Ο Αμπντελαζίζ αλ-Χασάν δεν ήθελε να ζήσει σε έναν από έναν από τους πολυπληθής καταυλισμούς προσφύγων. Επέλεξε λοιπόν να κάνει ”σπίτι” του τα ερείπια ενός ρωμαϊκού ναού.
Αυτός, η σύζυγός του και τα τρία παιδιά τους, είναι μεταξύ του 1.000.000 προσφύγων από τη Συρία που εγκατέλειψαν τις εστίες τους τον περασμένο χειμώνα κατά τη διάρκεια σφοδρών επιθέσεων από τις κυβερνητικές δυνάμεις, με την στήριξη της Ρωσίας στο τελευταίο οχυρό των ανταρτών της Συρίας.
Η οικογένεια του Χασάν επέλεξε τα ερείπια ενός ναού που είναι στην λίστα της Unesco, και βρίσκεται κοντά στα τουρκικά σύνορα. Δεν είναι όμως οι μόνοι. Αρκετοί ακόμη συμπατριώτες τους επιλέξει να ζήσουν σε κατεστραμμένους αρχαιολογικούς χώρους, ρωμαϊκούς ή βυζαντινούς.
Ο Χασάν και η οικογένειά του έχουν φτιάξει μια σκηνή σε σχήμα σήραγγας, ανάμεσα στους τρεις τοίχους ενός ναού του 2ου αιώνα προς τιμήν του θεού Δία, που έχουν διατηρηθεί. Έτσι προστατεύονται από τον αέρα και το κρύο.
Γύρω τους σπασμένοι κίονες και πλίνθοι.
Πίσω από τη σκηνή τους, ρούχα κρέμονταν σε ένα σχοινί που οι άκρες του είναι δεμένες μεταξύ των τοίχων του ναού. Πιο πέρα μια μικρή ξυλόσομπα.
Ο Χασάν λέει, πως η διαμονή στα ερείπια το ναού είναι πολύ καλύτερη απ′ ότι στον καταυλισμό προσφύγων ειδικά εν μέσω της πανδημίας, αφού τώρα αποφεύγουν τον συγχρωτισμό.
”Επέλεξα αυτό το μέρος γιατί είναι ήσυχα, μακριά από τις πολύβουες, πολυπληθείς περιοχές που ναι γεμάτες ασθένειες”, λέει ο μεσήλικας με το γκριζαρισμένο μούσι.
Η Συρία είναι γεμάτη από αρχαιολογικούς χώρους, ρωμαϊκούς ναούς και κάστρα σταυροφόρων έως καραβάνες της Οθωμανικής εποχής. Πολλοί έχουν υποστεί ζημιές, βομβαρδισμούς, λεηλασίες κατά τη διάρκεια των πολεμικών συγκρούσεων διάρκειας εννέα ετών που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 380.000 ανθρώπους και ανάγκασε εκατομμύρια να ζουν ως πρόσφυγες.
Στη ΒΔ Συρία υπάρχουν 40 χωριά που απαντώνται στη λίστα της Unesco, και χρονολογούνται από τον 1ο έως τον 7ο αιώνα ενώ σύμφωνα με τον οργανισμό, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την ”αγροτική ζωή στα τέλη της αρχαιότητας και κατά τη βυζαντινή περίοδο”.
Διάσπαρτα με ερείπια αρχαίων ναών και εκκλησιών, οι τοποθεσίες αυτές δείχνουν ”τη μετάβαση από τον αρχαίο παγανιστικό κόσμο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον Βυζαντινό Χριστιανισμό”.
Στην τοποθεσία Baqirha, ο ναός του Zeus Bomos ή του Δία του Βωμού, χτίστηκε πριν από σχεδόν δύο χιλιετίες. Η δε ευρύτερη περιοχή ευημερούσε λόγω της πλούσιας παραγωγή ελαιολάδου.
Ο Μαάουν Αμπντέλ Κάριμ, επικεφαλής της Αρχής Αρχαιοτήτων της Συρίας, αναφέρει πως στο Baqirha υπήρχαν εξαιρετικά καλοδιατηρημένα κτίσματα , συμπεριλαμβανομένων και δύο εκκλησιών του 6ου αιώνα.
Η περιοχή όμως δεν ευημερεί πια και ο Χασάν έχει να αντιμετωπίσει αρκετά προβλήματα μεταξύ των οποίων και το γεγονός ότι το σχολείο των παιδιών του είναι πολύ μακριά και πρέπει φυσικά να πηγαίνουν με τα πόδια.
Επίσης στην περιοχή υπάρχουν πολλά δηλητηριώδη φίδια αλλά και έντομα. ”Πριν από δύο ημέρες, εκεί που είναι το άνοιγμα της σκηνής, σκότωσα μια οχιά”, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων-AFP. Και ”κάθε δεύτερη μέρα, πρέπει να σκοτώνουμε έναν σκορπιό”.
″Αλλά δεν έχουμε βρει πουθενά καλύτερα από εδώ”. Εξάλλου ”Πού αλλού μπορούμε να πάμε;”.
Ο γαμπρός του Χασάν, Σαλέχ Τζαούρ και τα δώδεκα παιδιά του έχουν επίσης κάνει τα αρχαία ερείπια του Baqirha το νέο τους σπίτι, μετά τη φυγή τους από την ιδιαίτερη πατρίδας τους τον περασμένο χειμώνα. Τότε μάλιστα, σε έναν από τους βομβαρδισμούς ο Σάλεχ έχασε τη γυναίκα του και έναν από τους γιους του.
″Επέλεξα αυτήν την περιοχή επειδή είναι κοντά στα τουρκικά σύνορα. Εάν συμβεί κάτι, μπορούμε να πάμε στην Τουρκία με τα πόδια”, είπε ο 64χρονος καθώς ένα κοράκι πετούσε ψηλά. Τα σύνορα επέχουν μόλις 2,5χλμ.
″Αυτό το μέρος απέχει πολύ από τον κόσμο και τον θόρυβο”, πρόσθεσε, λέγοντας ότι και αυτός, όπως και ο Χασάν είχε σοκαριστεί από το πόσοι άνθρωποι ήταν στοιβαγμένοι στους καταυλισμούς προσφύγων.
Οι οικογένειες του Χασάν όσο και του Τζάουρ εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, που ήταν νοτιότερα από τον τωρινό τόπο κατοικίας τους κατά τη διάρκεια μιας συντονισμένης επίθεσης του καθεστώτος Μπασάρ αλ Άσαντ στο Ιντλίμπ, που διήρκεσε από τον Δεκέμβριο του 2019 έως τον περασμένο Μάρτιο.
Παρά τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός, μόλις το 1/4 των κατοίκων που ζούσαν εκεί, όσο και στις γύρω περιοχές, έχει επιστρέψει.
Τοπικοί αξιωματούχοι ζήτησαν από τις οικογένειες που ζουν στον αρχαιολογικό χώρο να φύγουν, αλλά αρνήθηκαν μέχρι να έχουν κάποια εναλλακτική.
″Έχουμε συνηθίσει αυτό το μέρος”, λέει ο Τζαούρ, απρόθυμος να ξεριζώσει την οικογένεια το ξανά τώρα που έρχεται ο χειμώνας.
″Πού αλλού μπορούμε να πάμε;”.
Πηγή: AFP