Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλάντιμιρ Πούτιν, απομάκρυνε από το υπουργείο Άμυνας τον Σεργκέι Σόιγκου, στο πλαίσιο ενός ανασχηματισμού καθώς αρχίζει την πέμπτη του θητεία και ενώ σκληρές μάχες μαίνονται στα μέτωπα της Ουκρανίας, με τον ρωσικό στρατό να επιτίθεται.
Με βάση τη ρωσική νομοθεσία, όλο το ρωσικό υπουργικό συμβούλιο παραιτήθηκε την Τρίτη μετά την ορκωμοσία του Πούτιν στο Κρεμλίνο και οι περισσότεροι αναμενόταν να παραμείνουν στις θέσεις τους, ενώ αβεβαιότητα υπήρχε για το τι θα συμβεί με τον Σόιγκου.
Ο Πούτιν υπέγραψε διάταγμα την Κυριακή με το οποίο οριζόταν ο Σόιγκου γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, σύμφωνα με το Κρεμλίνο,. Αυτό ανακοινώθηκε λίγο αφού ο Πούτιν πρότεινε στον Αντρέι Μπελούσοφ να γίνει υπουργός Άμυνας στη θέση του Σόιγκου.
Η ανακοίνωση του νέου ρόλου του Σόιγκου έλαβε χώρα αφού 15 άτομα αναφέρθηκε πως σκοτώθηκαν στην πόλη Μπέλγκοροντ, στα σύνορα Ρωσίας- Ουκρανίας, όπου πολυκατοικία δέκα ορόφων μερικώς κατέρρευσε κατόπιν αυτού που Ρώσοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν ως ουκρανικό βομβαρδισμό. Η Ουκρανία δεν έχει προβεί σε σχόλια για το περιστατικό.
Η υποψηφιότητα Μπελούσοφ θα πρέπει να εγκριθεί από των άνω Βουλή της Ρωσίας, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο. Ανέφερε την Κυριακή πως ο Πούτιν παρουσίασε προτάσεις και για άλλες θέσεις, μα ο Σόιγκου είναι ο μόνος υπουργός αυτής της λίστας.
Ο αναπληρωτής υπουργός του Σόιγκου, Τιμούρ Ιβάνοφ, είχε συλληφθεί τον προηγούμενο μήνα κατηγορούμενος για δωροδοκία και παρέμενε υπό κράτηση εν αναμονή επίσημης έρευνας. Η σύλληψη του Ιβάνοφ ερμηνεύτηκε ευρέως ως επίθεση κατά του Σόιγκου και πιθανή προαναγγελία της αποπομπής του, παρά τις στενές προσωπικές του σχέσεις με τον Πούτιν.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, είπε την Κυριακή πως ο Πούτιν είχε αποφασίσει να δώσει το υπουργείο Άμυνας σε μη ένστολο επειδή θα έπρεπε να είναι «ανοιχτό στην καινοτομία και ιδέες αιχμής». Επίσης είπε πως η αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού θα έπρεπε να «ταιριάξει στην ευρύτερη οικονομία της χώρας» και ο Μπελούσοφ, που μέχρι πρόσφατα είχε τη θέση του πρώτου αναπληρωτή πρωθυπουργού, είναι κατάλληλος για τη θέση.
Ο 65χρονος Μπελούσοφ είχε υψηλόβαθμα πόστα στο τμήμα οικονομικών του γραφείου του πρωθυπουργού και το υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης. Το 2013 είχε οριστεί σύμβουλος του Πούτιν και επτά χρόνια μετά, τον Ιανουάριο του 2020, έγινε πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός.
Ο Πεσκόφ διαβεβαίωσε πως η αλλαγή αυτή δεν θα επηρεάσει τη «στρατιωτική διάσταση», που πάντα ήταν αρμοδιότητα του αρχηγού του γενικού επιτελείου, και ο στρατηγός Βαλέρι Γκερασίμοφ, που βρίσκεται σε αυτή τη θέση, θα συνεχίσει εκεί.
Τι συνέβη με τον Σόιγκου
Η Τατιάνα Στανόγιαβα, του Carnegie Russia Eurasia Center, δήλωσε πως ο διορισμός του Σόιγκου στο συμβούλιο ασφαλείας της Ρωσίας δείχνει πως ο Ρώσος πρόεδρος το θεωρεί ως «δεξαμενή» για πρώην στελέχη-κλειδιά- άτομα που δεν μπορεί να διώξει, αλλά δεν έχει θέση για να τα βάλει. Στελέχη όπως ο πρώην πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ έχουν επίσης διοριστεί στο συμβούλιο ασφαλείας.
Ο Σόιγκου έλαβε θέση στο συμβούλιο ασφαλείας αντί για τον Νικολάι Πατρούσεφ, σύμμαχο του Πούτιν εδώ και πολλά χρόνια. Ο Πεσκόφ είπε την Κυριακή ότι ο Πατρούσεφ παίρνει άλλον ρόλο και υποσχέθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες τις επόμενες ημέρες.
Ο Σεργκέι Σόιγκου θεωρείται πρόσωπο που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο ως προς την απόφαση του Πούτιν για εισβολή στην Ουκρανία. Η Ρωσία περίμενε πως η ουκρανική άμυνα θα κατέρρεε γρήγορα και ότι οι Ουκρανοί θα καλοδέχονταν τα ρωσικά στρατεύματα. Ωστόσο η σύγκρουση εξελίχθηκε αλλιώς με ταπεινωτικές ήττες για τους Ρώσους απέναντι στην ουκρανική άμυνα, μεταξύ των οποίων και η υποχώρηση- εγκατάλειψη της προσπάθειας για κατάληψη του Κιέβου, αλλά και η ουκρανική αντεπίθεση που έδιωξε τις ρωσικές δυνάμεις από την περιφέρεια του Χαρκόβου.
