Το Deinococcus radiodurans γνωστό και ως «Κόναν το βακτήριο» έχει καταχωρηθεί στο Βιβλίο των Παγκόσμιων Ρεκόρ Γκίνες ως «το πιο ανθεκτικό βακτήριο του κόσμου» και του αξίζει πλήρως αυτός τον τίτλο.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν το κόκκινο, σφαιρικό βακτήριο που αργότερα έγινε γνωστό ως Deinococcus radiodurans πριν από περίπου 70 χρόνια, όταν εξέτασαν ένα κουτί κιμά που είχε χαλάσει παρά το γεγονός ότι είχε αποστειρωθεί από έκθεση σε δόσεις ακτινοβολίας.
Η έρευνα έδειξε ότι αυτό το βακτήριο μπορεί να αντέξει 10.000 φορές την ποσότητα ακτινοβολίας που κανονικά θα σκότωνε έναν άνθρωπο, χάρη στη ικανότητα να επιδιορθώνει πολυάριθμα θραύσματα διπλής έλικος DNA μέσα σε λίγες ώρες.
«Το DNA του είναι τεμαχισμένο. Υπάρχουν μεταξύ 1.000 και 2.000 θραύσματα DNA ανά κύτταρο», είπε ο Μίκαελ Ντάλι από το Πανεπιστήμιο της Μοντάνα στο Science Daily.
Αλλά η ακτινοβολία δεν είναι το μόνο πράγμα στο οποίο ο Deinococcus radiodurans είναι ουσιαστικά αδιαπέραστο. Με τα χρόνια, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μπορεί να επιβιώσει σε ακραίες συνθήκες ξηρασίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, παντελή έλλειψη θρεπτικών ουσιών, ακραίες θερμοκρασίες, ακόμη και στο κενό του διαστήματος.
Τον Αύγουστο του 2020, μελέτες που διεξήχθησαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό είχαν βρει ότι ο Deinococcus radiodurans θα μπορούσε να επιβιώσει στο διάστημα για τουλάχιστον τρία χρόνια. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή η ανακάλυψη υποστηρίζει τη θεωρία της πανσπερμίας, την υπόθεση ότι η ζωή υπάρχει σε όλο το Σύμπαν, κατανεμημένη με διάφορους τρόπους.
«Μπορεί να είμαστε η γενιά που θα κατανοήσει την προέλευση της ζωής», δήλωσε η Αν Κίνε, διευθύντρια του Προγράμματος Αστρονομικής Αναζήτησης Προέλευσης και Πλανητικών Συστημάτων της NASA.
Η αξιοσημείωτη ικανότητα του Deinococcus radiodurans να αντέχει σε ακραία περιβάλλοντα και στη συνέχεια να «επισκευάζεται» έχει μελετηθεί εκτενώς από βιολόγους και επιστήμονες, με την ελπίδα να προσαρμόσουν αυτόν τον μηχανισμό στους ανθρώπους, να τους βοηθήσουν να αντισταθούν καλύτερα στην έκθεση στην ακτινοβολία και επίσης να χειριστούν τοξικά απόβλητα.
Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιος μπορεί να είναι ο φυσικός βιότοπος του βακτηρίου, καθώς έχει παρατηρηθεί σε περιβάλλοντα τόσο διαφορετικά όπως η κοπριά ελεφάντων και ο γρανίτης στις ξηρές κοιλάδες της Ανταρκτικής.
Δεκαετίες μετά την ανακάλυψή του, ο Deinococcus radiodurans εξακολουθεί να κατέχει το ρεκόρ Γκίνες ως το «ανθεκτικότερο βακτήριο του κόσμου» και θεωρείται από πολλούς ως ο πιο ανθεκτικός οργανισμός που έχει ανακαλυφθεί ποτέ.