Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ έχει προκαλέσει προβληματισμούς σε πολλούς παρατηρητές ως προς το πώς θα μπορούσε να επηρεάσει την πορεία του πολέμου στην Ουκρανία: Σχόλια και δηλώσεις του εκλεγμένου προέδρου (ειδικά δεδομένου και του σκεπτικισμού του απέναντι στο ΝΑΤΟ) για τη σύγκρουση έχουν δημιουργήσει αμφιβολίες ως προς το αν και πόσο θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία απέναντι στη ρωσική εισβολή.
Ωστόσο σε άρθρο στο The Conversation η Τατσιάνα Κουλάκεβιτς, ειδική σε θέματα ανατολικής Ευρώπης του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα, εκτιμά πως, αν και οι προβληματισμοί αυτοί είναι κατανοητοί, ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο ίσως να μην είναι τελικά κακή εξέλιξη για το Κίεβο.
Η αποτροπή της Ρωσίας ως μέρος της αποστολής του ΝΑΤΟ
Ο Τραμπ έχει χαρακτηριστεί απομονωτιστής, εθνικιστής και κατά των επεμβάσεων στο εξωτερικό, ενώ έχει καταφερθεί έντονα εναντίον των συμμάχων στο ΝΑΤΟ που δεν πιάνουν τους στόχους της Συμμαχίας για τις αμυντικές δαπάνες. Ωστόσο η ρητορική αυτή δεν υποστηρίζεται από δεδομένα και προηγούμενες θέσεις των Ρεπουμπλικανών.
Τον Δεκέμβριο του 2023 το Κογκρέσο υπερψήφισε νόμο- με τη στήριξη και των δύο κομμάτων- που απαγορεύει σε έναν πρόεδρο να αποσύρει τις ΗΠΑ μονομερώς από το ΝΑΤΟ, καθώς η ασφάλεια και σταθερότητα της Ευρώπης είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ. Ο γερουσιαστής Μάρκ Ρούμπιο ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς υποστηρικτές του νόμου αυτού και αναμένεται να πάρει τη θέση του υπουργού Εξωτερικών στην νέα κυβέρνηση. Επίσης, η Ευρώπη είναι η σημαντικότερη αγορά για τις ΗΠΑ και το αντίθετο. Ως εκ τούτου οι ΗΠΑ έχουν πολύ ισχυρό συμφέρον να παίζουν ρόλο στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και σταθερότητα, καθώς η αστάθεια στην ήπειρο επηρεάζει την παγκόσμια (και την αμερικανική, προφανώς) οικονομία. Επιπλέον, δεν υπάρχει κάτι που να δείχνει ότι στα αλήθεια η νέα κυβέρνηση θα απομακρυνθεί από τη γραμμή που είχαν και οι προηγούμενες (Ομπάμα, Τραμπ ξανά και Μπάιντεν) σύμφωνα με την οποία η Κίνα είναι η πρωταρχική απειλή για τις ΗΠΑ- και η Κίνα στηρίζει τον Πούτιν στην Ουκρανία. Επιπλέον, η συνεργασία με τους Ευρωπαίους συμμάχους βοηθά τις ΗΠΑ και στην Ασία- Ειρηνικό, ενώ στέλνει το μήνυμα και στους συμμάχους εκεί (όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν) πως η Ουάσινγκτον είναι αξιόπιστος σύμμαχος.
