMA. Το 2015 το έργο «Spin-off» κέρδισε το διαγωνισμό για τον σχεδιασμό του κεντρικού φεστιβάλ Steirischer Herbst στο Graz.
Τι σας φέρνει στον Άγιο Νικόλαο; Έχετε συμμετάσχει στο παρελθόν σε εργαστήρια σχεδιασμού της ECOWEEK;
Το ECOWEEK 2016 μας φέρνει στον Άγιο Νικόλαο. Έχουμε ήδη συμμετάσχει στην ECOWEEK 2012 στη Ρώμη, μαζί με την ομάδα OSA - Architettura e Paesaggio και την ομάδα LUS - Living Urban Scape. Εκεί, αναπτύξαμε ένα εργαστήριο με είκοσι φοιτητές. Η περιοχή παρέμβασης ήταν στη γειτονιά του Valle Aurelia και συγκεκριμένα το πάρκο Giardino del Maresciallo. Αφού εργάστηκαμε γύρω από το θέμα των εμποδίων (υλικών και άυλων), αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια νέα προσωρινή είσοδο στον κήπο. Το ‘UP’ είναι μια σκάλα κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένα υλικά, ως επί το πλείστον από πάνελ ξύλου και MDF, που επανασυνδέει την οδό Via di Valle Aurelia με το πάρκο. Σήμερα το πεζοδρόμιο βρίσκεται χαμηλώτερα και η υψομεντρική διαφορά και ένας τοίχος από τούβλα διακόπτουν την πρόσβαση στο πάρκο. Στο σημείο όπου ένα ‘αστικό κάταγμα’ γίνεται αντιληπτό ως μια ασυνέχεια, το ‘UP’ λύνει τη διαφορά ύψους περίπου τριών μέτρων και προσκαλεί τον επισκέπτη να πάει παραπέρα, και να δει τι υπάρχει πάνω από τον τοίχο.
Σε τι θα εστιάσει το εργαστήριό σας στην ECOWEEK στον Άγιο Νικόλαο;
Θα εργαστούμε σε ένα δημόσιο χώρο, στην Πλατεία του Δημαρχείου, με επίκεντρο την κατασκευή ενός DIY κατασκευή που να διερευνήσει τις πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των κατοίκων των πόλεων και των αστικών κοινόχρηστων χώρων.
Δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα έργα αυτά είναι κινητά και προσωρινά, η χρήση ανακυκλωμένων υλικών γίνεται σημαντική από την άποψη της περιβαλλοντικής και οικονομικής βιωσιμότητας. Επίσης, ενισχύει τη δημιουργικότητα και μειώνει την τυποποίηση, την επιβολή μιας συγκεκριμένης ουσίας και δίνει ανθεκτικότητα στη διαδικασία του σχεδιασμού.
Έχετε ξαναπάει στον Άγιο Νικόλαο στο παρελθόν; Ποιες ιδέες και εμπειρία σας φέρνετε στον Άγιο Νικόλαο στην Κρήτη;
Δεν έχουμε ξαναπάει στον Άγιο Νικόλαο. Θα προσπαθήσουμε να δείξουμε και να διδάξουμε την μέθοδο και πρακτική μας, που συνίσταται στην δραστηριοποίηση σε κοινόχρηστους χώρους, χρησιμοποιώντας ανοιχτές διαδικασίες κατασκευής ως εργαλείο. Αυτά τα εφήμερα έργα αποτελούν ένα δείγμα της στρατηγικής για την διαμόρφωση του αστικού τοπίου.
Πώς νομίζετε ότι μπορείτε να αλλάξετε το δημόσιο χώρο στον Άγιο Νικόλαο σε κάτι πιο κοινοτικο-κεντρικό και βιώσιμο;
Η συνεργασία με την τοπική κοινωνία απαιτεί πολλά βήματα και μακροπρόθεσμες διαδικασίες. Σε αυτή την περίπτωση θα διερευνήσουμε τις αντιδράσεις των ανθρώπων με την "έναρξη ενός ανιχνευτή" στο δημόσιο χώρο.
Αν οι γείτονες αισθανθούν ότι συμμετέχουν, θα μας αποδείξει ότι η μέθοδος είναι κατάλληλη και μπορεί να εξελιχθεί.
Πού μπορεί κανείς να βρει περισσότερα για το εργαστήριο της ECOWEEK στην Κρήτη και για το έργο σας;
ECOWEEK εργαστήριο στον Αγ. Νικόλαο, Κρήτη: Γενικές πληροφορίες: εδώ