Λευκωσία, 15 Νοεμβρίου.
Ξημερώνει μία εντελώς φθινοπωρινή ημέρα, πιθανόν βροχερή και σίγουρα συννεφιασμένη στην ελεύθερη - αλλά και στην κατεχόμενη Λευκωσία.
Καθώς η Ελλάδα και η Κύπρος ξυπνούν μουδιασμένες στη σκιά μίας πανδημίας, μία επίσκεψη με στοιχεία υπερβολής, αποτυχημένης φάρσας αλλά και τραγωδίας αρχίζει πίσω από την «πράσινη γραμμή» στην κατεχόμενη Αμμόχωστο.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα υλοποιήσει σήμερα την προεκλογική εξαγγελία του για ένα «πικνίν» στην παραλία των Βαρωσίων. Είναι προεκλογική, γιατί την ανακοίνωσε παρουσία του άρτι εκλεγέντος «Προέδρου» του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ, ακριβώς για να τον ενισχύσει, παραμονές της εκλογικής διαδικασίας των Τουρκοκυπρίων στα κατεχόμενα τον Οκτώβριο του 2020.
«Την 15η Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί επίσκεψή μας στη βόρεια Κύπρο. Με αυτή την επίσκεψη ας συμμετάσχουμε και στις εκδηλώσεις εκείνης της ημέρας και ταυτόχρονα ας κάνουμε και τα εγκαίνια του νοσοκομείου Έτσι θα έχουμε ανταποδώσει και την επίσκεψή σας. Να τα κάνουμε όλα μαζί. Και μάλλον κ. Τσαβούσογλου λέω μπορούμε να κάνουμε ένα πικνίκ στα περίκλειστα Βαρώσια. Υπάρχει κάτι να μας εμποδίζει; Είναι χρήσιμο να κάνουμε πικνίκ εκείνη τη μέρα. Παρακολουθούμε από εδώ στις οθόνες. Θέλουμε να το ζήσουμε προσωπικά. Οι πύλες έχουν ανοίξει, τώρα ας ανοίξουμε και τους δρόμους εκεί. Αφήστε τους Κύπριους αδελφούς μας να δουν τα βήματα που πρέπει να γίνουν και να ζήσουν», είχε δηλώσει στις 26 Οκτωβρίου ο Ερντογάν παρουσία του Τατάρ στην Άγκυρα.
Παρέλαση για την «ανεξαρτησία» του ψευδοκράτους
Στην Ελλάδα έχουμε την τάση να αγνοούμε - αδιαφορούμε για τις δήθεν «εθνικές εορτές» που κατά καιρούς οργανώνει η Τουρκία επί των κατεχομένων στην Κύπρο. Ίσως είναι μία συνήθεια που πρέπει να εγκαταλείψουμε στο νέο τοπίο που οικοδομεί ο Ερντογάν.
Η σημερινή ημέρα, Κυριακή και αργία στην Αθήνα, είναι ημέρα πανηγυριών στην κατεχόμενη Λευκωσία και στην Αμμόχωστο.
Ο Τούρκος υπουργός Μεβλούτ Τσαβούσογλου και οι μισοί υπουργοί της τουρκικής κυβέρνησης έχουν αρχίσει να καταφθάνουν από χθες στην κατεχόμενη Λευκωσία, όπου το αεροδρόμιο είναι κλειστό σήμερα, ώστε να υποδεχθεί αποκλειστικά τον Ταγίπ Ερντογάν. Μία πολυπληθής κουστωδία από αστυνομικούς, παρατρεχάμενους και χειροκροτητές θα απλωθεί για να δώσει τον πανηγυρικό τόνο που επιθυμεί ο Τούρκος Πρόεδρος.
Το πρόγραμμα της ημέρας περιλαμβάνει παρέλαση στην κατεχόμενη Λευκωσία στις 12:00 το μεσημέρι, όπου στήθηκαν εξέδρες, σημαίες και τα συναφή, ενώ δύο ώρες αργότερα η παράσταση θα μεταφερθεί στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και στην παραλία των Βαρωσίων. Εδώ και είκοσι ημέρες, τα προσχήματα έπαψαν να τηρούνται. Παραβιάζοντας - επίτηδες επιδεικτικά - τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και ανατρέποντας το καθεστώς 46 χρόνων, από την εισβολή του Αττίλα Β′ μέχρι σήμερα, μπουλντόζες και φορτηγά μπήκαν σε παράταξη στην Αμμόχωστο.
Καταπατώντας, γκρεμίζοντας και ανοικοδομώντας πάνω στα συντρίμια της Ιστορίας και πάνω στους τάφους παιδιών, που όπως μου αποκάλυψε χθες μία Αμμοχωστιανή, βρίσκονται ακριβώς πάνω στη διαδρομή που θα ακολουθήσει σήμερα ο Τούρκος Πρόεδρος.
