Ποιοι γονείς μπορούν να σκοτώσουν τα παιδιά τους (και μάλιστα) πιο συχνά από όσο νομίζουμε

Ποιοι γονείς μπορούν να σκοτώσουν τα παιδιά τους (και μάλιστα) πιο συχνά από όσο νομίζουμε
Open Image Modal
NiseriN via Getty Images

Ξημερώματα Δευτέρας ένας 45χρονος, εν ενεργεία αστυνομικός, σκοτώνει τη γυναίκα του, τη πεθερά του και την ανήλικη κόρη του, ενώ λίγο αργότερα, με το ίδιο όπλο, βάζει τέλος στη ζωή του. Ο χρόνος στη γειτονιά της οδού Ευριπίδου στην Ανάκασα των Αγίων Αναργύρων, παγώνει. Κάτι αντίστοιχο παρατηρείται και στις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας που παρακολουθεί συγκλονισμένη το χρονικό αυτής της οικογενειακής τραγωδίας. Εκείνο όμως που ο κοινός νους αρνείται κυρίως να κατανοήσει στη συγκεκριμένη υπόθεση είναι οι λόγοι για τους οποίους ένας γονέας φτάνει στο σημείο να αφαιρέσει τη ζωή του παιδιού του.

Αδιαμφισβήτητα, η παιδοκτονία αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα πιο ακατανόητα εγκλήματα. Παρ΄όλα αυτά, στην πραγματικότητα εκατοντάδες παιδιά δολοφονούνται κάθε χρόνο από τους ίδιους τους τους γονείς. Μια πρόσφατη έρευνα σε υποθέσεις παιδοκτονίας, μεταξύ του 1976 και του 2007 αναφέρει ότι το συγκεκριμένο έγκλημα διαπράττεται έως και 500 φορές τον χρόνο, στις ΗΠΑ. Το πιο αξιοσημείωτο δε, είναι ότι η πλειοψηφία των ανήλικων θυμάτων (72%) που έχασαν τη ζωή τους τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, δολοφονήθηκε από οικογενειακό τους πρόσωπο, και στις περισσότερες περιπτώσεις από τον πατέρα ή την μητέρα.

Αντίστοιχες έρευνες στην Ευρώπη, έχουν καταλήξει σε ανάλογα συμπεράσματα. Η έμφαση δίνεται κυρίως στην πραγματική συχνότητα με την οποία διαπράττεται η συγκεκριμένη μορφής εγκλήματος, σε αντίθεση τόσο με τα επίσημα στοιχεία όσο και τις κοινές πεποιθήσεις. Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζονται στην προσπάθεια της συστηματικής καταγραφής της παιδοκτονίας, λόγω της ιδιαίτερης φύσης της, η έρευνα της Dr. De Bortoli, επιστημονικής συνεργάτιδας του πανεπιστημίου Swimburne στη Μελβούρνη, καταλήγει σε πέντε κύριους τύπους γονέων που είναι πιο πιθανό να σκοτώσουν το ίδιο τους το παιδί:

1. De facto «αρσενικό»

Πρόκειται για άνδρα που βρίσκεται σε σχέση με τη μητέρα του παιδιού που σκότωσε. Ο φόνος σε αυτή την περίπτωση γίνεται με βίαιο τρόπο (προκαλώντας πολλαπλά τραύματα στην κοιλιά στο κεφάλι ή στη σπονδυλική στήλη). Συνήθως το θύμα είναι ένα και το παιδί έχει κακοποιηθεί λίγο πριν δολοφονηθεί. Σπάνια διαπράττει αυτοκτονία μετά τη δολοφονία.

2. Χωρισμένος πατέρας

Έχει ιστορικό διαπροσωπικής βίας, το οποίο μπορεί να έχει προκληθεί λόγω του χωρισμού του από τη σύντροφό του. Συνήθως τα θύματα είναι πολλά. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδιά δολοφονούνται, για να «τιμωρηθεί» η μητέρα και το έγκλημα διαπράττεται σε περίοδο δικαστικής διαμάχης για την επιμέλεια των παιδιών.

3. Σύζυγος- μητέρα

Πάσχει από κάποιο είδος ψυχικής ασθένειας, η διαταραχής, όπως για παράδειγμα ψύχωση. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν επίσης μητέρες που εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα επιλόχειας κατάθλιψης και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο επιλόχειας ψύχωσης. Η δολοφονία του παιδιού ή των παιδιών συνήθως προκαλείται από ασφυξία.

4. Σύζυγος-πατέρας

Πρόκειται για πατέρες οι οποίοι κατά πλειοψηφία εξακολουθούν να μοιράζονται την ίδια οικογενειακή στέγη με τη σύντροφό τους όταν σκοτώνουν τα παιδιά τους. Συνήθως έχουν βεβαρυμένο ποινικό μητρώο. Οι δολοφονίες αφορούν πολλαπλά μέλη της οικογένειας και η σύντροφος ή η μητέρα των παιδιών είναι και αυτή συχνά θύμα. Οι δολοφονίες διαπράττονται κυρίως με μαχαίρι, ή με πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι και στη σπονδυλική στήλη.

5. Ανύπαντρη μητέρα

Πάσχει από κάποια ψυχική ασθένεια. Το θύμα σε αυτή την κατηγορία είναι συνήθως ένα παιδί, ανεξάρτητα από την ηλικία του. Η συγκεκριμένη μητέρα νιώθει ότι έχει αποτύχει να αναθρέψει το παιδί της, βάσει του κοινού «μητρικού» προτύπου που έχει υιοθετήσει η κοινωνία. Ο φόνος και σε αυτή την κατηγορία προκαλείται τις περισσότερες φορές με ασφυξία.

Η απλή μετάδοση ειδήσεων τέτοιου είδους τραγικών υποθέσεων από τα μέσα ενημέωσης δεν αρκεί. Η τρομολαγνεία και η δημιουργία ενός κλίματος «ηθικού πανικού», όχι μόνο δεν παράγουν κάποιο αποτέλεσμα, αλλά αντίθετα προκαλούν σύγχυση και αποπροσανατολίζουν από τα πραγματικά αίτια της εγκληματικής ενέργειας, τα κίνητρα του δράστη και το κοινωνικο-ψυχολογικό υπόβαθρο που συντέλεσε σε αυτήν.

Δεδομένου ότι οι δράστες της παιδοκτονίας είναι συνήθως οι ίδιοι οι γονείς των θυμάτων, η κατανόηση του πολύπλοκου περιεχομένου μέσα στο οποίο διαπράτετται το συγκεκριμένο είδος εγκλήματος είναι ταυτόχρονα ένας τρόπος να αποκτήσουμε περισσότερες γνώσεις για την παιδική κακοποίηση.

Η προστασία των παιδιών είναι πρωτεύουσας σημασίας και αποτελεί ένα είδος στοιχήματος που πρέπει να κερδίσει τόσο η κοινωνία, όσο και οι φορείς υγείας και προστασίας.