Η είδηση του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι σε φυλακή στη Σιβηρία, «του ανθρώπου που ο Πούτιν φοβόταν περισσότερο απο οποιονδήποτε», όπως είχαν γράψει οι New York Times, οδήγησε τη σύζυγό του Γιούλια Ναβάλναγια να ορκιστεί ότι θα συνεχίσει τον αγώνα του για μια «ελεύθερη Ρωσία».
Η Γιούλια Ναβάλναγια Αμπροσίμοβα όπως ήταν το πατρικό της όνομα, γεννήθηκε στις 24 Ιουνίου του 1976 στη Μόσχα.
Ο πατέρας της, Μπόρις Αμπροσίμοβ, ήταν επιστήμονας και η μητέρα της εργαζόταν στην κυβέρνηση. Ως παιδί αστικής οικογένειας αποφοίτησε από το διάσημο Ρωσικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Plekhanov και εργάστηκε για κάποιο διάστημα σε τράπεζα της Μόσχας.
Ένας μεγάλος έρωτας
Η γνωριμία της με τον Αλεξέι Ναβάλνι έμελλε να αλάξει για πάντα τη ζωή της. Γνώρισε τον νεαρό τότε δικηγόρο σε διακοπές στην Τουρκία το 1998.
Ο Ναβάλνι καταγόταν από στρατιωτική οικογένεια και είχε ήδη εμπλακεί στην αντιπολίτευση. «Δήλωνε συνεπαρμένος μαζί της, από την ομορφιά αλλά και την ικανότητά της να θυμάται όλους τους υπουργούς της ρωσικής κυβέρνησης απ’έξω», έγραψε η εφημερίδα Sobesednik σε άρθρο του 2020 για το ζευγάρι.
Παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα και η Γιούλια εγκατέλειψε την καριέρα της για να αφοριωθεί στην οικογένεια και στα δύο της παιδιά, την Ντάρια, που γεννήθηκε το 2001, και τον Ζαάρ, που γεννήθηκε το 2008.
Το ζευγάρι ήταν μέλη του φιλελεύθερου κόμματος Yabloko και η Γιούλια εμφανιζόταν συχνά στο πλευρό του συζύγου της σε συγκεντρώσεις, στην προεκλογική εκστρατεία του αλλά και αργότερα στις αίθουσες των δικαστηρίων, όπου δεν ήταν και λίγες.
Παρακολούθησε την πρώτη του σημαντική ποινική δίκη στο Κίροφ το 2013, καθισμένη ήρεμα πίσω του καθώς αντιμετώπιζε ποινή φυλάκισης 10 ετών για υποτιθέμενη κλοπή από επιχείρηση ξυλείας ενώ εργαζόταν για τον φιλελεύθερο κυβερνήτη του Κίροφ.
«Αυτά τα καθάρματα δεν θα δουν ποτέ τα δάκρυά μας», είχε δηλώσει μετά την καταδίκη του Ναβάλνι σε πενταετή κάθειρξη. Όμως ο Αλεξέι αφέθηκε απροσδόκητα ελεύθερος την επόμενη μέρα μετά από διαμαρτυρίες και η ποινή του αναστέλλεται αργότερα.
Η Γιούλια ήταν στο πλευρό του συζύγου της σε όλη τη διάρκεια της εκστρατείας του για τη δημαρχία της Μόσχας το 2013, εμφανιζόμενη στη σκηνή μπροστά σε ένα πλήθος χιλιάδων ανθρώπων για να παροτρύνει τους Μοσχοβίτες να τον ψηφίσουν. Στο παρασκήνιο, ήταν γραμματέας και βοηθός του και επιμελλέιτο του λόγους του.
Όταν το 2020 υπήρξαν πληροφορίες για απόπειρα δολοφονίας του στις φυλακές της Σιβηρίας ήταν εκείνη που έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την μεταφορά του Ναβάλνι τον Αύγουστο του 2020 από τη Ρωσία σε γερμανικό νοσοκομείο.
Οι εργαστηριακές εξετάσεις που έκανε στο Βερολίνο έδειξαν δηλητηρίαση με νευροπαραλυτικό παράγοντα. Τότε η Ναβάλναγια είχε στείλει επιστολή στο Κρεμλίνο ζητώντας να παρέμβει ώστε ο Ναβάλνι να μεταφερθεί σε νοσοκομείο εκτός Ρωσίας με το Κρεμλίνο να αρνείται ότι έλαβε την επιστολή λέγοντας ότι ενημερώθηκε για αυτήν από τα κοινωνικά δίκτυα.
Οι γιατροί του Ναβάλνι στο Ομσκ καθυστέρησαν επανειλημμένα τη μεταφορά του, επικαλούμενοι την κακή κατάσταση της υγείας του. Δύο μέρες μετά τη νοσηλεία του Ναβάλνι, ένα αεροπλάνο που οργανώθηκε από μη κερδοσκοπικό οργανισμό με έδρα τη Γερμανία έφτασε για να τον μεταφέρει στο Βερολίνο.
Ερωτηθείς εάν οι αρχές παρενέβησαν για να εμποδίσουν τον Ναβάλνι να φτάσει στη Γερμανία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είχε πει τότε: «Αυτή είναι η απόφαση του θεράποντος ιατρού».
Δεν άντεχε τις παρακολουθήσεις
Όσο ο Αλεξέι Ναβάλνι γινόταν ο ισχυρός πολιτικός αντίπαλος του Πούτιν, τόσο η Ναβάλναγια έμπαινε κι εκείνη στο στόχαστρο του Κρεμλίνου.
Είχει συλληφθεί πολλές φορές σε διαδηλώσεις όπως τον Ιανουάριο του 2021 σε συγκέντρωση στη Μόσχα που έγιναν για την υποστήριξη του Ναβάλνι μετά τη φυλάκισή του όταν επέστρεψε στη Ρωσία από τη Γερμανία.
Η ασφυκτική πίεση της κυβέρνησης στον σύζυγό της δεν ήταν πάντα εύκολη για εκείνη και τα παιδιά. Ο Ναβάλνι είχε πεί στο Reuters το 2017, πριν από την προεδρική του υποψηφιότητα το 2018, ότι οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας παρακολουθούσαν τη γυναίκα και τα παιδιά του, ηλικίας τότε 15 και 9 ετών.
«Τα αυτοκίνητα περνούν συνεχώς. Εγω δεν τους δίνω πλέον σημασία αλλά η Γιούλια ενοχλείται πραγματικά από αυτό», είχε πει.
Η ίδια ήταν όμως πάντα ο βράχος που ο Αλεξέι βασιζόταν. «Το κύριο συναίσθημα που είχα πάντα ήταν ότι δεν έπρεπε να χαλαρώσω και να δείξω αδυναμία», είχε εξομολογηθεί η ίδια σε συνέντευξη της στη Γερμανία μετά τη δηλητηρίαση του συζύγου της. «Αν καταρρεύσω, θα καταρρεύσουν όλοι».
Την περασμένη Δευτέρα, η Ναβάλβναγια ανέβασε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα απότο εξωτερικό όπου ζει με τα παιδιά της λέγοντας «Θα συνεχίσω το έργο του Αλεξέι Ναβάλνι» χωρίς να αποκαλύπτει τα σχέδια της.