Ένα αρχαίο είδος φάλαινα, που έζησε πριν από 39 εκατ. χρόνια ήταν ένα ζώο βαρέων βαρών, ζυγίζοντας περισσότερο από το διπλάσιο μιας γαλάζιας φάλαινα που θεωρείται το βαρύτερο ζώο που έζησε ποτέ στη Γη.
Παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν οστά ενός προϊστορικού κήτους στην παράκτια έρημο Ίκα στο νότιο Περού, μια περιοχή που κάποτε βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η ηλικία τους εκτιμάται στα 38 -40 εκατομμύρια χρόνια.
Το νέο είδος είχε βάρος από 85 έως 340 τόνους με πιθανότερη τιμή γύρω στους 180 τόνους, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα στο περιοδικό Nature.
Παρά το ασυνήθιστα χοντρό σώμα του, το κήτος εκτιμάται ότι δεν ξεπερνούσε τα 20 μέτρα, ήταν επομένως αρκετά πιο κοντό από τις γαλάζιες φάλαινες, οι οποίες ενίοτε ξεπερνούν τα 30 μέτρα.
Λόγω της τεράστιας μάζας της η φάλαινα βαφτίστηκε Perucetus colossus, που σημαίνει «κολοσσιαίο κήτος του Περού».
Χρειάστηκαν 20 αποστολές στην έρημο για να ανασυρθούν τα οστά, 13 σπόνδυλοι, τέσσερα πλευρά και ένα οστό του ισχίου. Όλα τα κόκκαλα ήταν ασυνήθιστα ογκώδη, πυκνά και βαριά, ένα χαρακτηριστικό που απουσιάζει από τις σημερινές φάλαινες αλλά είναι συνηθισμένο στα σειρηνοειδή, γνωστά και ως θαλάσσιες αγελάδες, προκειμένου να διευκολύνει την παραμονή τους στον βυθό.
Κάθε σπόνδυλος ζύγιζε πάνω από 100 κιλά και το συνολικό βάρος του σκελετού εκτιμάται στους 5-8 τόνους, διπλάσιο σε σχέση με τον σκελετό της γαλάζιας φάλαινας.
«Λόγω του στιβαρού σκελετού του και του ογκώδους σώματός του, το ζώο αυτό ήταν σίγουρα αργός κολυμβητής. Από ό,τι γνωρίζουμε φαίνεται πως επρόκειτο για ήρεμο γίγαντα (…) Πρέπει να ήταν πολύ εντυπωσιακό ζώο αλλά μάλλον όχι και τόσο τρομακτικό» δήλωσε ο Ολιβιέ Λάμπερτ του Βασιλικού Ινστιτούτου Επιστημών του Βελγίου, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Δεδομένου ότι το κρανίο και τα δόντια δεν βρέθηκαν, παραμένει άγνωστο με τι τρεφόταν ο γίγαντας. Ίσως βοσκούσε στα ρηχά, όπως τα σημερινά σειρηνοειδή, ή να κυνηγούσε μικρά ασπόνδυλα στον βυθό.
Πιθανότατα πάντως δεν τρεφόταν φιλτράροντας το νερό με μπαλένες αντί για δόντια, όπως οι σημερινές φάλαινες.
Οι πρώτες φάλαινες εξελίχθηκαν πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια από οπληφόρα ζώα της ξηράς σε μέγεθος σκύλου.
Το Perucetus φαίνεται ότι διατηρούσε κάποια πρωτόγονα χαρακτηριστικά, καθώς το οστό του ισχύου μαρτυρά την ύπαρξη υπολειμματικών πίσω άκρων, τα οποία στα σημερινά κητοειδή έχουν χαθεί.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι, με βάση τα διαθέσιμα ευρήματα, δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί αν το Perucetus ήταν όντως το μεγαλύτερο ζώο που έζησε ποτέ. Λένε όμως ότι η γιγάντια φάλαινα είναι καλός υποψήφιος για τον τίτλο. Οριστική απάντηση ίσως υπάρξει αν οι παλαιοντολόγοι καταφέρουν να εντοπίσουν κι άλλα απολιθώματα.
Τα τεράστια οστά του Perucetus φυλάσσονται σήμερα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Λίμας στο Περού.
Ο Jeremy Goldbogen, αναπληρωτής καθηγητής ωκεανών στο Hopkins Marine Station στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στην Καλιφόρνια, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι η μελέτη του P. colossus μπορεί να προσφέρει νέες ιδέες για την εξέλιξη των θαλάσσιων γιγάντων.
«Το περιγραφόμενο είδος, Perucetus colossus, ήταν σαφώς ένα μεγάλο ζώο και είχε βαρύ σκελετό», δήλωσε στο Live Science σε ένα email.
«Ήταν μεγαλύτερο από μια γαλάζια φάλαινα; Ίσως ήταν και ίσως να μην ήταν. Θα έλεγα ότι τα πιο σημαντικά ερωτήματα σχετίζονται με την εξέλιξη ολόκληρων ομάδων συγγενών ειδών και τη βιολογία που διέπει το πότε και γιατί έγιναν μεγάλα».