Ο χρόνος είχε «παγώσει» επί 46 χρόνια στα Βαρώσια. Το πλέον τουριστικό κομμάτι μίας από τις πλέον κοσμοπολίτικες παραθεριστικές ζώνες της Ανατολικής Μεσογείου είχε μείνει μετέωρο την ώρα της εισβολής. Οι άνθρωποι έφυγαν τρέχοντας κυνηγημένοι για να σωθούν. Σπίτια έμειναν ανοιχτά, ψυγεία γεμάτα με τρόφιμα, φώτα αναμμένα και οικογενειακές φωτογραφίες όρθιες ή κρεμασμένες σε τοίχους. Σε αυτή την πόλη θέλει να κάνει σήμερα πικνίκ ο Τουρκος Πρόεδρος.
Και το σχέδιό του, κυνικό αλλά πολύ πρακτικό, συμπληρώνεται από μία ιδέα που θα δούμε σύντομα να υλοποιείται, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου: Θα προσκαλέσει τους αληθινούς Αμμοχωστιανούς να προσέλθουν στις τουρκοκυπριακές αρχές για να παραλάβουν τις χαμένες περιουσίες τους ή να αποζημιωθούν. Είναι ένας φθηνός εκβιασμός με στόχο μία πολυπόθητη νομιμοποίηση, ώστε η Τουρκία να μπορεί να δηλώνει μετά ότι δίνει εκείνη λύση στο Κυπριακό, αφού οι διαπραγματεύσεις «δεν βγαίνουν».
Με το πικνίκ στην πόλη - φάντασμα της Αμμοχώστου ο Ερντογάν αποδεικνύει ότι όλη η φασαρία γίνεται για μία λύση - φάντασμα στην Κύπρο, την οποία τουλάχιστον ο ίδιος αποκλείεται να εφαρμόσει με τα μοντέλα της Ομοσπονδίας που συζητάμε από την εποχή του Μακαρίου μέχρι σήμερα.
Ακόμα και αν δεν θέλει κάποιος να αντιληφθεί τί έχει στο μυαλό του ο Τούρκος Πρόεδρος, οι δημόσιες δηλώσεις του δεν επιτρέπουν παρανοήσεις. Μιλάει ευθέως για δύο κράτη και για ένα νέο μοντέλο στην Κύπρο, με δύο κράτη.
Διαβάστε επίσης: Αμετάβλητος ο στόχος της Τουρκίας για έλεγχο της Κύπρου
Η μεγάλη παρτίδα
Πίσω από το πικνίκ και πίσω από το «μοντέλο» των δύο κρατών, είναι η μεγάλη παρτίδα της Ανατολικής Μεσογείου. Για την ακριβεια, η μεγάλη μοιρασιά με όρους Ερντογάν. Μοιρασιά στην Κύπρο, μοιρασιά στο Αιγαίο και μοιρασιά στην Ανατολική Μεσόγειο. Το μοντέλο στο μυαλό του Τούρκου Προέδρου είναι «η Τουρκία και οι άλλοι». Η Κύπρος και η Ελλάδα, υπό αυτή την έννοια, δεν είναι οι μοναδικοί του αντίπαλοι. Είναι δύο από τους «άλλους».
Οι όροι του παιχνιδιού έχουν αλλάξει. Η εξέλιξη της παρτίδας δυστυχώς δεν εξαρτάται μόνο από τις κινήσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας - που προφανώς πρέπει να επιταχυνθούν και να συντονιστούν άμεσα - αλλά και από τρίτους παράγοντες. Από την Ευρώπη της απερχόμενης Άγκελα Μέρκελ και του επερχόμενου (;) Εμανουέλ Μακρόν, από την Αμερική του (ευτυχώς) απερχόμενου Τραμπ και του άρτι αφιχθέντος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος έρχεται με μία δυναμική που τον καθιστά πολύ ισχυρό, αλλά χωρίς να σημαίνει απαραίτητα πως αυτή η ισχύς θα λειτουργήσει σε όλα τα επιπεδα υπέρ της Ελλάδας ή της Κύπρου. Θέλει την Τουρκία αλλιώς, όμως σε καμία περίπτωση δεν θα ρισκάρει να την «χάσει».
Η συννεφιασμένη Κυριακή μέσα στην πανδημία, που ανέτειλε σε Αθήνα και Λευκωσία, μας υπενθυμίζει πως σε κάθε ανάλογη συγκυρία - σε κάθε στιγμή μεγάλης κρίσης, στην Κύπρο κάτι παίζεται και ενίοτε κάτι μπορεί να χαθεί οριστικά. «Σήμερα υπάρχει ο κίνδυνος να χαθεί μία ολόκλη πόλη», λένε οι άνθρωποι της Ομάδας Δράσης για την Αμμόχωστο - μια χούφτα άνθρωποι που θα πάνε να σταθούν σε μερικές ώρες σιωπηλοί στο οδόφραγμα της Δερύνειας απέναντι στα κατεχόμενα Βαρώσια. «Θα σταθούμε στη βροχή και ορισμένοι από εμάς θα κλάψουν σήμερα. Αλλά δεν θα αφήσουμε τον Ερντογάν να παριστάνει ότι γιορτάζει μέσα στην δική μας πόλη», μου είπαν.