«Πλάνο 75»: Όταν η τρίτη ηλικία αντιμετωπίζεται σαν βάρος από το οποίο θέλουμε να απαλλαγούμε

«Το κρυφό διαμάντι των Καννών», όπως έγραφε το Hollywood Reporter.
Open Image Modal
«Πλάνο 75»
Weirdwave

Σε μια δυστοπική Ιαπωνία το κυβερνητικό πρόγραμμα «Πλάνο 75» παροτρύνει τους ηλικιωμένους πολίτες άνω των 75, να επιλέξουν οικειοθελώς την ευθανασία, ως λύση στο πρόβλημα μιας ολοένα και πιο γερασμένης κοινωνίας, στην οποία συνεχώς αυξάνονται τα εγκλήματα μίσους με θύματα γέροντες.

Μια ηλικιωμένη γυναίκα με περιορισμένα μέσα επιβίωσης, ένας πραγματιστής «πωλητής» του Πλάνου 75 και μια νεαρή εργαζόμενη από τις Φιλιππίνες αντιμετωπίζουν διλήμματα ζωής και θανάτου.

Η ταινία της Γιαπωνέζας Τσι Χαγιακάουα, που έρχεται την 1η Φεβρουαρίου στους κινηματογράφους, αποτέλεσε την επίσημη πρόταση της Ιαπωνίας για τα 95α Όσκαρ, ενώ απέσπασε Ειδική μνεία της επιτροπής για τη Χρυσή Κάμερα (καλύτερο ντεμπούτο) στο Ένα Κάποιο Βλέμμα του Φεστιβάλ Καννών.

«Στην Ιαπωνία σήμερα, μπορεί να μην εφαρμόζεται το Πλάνο 75, αλλά όλα όσα δείχνουμε στην ταινία είναι αληθινά, όπως ας πούμε το ότι τόσοι ηλικιωμένοι είναι υποχρεωμένοι να δουλέψουν λόγω της ανασφάλειας που τους προκαλεί το σύστημα συνταξιοδότησης, το ότι δυσκολεύονται να βρουν ένα σπίτι να ζήσουν και ότι νοιώθουν στο περιθώριο της κοινωνίας», σημειώνει η σκηνοθέτις. «Εξαιτίας ενός αισθήματος ντροπής διστάζουν να απευθυνθούν στην πρόνοια και όλη αυτή η πίεση τους κάνει να νοιώθουν άχρηστοι, ένα βάρος για την οικογένειά τους, τους φίλους τους και την κοινωνία».

Οι Ιάπωνες έχουν μια έμφυτη αξιοπρέπεια, «και καθώς τα μίντια προβάλλουν πολύ αυτόν τον φόβο για μια κοινωνία που γερνάει, η ανησυχία των ανθρώπων αυξάνεται. Ακόμα και οι νέοι ανησυχούν για τη ζωή τους μετά την συνταξιοδότηση.  Τα μηνύματα της κυβέρνησης προς τον κόσμο είναι «βοήθησε μόνος σου τον εαυτό σου».

Στην ταινία «θέλησα να δείξω μια κοινωνία που βάζει σε προτεραιότητα την οικονομία και την παραγωγικότητα έναντι της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Όμως το να εξαλείφεις τους ‘αντιπαραγωγικούς’, είναι μια έννοια πολύ κοντά σε αυτή του φασισμού».

Η Τσι Χαγιακάουα γεννήθηκε στο Τόκιο και σπούδασε φωτογραφία στη Σχολή Εικαστικών Τεχνών της Νέας Υόρκης. Το 2018 γύρισε το «Πλάνο 75» σε μια πρώτη, μικρού μήκους εκδοχή που αποτέλεσε το πρώτο μέρος της σπονδυλωτής ταινίας «Ten Years Japan» με παραγωγό τον διεθνώς αναγνωρισμένο σκηνοθέτη Χιροκάζου Κόρε-έντα. Το Ten Years Japan έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ της Μπουσάν το 2018, βρήκε διανομή στους κινηματογράφους και προβλήθηκε σε πολυάριθμα φεστιβάλ ανά τον κόσμο.

Η ταινία προβλήθηκε στο 63ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου απέσπασε το Ειδικό βραβείο της Κριτικής Επιτροπής για Καλύτερη Σκηνοθεσία - Χάλκινος Αλέξανδρος, το βραβείο της Κριτικής Επιτροπής της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» του Τηλεοπτικού Σταθμού της Βουλής των Ελλήνων.