Πώληση του αμερικανικού παρακλαδιού του TikTok ή απαγόρευσή του: Αυτές είναι οι επιλογές που παρέχει στους Κινέζους ιδιοκτήτες της δημοφιλούς (και στην Ελλάδα) πλατφόρμας το νομοσχέδιο που πέρασε από τη Γερουσία των ΗΠΑ και υπεγράφη την Τετάρτη από τον πρόεδρο Μπάιντεν, στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου «πολέμου» γύρω από την εν λόγω υπηρεσία.
Γιατί οι ΗΠΑ απειλούν να απαγορεύσουν το TikTok
Οι αμερικανικές αρχές ανησυχούν πως δεδομένα των 170 εκατ. Αμερικανών χρηστών θα μπορούσαν να καταστούν προσβάσιμα στην κινεζική κυβέρνηση, στο πλαίσιο νόμων εθνικής ασφαλείας. Ο Κρίστοφερ Ρέι, διευθυντής του FBI, έχει πει ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία, ByteDance, ελέγχεται από την κινεζική κυβέρνηση και έχει προειδοποιήσει πως οι αρχές του Πεκίνου μπορούν να επηρεάσουν κόσμο χειραγωγώντας τον αλγόριθμο που ρυθμίζει το τι βλέπουν στο TikTok οι χρήστες του- αλλά και επιτρέποντας στην κυβέρνηση να συλλέξει δεδομένα χρηστών για «παραδοσιακές κατασκοπευτικές επιχειρήσεις».
Το TikTok αρνείται πως η κινεζική κυβέρνηση είχε επιχειρήσει να αποκτήσει πρόσβαση σε δεδομένα χρηστών των ΗΠΑ και λέει πως θα απέρριπτε οποιοδήποτε τέτοιο αίτημα. Μιλώντας ενώπιον του Κογκρέσου πέρυσι, ο διευθύνων σύμβουλος, Σου Ζι Τσου, είπε «η ByteDance δεν είναι πράκτορας της Κίνας ή άλλης χώρας».
Πώς η νομοθεσία ανοίγει τον δρόμο για πώληση ή απαγόρευση
Βάσει το νόμου, η μητρική του TikTok, με έδρα το Πεκίνο, έχει 270 ημέρες για να πουλήσει το αμερικανικό παρακλάδι της υπηρεσίας. Αν η εταιρεία φανεί να βρίσκεται κοντά σε συμφωνία καθώς πλησιάζει η προθεσμία, ο πρόεδρος μπορεί να δώσει παράταση 90 ημερών. Η προθεσμία λήγει περίπου όταν αναλαμβάνει ο νέος πρόεδρος- κάτι που σημαίνει ότι αν επανεκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ, θα αποφασίσει αυτός για την παράταση. Αν η ByteDance δεν προβεί σε πώληση, τότε είναι αντιμέτωπη με απαγόρευση, μέσω μπλοκαρίσματος της διανομής του TikTok σε app stores και web hosts.
Θα ασκήσει έφεση το TikTok;
Το TikTok έχει ήδη πει πως θα έδινε μάχη στα δικαστήρια μόλις υπογραφόταν και γινόταν νόμος το νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας πως παραβιάζει την πρώτη τροπολογία του Συντάγματος των ΗΠΑ, που προστατεύει την ελευθερία λόγου. Αυτό έχει φανεί να φέρνει αποτελέσματα ως τώρα, καθώς δικαστήριο στη Μοντάνα, όπου είχε απαγορευτεί η εφαρμογή, μπλόκαρε την κίνηση αυτή επειδή παραβίαζε τα δικαιώματα ελευθερίας λόγου των χρηστών.
Ποιος ενδιαφέρεται να αγοράσει το αμερικανικό παρακλάδι;
Ο Στιβ Μνούτσιν, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, είπε τον Μάρτιο πως έστηνε μια κοινοπραξία για την αγορά των περιουσιακών στοιχείων του TikTok στις ΗΠΑ. Επίσης το 2020 η Microsoft εξέτασε το ενδεχόμενο συμφωνίας εξαγοράς του, κατόπιν αιτήματος του Τραμπ, που είχε ήδη επιχειρήσει να το απαγορεύσει. Ο Τραμπ είχε προτρέψει επίσης την Oracle και τη Walmart να αγοράσουν μερίδιο. Η ByteDance έχει Αμερικανούς επενδυτές, μεταξύ άλλων τις General Atlantic, Susquehanna και Sequoia Capital. Ωστόσο αναλυτές της Wedbush Securities λένε πως δεν αναμένουν η κινεζική κυβέρνηση να επικυρώσει μια πώληση που περιλαμβάνει τον αλγόριθμο του TikTok.
Τι λέει η κινεζική κυβέρνηση
Η κινεζική κυβέρνηση είχε πει πέρυσι πως θα αντιταχθεί σθεναρά στην πώληση, προσθέτοντας πως κάτι τέτοιο θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη επενδυτών από πολλές χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας, για επενδύσεις στις ΗΠΑ. Επίσης η Κίνα έχει κανόνες εξαγωγών που απαγορεύουν την πώληση συγκεκριμένων τεχνολογιών.
Θα ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο και άλλες χώρες;
Το TikTok δέχεται πιέσεις και αλλού για το θέμα των δεδομένων. Έχει απαγορευτεί η χρήση του σε κυβερνητικά τηλέφωνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ απαγορεύεται και η χρήση του από προσωπικό της Κομισιόν σε συσκευές που έχουν να κάνουν με τη δουλειά.
Τι συμβαίνει αν κάποιος το έχει ήδη κατεβάσει;
Το TikTok χρησιμοποιείται από πάνω από 170 εκατομμύρια Αμερικανούς και πιθανότατα δεν θα εξαφανιστεί από τις συσκευές τους- ωστόσο θα εξαφανιστεί από τα καταστήματα της Apple και της Google, οπότε δεν θα είναι δυνατόν να το κατεβάσει κάποιος. Επίσης, δεν θα είναι δυνατό το κατέβασμα ενημερώσεων και σε βάθος χρόνου η εφαρμογή θα καταστεί δύσκολο να χρησιμοποιηθεί.
Είναι πολύ πιθανό πως θα αναζητηθούν τρόποι παράκαμψης- πχ χρήστες να προσπαθούν να κρύψουν την τοποθεσία τους VPN, να χρησιμοποιούν εναλλακτικά καταστήματα κ..α Ωστόσο απαιτείται ένας βαθμός τεχνικών γνώσεων και είναι άγνωστο τι θα δουλεύει και τι όχι. Το πιθανότερο είναι πως οι χρήστες απλά θα πάνε σε άλλες πλατφόρμες, όπως το Instagram, που έχει μια παρόμοια υπηρεσία, το Reels, ή το YouTube, που έχει βάλει και αυτό κάθετα σύντομα βίντεο σαν αυτά του TikTok.
Με πληροφορίες από Associated Press, Guardian