Ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν είπε τη Παρασκευή πως διέτασσε άμεση κατάπαυση πυρός και έναρξη διαπραγματεύσεων αν το Κίεβο άρχιζε την απόσυρση στρατευμάτων από τις τέσσερις περιφέρειες της Ουκρανίας που η Ρωσία «προσάρτησε» το 2022 και εγκαταλείψουν τα σχέδια ένταξης στο ΝΑΤΟ. Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι απέρριψε αυτό που χαρακτήρισε ως τελεσίγραφο του Πούτιν για παράδοση εδαφών.
Τα σχόλια του Πούτιν έλαβαν χώρα ενώ η Ελβετία ετοιμαζόταν να υποδεχτεί διεθνείς ηγέτες- αλλά όχι από τη Ρωσία- το Σαββατοκύριακο για να γίνουν τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση της ειρήνης στην Ουκρανία. Επίσης, συνέπεσαν με τη συνάντηση της G7 στην Ιταλία και αφού οι ΗΠΑ και η Ουκρανία υπέγραψαν δεκαετές σύμφωνο ασφαλείας το οποίο Ρώσοι αξιωματούχοι, περιλαμβανομένου του Πούτιν, χαρακτήρισαν ως «κενό».
Ο Πούτιν καταδίκασε τη συνδιάσκεψη στην Ελβετία ως προσπάθεια για «αντιπερισπασμό, αντιστροφή των αιτίων και επιπτώσεων της ουκρανικής κρίσης και για να τεθεί η συζήτηση σε λάθος δρόμο».
Παρουσίασε τις απαιτήσεις του σε ομιλία στο ρωσικό ΥΠΕΞ ως μια προσπάθεια για «τελική επίλυση» της σύγκρουσης αντί για «πάγωμά» της και ισχυρίστηκε ότι το Κρεμλίνο είναι «έτοιμοι να αρχίσει διαπραγματεύσεις».
Μεταξύ των απαιτήσεων που παρουσίασε ήταν η αναγνώριση της Κριμαίας ως τμήματος της Ρωσίας, η διατήρηση του αποπυρηνικοποιημένου status της χώρας, ο περιορισμός των στρατιωτικών της δυνάμεων και η προστασία των συμφερόντων των ρωσόφωνων. Όλα αυτά θα ήταν μέρος «θεμελιωδών διεθνών συμφωνιών» και όλες οι δυτικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας θα έπρεπε να αρθούν, είπε. «Καλούμε σε γύρισμα αυτής της τραγικής σελίδας της ιστορίας και αρχή της αποκατάστασης, βήμα- βήμα, της ενότητας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και της Ευρώπης γενικότερα» είπε.
Ο Ζελένσκι, από την Ιταλία όπου ήταν για τη σύνοδο G7, είπε ότι η πρόταση Πούτιν δεν ήταν νέα και είχε τη μορφή «τελεσιγράφου», συγκρίνοντάς το με ενέργειες του Χίτλερ για την κατάληψη εδαφών που οδήγησαν στον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Αυτό που απαιτεί ο Πούτιν είναι να του δώσουμε μέρος των εδαφών μας, κατεχόμενων και μη, μιλώντας για πολλές περιοχές της χώρας μας» είπε σχετικά.
Το ουκρανικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε το σχέδιο του Πούτιν «χειριστικό», «παράλογο» και με σκοπό την «παραπλάνηση της διεθνούς κοινότητας, την υπονόμευση των διπλωματικών προσπαθειών για την επίτευξη δίκαιης ειρήνης και τη διάσπαση της ενότητας της πλειοψηφίας του κόσμου σχετικά με τους στόχους και τις αρχές της Χάρτας του ΟΗΕ».
H Ουκρανία επιθυμεί ένταξη στο ΝΑΤΟ, απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τα εδάφη της, περιλαμβανομένης της Κριμαίας, που προσαρτήθηκε παράνομα το 2014, αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητάς της, να λογοδοτήσει η Ρωσία για εγκλήματα πολέμου και να καταβάλει αποζημιώσεις.
Ο Μιχάιλο Ποντόλιακ, σύμβουλος του Ζελένσκι, δήλωσε ότι δεν υπάρχει κάτι νέο από τον Πούτιν και ότι ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε απλώς το «καθιερωμένο σετ του επιτιθέμενου» που «είχε ακουστεί ήδη πολλές φορές».
«Δεν υπάρχει κάτι νέο σε αυτό, καμιά αληθινή πρόταση για ειρήνη και καμιά επιθυμία για τερματισμό του πολέμου. Μα υπάρχει επιθυμία να μην πληρώσει για τον πόλεμο και να τον συνεχίσει σε νέες μορφές. Είναι εντελώς απάτη» έγραψε στο Χ.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Λόιντ Όστιν είπε ότι ο Πούτιν «έχει καταλάβει παράνομα ουκρανικά εδάφη. Δεν είναι σε θέση να υπαγορεύει στην Ουκρανία τι πρέπει να κάνει για ειρήνη...άρχισε απρόκλητα τον πόλεμο. Θα μπορούσε να τον σταματήσει σήμερα αν επέλεγε να το κάνει».
Ο γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είπε πως «αυτή δεν είναι πρόταση ειρήνης. Είναι πρόταση περαιτέρω επιθετικότητας, περισσότερης κατοχής και δείχνει πως η Ρωσία έχει σκοπό να ελέγξει την Ουκρανία».
Ο Πούτιν επέμεινε προς το Κίεβο θα έπρεπε να αποσυρθεί από τις τέσσερις προσαρτηθείσες περιοχές πλήρως και να τις παραχωρήσει πρακτικά στη Μόσχα. Στη Ζαπορίζια, η Ρωσία δεν ελέγχει την πρωτεύουσα της περιφέρειας, που είχε 700.000 πληθυσμό πριν τον πόλεμο, ενώ στη Χερσώνα οι Ρώσοι υποχώρησαν από τη μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της περιφέρειας, εγκαταλείποντάς την τον Νοέμβριο του 2022.
O Ρώσος πρόεδρος ισχυρίστηκε επίσης πως ο στρατός του ποτέ δεν σκόπευε να καταλάβει το Κίεβο, αν και πλησίασε την πόλη. «Στην ουσία δεν ήταν κάτι άλλο από μια επιχείρηση για να εξαναγκαστεί το καθεστώς της Ουκρανίας σε ειρήνη. Τα στρατεύματα ήταν εκεί για να πιέσουν την ουκρανική πλευρά να διαπραγματευτεί, να προσπαθήσει να βρει μια αποδεκτή λύση» υποστήριξε. Υπενθυμίζεται πως οι Ρώσοι αποσύρθηκαν από το Κίεβο τον Μάρτιο του 2022 και η Μόσχα το περιέγραψε ως μια χειρονομία καλής θέλησης, τη στιγμή που η υποχώρηση των δυνάμεών της έλαβε χώρα απέναντι σε σκληρότατη ουκρανική αντίσταση.
Με πληροφορίες από Associated Press