«Το Υπουργείο Αλήθειας ήταν εκπληκτικά διαφορετικό…μία τεράστια πυραμιδοειδής κατασκευή από αστραφτερό λευκό σκυρόδεμα που ανέβαινε στα ύψη…300 μέτρα στον αέρα…και εύκολα μπορούσε κανείς να διαβάσει τα τρία συνθήματα του κόμματος: ο πόλεμος είναι ειρήνη, η ελευθερία είναι σκλαβιά, η άγνοια είναι δύναμη» (George Orwel, Nineteen Eighty-Four, 1949).
Κανείς από όλους τους μεγάλους στοχαστές που γέννησε η ανθρωπότητα, δεν μπόρεσε να προβλέψει με τόσο γλαφυρό τρόπο το μέλλον της ανθρωπότητας, όσο ένας απλός λογοτέχνης, χωρίς βαρύγδουπα πτυχία από εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως ήταν ο Eric Arthur Blair (Έρικ Άρθουρ Μπλαίρ) με το ψευδώνυμο George Orwell (Τζωρτζ Όργουελ).
Όταν ο κόσμος έβγαινε λαβωμένος μέσα από ένα δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο νικώντας τον ναζισμό και τον φασισμό και η αισιοδοξία κυριαρχούσε για ένα δημοκρατικό και ειρηνικό μέλλον, ο Όργουελ, προς το τέλος της ζωής του εκείνη τη χρονική περίοδο, με δύο βαθυστόχαστα έργα του, «η φάρμα των ζώων» και το «1984», προέβλεψε με μία εντυπωσιακή διορατικότητα την ανθρώπινη καταπίεση, τη στυγνή και κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από απολυταρχικά καθεστώτα που σημάδεψαν την παγκόσμια ιστορία.
Στον 21ο αιώνα, λοιπόν, ενώ θα έπρεπε η δημοκρατία και η ειρήνη να έχουν εμπεδωθεί μέσα από τις καταστροφικές εμπειρίες των δύο παγκοσμίων πολέμων, αλλά και τόσων άλλων περιφερειακών πολέμων στον κόσμο που προκάλεσαν ανείπωτο πόνο και ανθρώπινη δυστυχία, συνεχίζει να παραμένει ως μείζον ζητούμενο η διασφάλιση της ειρήνης και η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αλλά, δυστυχώς, ακόμη και σήμερα ο ένας πόλεμος διαδέχεται τον άλλο στο όνομα της δήθεν διασφάλισης της ειρήνης και τα ανθρώπινα δικαιώματα να καταλύονται στο όνομα της δήθεν διαφύλαξης της ελευθερίας. Μία συνεχής σύγκρουση του αυτονόητου με το άδικο και το παράλογο.
Έτσι, λοιπόν, συνεχίζουμε και στις μέρες μας. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με χιλιάδες νεκρούς να παρουσιάζεται ως μια δικαιολογημένη εξέλιξη για την προστασία του ζωτικού της χώρου και οι αρχές της Σαγκάης με τη χρήση νέων τεχνολογιών που παραπέμπουν σε Οργουελιανές περιγραφές και με βίαια μέσα να καταλύουν ανθρώπινα δικαιώματα, καλώντας τους πολίτες να ελέγξουν…την επιθυμία τους για ελευθερία εν μέσω ενός απάνθρωπου lockdown!
Και οι φαντασιακές - μυθιστορηματικές περιγραφές του Όργουελ του προηγούμενου αιώνα να αναδεικνύονται στις μέρες μας πραγματικές, ενώ τα βαθύτερα νοήματα των έργων του να παραμένουν επίκαιρα όσο ποτέ άλλοτε.-
***
*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας.