Με την Τουρκία να βρίσκεται ήδη σε μια μακρά προεκλογική εκστρατεία ενόψει των καθοριστικών για τη χώρα, προεδρικών εκλογών τον Ιούνιο του 2023, η κατεστραμμένη οικονομία θα είναι αυτή που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές εξελίξεις.
Οι άλλοτε ισχυρές τουρκικές επιχειρήσεις, που συντήρησαν για πολλά χρόνια τον πρόεδρο Ερντογάν στην εξουσία, είναι πλέον καταχρεωμένες εξαιτίας του πληθωρισμού που σπάει κάθε μήνα αρνητικά ρεκόρ (τον Ιούλιο έκλεισε επίσημα στο 79% με το Εμπορικό Επιμελητήριο της Κων/πολης να τον εκτιμά στο 99,11% στην Πόλη) και την κατρακύλα της τουρκικής λίρας.
Μερικές από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Τουρκίας, βλέπουν τα ομόλογά τους να δέχονται ισχυρές πιέσεις εξαιτίας του πληθωρισμού και της τουρκικής λίρας, που έχει χάσει πάνω από το 40% της αξίας της τους τελευταίους μήνες έναντι του δολαρίου, καθώς τα χρέη τους είναι κυρίως σε δολάρια.
Ο ρόλος των επιχειρηματιών
Σύμφωνα με το Bloomberg, δύο ομόλογα της κρατικής Turk Telekomunikasyon AS, της δεύτερης μεγαλύτερης εταιρείας τηλεπικοινωνιών της χώρας διαπραγματεύονται σε δυσμενή επίπεδα από την αρχή της περασμένης εβδομάδας, λόγω του ότι είναι σε δολάρια, με τους επενδυτές να διεκδικούν πάνω από 1 δισ δολάρια.
Σήμερα, τα χρέη των τουρκικών επιχειρήσεων έχουν εκτοξευτεί σε πάνω από 16 δισ. δολάρια με ημερομηνία αποπληρωμής το τέλος του 2024.
Με τις εταιρικές αποδόσεις του χρέους σε δολάρια κατά μέσο όρο σχεδόν στο 12%, οι πιέσεις αναχρηματοδότησης επιδεινώνονται λόγω της αδύναμης λίρας. Το νόμισμα που έχει χάσει πάνω από το ένα τέταρτο της αξίας του έναντι του δολαρίου φέτος, ασκεί μεγάλη πίεση στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται και πωλούν τα προϊόντα τους στην Τουρκία αλλά έχουν χρέος σε δολάρια.
Η Τουρκία έχει δει φέτος μόνο μία πώληση στις διεθνείς αγορές χρέους μετά την πώληση ομολόγων της Coca Cola Co. τον Ιανουάριο, από τις 14 εταιρικές συμφωνίες που κλείστηκαν το 2021 και είναι σε αναμονή.
«Κάθε φορά που η λίρα κατρακυλά οι επιχειρήσεις που είναι εκτεθειμένες σε ξένο νόμισμα δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση στις αποτιμήσεις των ομολόγων», δήλωσε στο Bloomberg, ο Σεργκέι Ντεργκάσεφ, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου και επικεφαλής εταιρικού χρέους αναδυόμενων αγορών στην Union Investment Privatfonds GmbH στh Φρανκφούρτη.
Η απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να απαγορεύσει τα δάνεια σε εταιρείες που διατηρούν μετρητά σε συνάλλαγμα, με στόχο να καθυστερήσει την υποτίμησης της λίρας, οδήγησε της τουρκικές επιχειρήσεις στο να μην μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια τους σε ξένο συνάλλαγμα» αναφέρει ο Εγκόρ Φεντόροφ, αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην ING Bank.
Αυξάνεται το κόστος
Αν και ο πληθωρισμός στην Τουρκία είναι σε διψήφιο νούμερο από το 2017, φέτος εκτινάχθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 χρόνων λόγω των τιμών της ενέργειας και των εμπορευμάτων.
Κι ενώ οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό δραστηριοποιώντας τη νομισματική τους πολιτική, αυξάνοντας τα επιτόκια, η Τουρκία διατήρησε τα επιτόκια αμετάβλητα φέτος.
Μια προσωπική επιλογή του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν που του κόστισε δύο υπουργούς Οικονομικών και τρεις κεντρικούς τραπεζίτες.
Η πληθωρισμός έφτασε στο 78,6% τον Ιούνιο και ένα μήνα αργότερα τα spreads εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Η Fitch Ratings υποβάθμισε την περασμένη εβδομάδα τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις 25 τουρκικών τραπεζών σε ξένο νόμισμα, επικαλούμενη την «αβεβαιότητα στην πολιτική σκηνή και τις συχνές ανορθόδοξες παρεμβάσεις της στην οικονομία, που έχουν επιπτώσεις στον πληθωρισμό».