Οι σχέσεις Τραμπ- Πούτιν δεν είναι τόσο καλές όσο θεωρούν πολλοί
Θεωρείται πως ο Πούτιν και ο Τραμπ έχουν καλές σχέσεις. Ο Τραμπ είχε πει πως αν εκλεγεί θα φέρει ειρήνη στην Ουκρανία και έχει χαρακτηρίσει «ιδιοφυή» τον Πούτιν, ο οποίος τον συνεχάρη για τη νίκη του και τον χαρακτήρισε θαρραλέο μετά την απόπειρα δολοφονίας. Η Μόσχα επίσης έχει υποδείξει ότι είναι ανοιχτή σε διάλογο.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η πολιτική του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία κατά την πρώτη του θητεία ήταν πιο επιθετική – ίσως περισσότερο και από αυτήν επί Ομπάμα. Επί Τραμπ απεστάλησαν αντιαρματικοί πύραυλοι στην Ουκρανία, κάτι που η κυβέρνηση Ομπάμα είχε αρνηθεί να κάνει. Επίσης το 2018 οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από την Intermediate Range Nuclear Forces Treaty, επικαλούμενες παραβιάσεις της από τη Ρωσία. Το 2014, όταν ο Ομπάμα είχε κατηγορήσει τη Ρωσία για παραβίαση της συνθήκες, δεν είχε αποσυρθεί. Το 2019 ο Τραμπ υπέγραψε την Protecting Europe’s Energy Security Act, που περιελάμβανε κυρώσεις οι οποίες σταμάτησαν την κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2. Ο αγωγός, ο οποίος αχρηστεύθηκε μετά από δολιοφθορά το 2022, θα παρέκαμπτε την Ουκρανία, κάτι που η ουκρανική κυβέρνηση είχε χαρακτηρίσει ως «οικονομικό και ενεργειακό αποκλεισμό». Ήταν μια από 52 ενέργειες στις οποίες προέβη η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ για να περιορίσει τη Ρωσία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, από πλευράς της, προέβη σε άρση των κυρώσεων για τον αγωγό το 2021, αλλά τις επανέφερε τον Φεβρουάριο του 2022, αμέσως μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Οι γεωτρήσεις θα είναι πλήγμα για το ρωσικό πετρέλαιο
Περίπου τρία χρόνια μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής, η πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα έσοδα από το ρωσικό πετρέλαιο. Παρά τις σκληρότατες κυρώσεις από τη Δύση, οι εξαγωγές του συνεχίζονται- πχ η Ινδία έχει γίνει ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού αργού που μεταφέρεται από τη θάλασσα.
Η πολιτική του Τραμπ για τις γεωτρήσεις δεν στοχεύει ευθέως τη Ρωσία, μα ίσως πλήξει τα ρωσικά συμφέροντα: Ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει υποσχεθεί επανειλημμένα ένα νέο κύμα γεωτρήσεων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε αμερικανικό έδαφος. Αυτό μπορεί να χρειαστεί χρόνο για να «περάσει» στις διεθνείς τιμές, ωστόσο η αύξηση της παραγωγής από τις ΗΠΑ – που είναι ήδη κορυφαίος εξαγωγέας αργού πετρελαίου διεθνώς- προφανώς και θα επηρεάσει τις αγορές. Επίσης, η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο πιθανότατα θα σημαίνει σκληρότερη γραμμή απέναντι στο Ιράν, κάτι που θα μειώσει τις δυνατότητες της Τεχεράνης για πωλήσεις όπλων στη Ρωσία (υπενθυμίζεται πως το Ιράν στηρίζει τη Ρωσία στον πόλεμο στην Ουκρανία). Από το 2020, τα έσοδα του Ιράν από τις εξαγωγές πετρελαίου έχουν σχεδόν τετραπλασιαστεί, σύμφωνα με τη US Energy Information Administration (από 16 δισ. δολάρια στα 53 δισ. το 2023).
Σε κάθε περίπτωση, ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος, ενώ επίσης η αμερικανική εξωτερική πολιτική χρειάζεται χρόνο για να σημειωθούν μεταβολές, οπότε μάλλον δεν θα έπρεπε να περιμένει κανείς άμεσες αλλαγές ή εκπλήξεις. Ωστόσο όλα τα προαναφερθέντα ενισχύουν την άποψη πως η νίκη του Τραμπ ίσως να μην είναι εν τέλει κάτι πραγματικά «καταστροφικό» για την Ουκρανία, καταλήγει η αρθρογράφος.