Το «αίνιγμα» του τάφου του Αττίλα

Πού θάφτηκε η «μάστιγα του Θεού»;
Open Image Modal
Nastasic via Getty Images

Ο Αττίλας, ηγέτης των Ούννων, που εισέβαλε και σάρωσε τόσο το δυτικό όσο και το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ, πέθανε τη νύχτα του γάμου του σε ηλικία 58 ετών. Το αν πέθανε από φυσικά αίτια ή τον δολοφόνησε η νέα του σύζυγος είναι άγνωστο- όπως άγνωστο είναι το πού ετάφη.

Ο Αττίλας και οι Ούννοι κατέκτησαν μεγάλα τμήματα της κεντρικής Ευρώπης. Χαρακτηριζόταν «Flagellum Dei» (Μάστιγα του Θεού) στα λατινικά. Απείλησε, μα δεν κατάφερε να αλώσει, τη Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη. Αυτοκράτορες αναγκάστηκαν να του πληρώνουν μεγάλες ποσότητες χρυσού σε αντάλλαγμα για συνθήκες ειρήνης, που συχνά δεν κρατούσαν πολύ. 

Ωστόσο, αν και πολλά είναι γνωστά για τις κατακτήσεις του ελάχιστα είναι γνωστά για την ταφή του. Σώζεται μόνο μια γραπτή πηγή για την ταφή του, ανέφερε στο Live Science η Σοφία Μάσεκ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια αρχαιολογίας στην Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών.

Η πηγή είναι ο αρχαίος συγγραφέας του 6ου αιώνα Ιορδάνης ο Αλανός, που έγραψε στο έργο του «Getica» πως θάφτηκε σε τριπλό φέρετρο. Το εσώτερο τμήμα ήταν από χρυσό, το δεύτερο από ασήμι και το εξώτερο από σίδερο. Ο χρυσός και το ασήμι ήταν για τον πλούτο που είχε συγκεντρώσει ο Αττίλας για τους Ούννους, ενώ το σίδερο συμβόλιζε τη στρατιωτική ισχύ τους, έγραψε ο Ιορδάνης. Οι υπηρέτες που βοήθησαν στην ανέγερση του τάφου του θανατώθηκαν για να παραμείνει μυστικός, αναφέρει, υποστηρίζοντας πως οι πληροφορίες του προέρχονται από αρχεία του Πρίσκου, Βυζαντινού διπλωμάτη που είχε επαφές με τον Αττίλα και άλλους από την αυλή του. Επίσης, ο Αττίλας θάφτηκε με πετράδια, όπλα- λάφυρα από εχθρούς του και κοσμήματα.

 

Open Image Modal
mikroman6 via Getty Images

 

Όπως αναφέρει η Britannica, ο Πρίσκος, που τον είχε δει όταν επισκέφθηκε το στρατόπεδό του το 448 μ.Χ, τον περιέγραψε ως έναν κοντό άνδρα με μεγάλο κεφάλι, επίπεδη μύτη και αραιά γένια. Σύμφωνα με ιστορικούς, αν και θύμωνε εύκολα και είχε άγρια/ σκληρή συμπεριφορά, ήταν πολύ ικανός διαπραγματευτής και, παρά αυτό που θα περίμενε κανείς, δεν ήταν ανελέητος. Άξιο αναφοράς είναι πως όταν ο Πρίσκος παρέστη σε ένα τσιμπούσι που παρέθεσε ο Αττίλας, πρόσεξε πως ο ηγέτης των Ούννων έτρωγε μόνο κρέας από ξύλινα πιάτα, ενώ οι υπαρχηγοί του έτρωγαν εκλεκτά εδέσματα από ασημένια πιάτα. Η μία μεγάλη και γνωστή ήττα του ήταν στη Μάχη των Καταλαυνικών Πεδίων, γνωστή και ως «Μάχη των Εθνών», όπου ο Ούννος ηγέτης νικήθηκε από τον Φλάβιο Αέτιο, που έχει χαρακτηριστεί ως «ο τελευταίος των Ρωμαίων». 

Ερευνητές στους οποίους απευθύνθηκε το Live Science δεν ήταν σίγουροι για το πού βρίσκεται ο τάφος ή αν παραμένει ακέραιος/ ασύλητος. Ίσως να βρίσκεται στη Μεγάλη Ουγγρική Πεδιάδα, εκτιμά ο Λάζλο Βεζπρέμι, καθηγητής ιστορίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο Παζμάνι Πέτερ στη Βουδαπέστη. Όπως είπε στο Live Science, ο Αττίλας είχε το αρχηγείο του κάπου στην πεδιάδα, και ο τάφος του μάλλον δεν θα είναι μακριά- ενδεχομένως να είναι κοντά σε ποτάμι ή ακόμα και σε μια κοίτη ποταμού, και ίσως επιβιώνει ακόμα, αν δεν τον λεηλάτησαν τυμβωρύχοι τους προηγούμενους αιώνες.

Ιστορικοί έδειχναν ενδιαφέρον για την ανακάλυψή του για πολύ καιρό: «Ενδιαφέρονταν για αυτόν από τον 13ο αιώνα τουλάχιστον, μα τον τοποθετούσαν κυρίως δίπλα σε ρωμαϊκά ερείπια» σημείωσε ο Βεζπρέμι.

Άλλοι ερευνητές θεωρούν επίσης πως βρίσκεται μάλλον κάπου σε αυτή την πεδιάδα. «Πιστεύω πως η τελευταία του κατοικία θα μπορούσε να βρίσκεται στη Μεγάλη Ουγγρική Πεδιάδα. Δεν υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες ως προς αυτή την υπόθεση» είπε η Μάσεκ. «Φυσικά είναι πιθανόν να βρίσκεται στο σερβικό ή στο ρουμανικό τμήμα της περιοχής», πρόσθεσε, όπου επίσης δρούσαν οι Ούννοι.

Σε κάθε περίπτωση, είναι άγνωστο κατά πόσον έχει απομείνει κάτι από τον τάφο ή αν θα βρεθεί ποτέ. «Ίσως κάποια ημέρα κάποιος να πέσει πάνω στον τάφο του, μα δεν θα έβαζα και στοίχημα» είπε στο Live Science o Μάικλ Μάας, καθηγητής Ιστορίας στο Rice University στο Χιούστον του Τέξας.

Παρόλα αυτά, άλλοι είναι πιο αισιόδοξοι: «Χωρίς αμφιβολία ο τάφος θα βρεθεί κάποια στιγμή...ίσως διαπιστωθεί ότι λεηλατήθηκε την αρχαιότητα» είπε ο Ραλφ Μάθισεν, καθηγητής Ιστορίας, Κλασικών και Μεσαιωνικών Σπουδών στο University of Illinois Urbana-Champaign.

Ο τάφος ίσως έχει βρεθεί ήδη, μα να μην έχει ταυτοποιηθεί ως ο τάφος του Αττίλα, κατά τη Βαλέρια Κουλτσάρ, αναπληρωτής καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ζεγκέντ στην Ουγγαρία. Για παράδειγμα, ένας μεγάλος θησαυρός, με πολλά χρυσά αντικείμενα, βρέθηκε στο Ναγκιζέξος της Ουγγαρία, που χρονολογείται περίπου στην περίοδο της ακμής των Ούννων, μα δεν βρέθηκαν ανθρώπινα λείψανα μαζί του.

Με πληροφορίες από Live Science, Britannica