Πριν αναλάβει υπουργός Άμυνας το 2012, ο Σόιγκου είχε περάσει πάνω 20 χρόνια σε διαφορετικές θέσεις: Το 1991 είχε γίνει επικεφαλής του Ρωσικού Σώματος Διάσωσης, υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών που εξελίχθηκε εν τέλει στο υπουργείο Εκτάκτων Αναγκών. Η θέση αυτή είχε μεγάλη προβολή, ενώ του επέτρεψε να οριστεί στρατηγός αν και δεν είχε στρατιωτική υπηρεσία, καθώς το σώμα διάσωσης απορρόφησε τις στρατιωτικού τύπου Δυνάμεις Πολιτικής Άμυνας.
Ο Σόιγκου δεν έχει την ίδια δύναμη με τον Πατρούσεφ, που εδώ και πολύ καιρό είναι ο κορυφαίος αξιωματούχος ασφαλείας της χώρας. Ωστόσο η θέση του θα έχει έναν βαθμό εξουσίας, σύμφωνα με τον Μαρκ Γκαλεότι, επικεφαλής της Mayak Intelligence.
Σκληρές μάχες στην Ουκρανία
Στο μεταξύ, οι ουκρανικές δυνάμεις συγκρούονταν σε σκληρές μάχες με τον ρωσικό στρατό σε δύο περιοχές των συνόρων, είπε ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, ενώ οι νεκροί από την κατάρρευση ρωσικής πολυκατοικίας που αποδόθηκε σε ουκρανική επίθεση ανήλθαν στους 15.
Ο Ζελένσκι είπε ότι σφοδρές συγκρούσεις λάμβαναν χώρα κοντά στα σύνορα στην ανατολική και τη βορειοανατολική Ουκρανία, καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις, που υστερούν αριθμητικά και σε οπλισμό, προσπαθούν να αποκρούσουν μια ισχυρή ρωσική επίθεση.
Οι δυνάμεις του Κρεμλίνου επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την ουκρανική αδυναμία πριν την άφιξη στα πεδία μαχών ενός μεγάλου πακέτου στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο από τις ΗΠΑ και Ευρωπαίους εταίρους. Αυτό καθιστά τη συγκεκριμένη περίοδο ένα σημαντικό «παράθυρο ευκαιρίας» για τη Μόσχα και ένα από τα πλέον επικίνδυνα για το Κίεβο στον πόλεμο, που βρίσκεται πλέον στο τρίτο του έτος. Η νέα ρωσική προσπάθεια λαμβάνει χώρα στο Χάρκοβο της βορειοανατολικής Ουκρανίας, ενώ συνεχίζεται η επίθεση στο Ντονέτσκ, μετά από ένα διάστημα πολλών μηνών κατά τους οποίους το μέτωπο έχει μεταβληθεί ελάχιστα. Και οι δύο πλευρές πραγματοποιούν πλήγματα μακράς εμβέλειας στο πλαίσιο ενός πολέμου φθοράς. Η επίθεση στο Χάρκοβο έχει αναφερθεί πως ίσως είναι προσπάθεια για δημιουργία μιας «νεκρής ζώνης» για την προστασία του Μπέλγκοροντ, που έχει δεχτεί πολλές ουκρανικές επιθέσεις- ωστόσο υπενθυμίζεται πως πολλές ουκρανικές επιθέσεις λαμβάνουν χώρα βαθιά μέσα στη Ρωσία.
Ο Ζελένσκι είπε πως οι μάχες στο Ντονέτσκ δεν είναι λιγότερο σφοδρές από ό,τι στο Χάρκοβο, προσθέτοντας πως το Κρεμλίνο σκοπεύει να αναγκάσει την Ουκρανία να μοιράσει πολύ τις δυνάμεις της, ανοίγοντας ένα δεύτερο ενεργό μέτωπο στο Χάρκοβο. Περιέγραψε την περιοχή γύρω από το Ποκρόφσκ ως την «πιο δύσκολη». Το Ποκρόφσκ ήταν μια πόλη περίπου 60.000 κατοίκων πριν τον πόλεμο και μέχρι πρόσφατα ήταν δύο ώρες με το αυτοκίνητο από την πρώτη γραμμή. Τώρα απέχει περίπου το μισό.
Η κατάληψη της Αβντιίβκα τον Φεβρουάριο άνοιξε τον δρόμο για να προχωρήσουν οι δυνάμεις του Κρεμλίνου δυτικά, βαθύτερα στο Ντονέτσκ, το οποίο είναι μία από τις περιοχές που η Ρωσία προσάρτησε παράνομα το 2022 λίγο μετά την αρχή της εισβολής της. Η κατάληψη του Ντονέτσκ στο σύνολό του είναι ένας από τους κύριους στόχους του Κρεμλίνου.
Στη βορειοανατολική Ουκρανία χιλιάδες άμαχοι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους ενώπιον τις ρωσικής επίθεσης, που συνοδεύεται από σφοδρούς βομβαρδισμούς. Τουλάχιστον μια ουκρανική ομάδα αποσύρθηκε στην περιφέρεια του Χαρκόβου, με τις ρωσικές δυνάμεις να καταλαμβάνουν επιπλέον εδάφη στην αποκαλούμενη «γκρίζα ζώνη» κατά μήκος των συνόρων. Το απόγευμα της Κυριακής η πόλη Βοβτσάνσκ, μεταξύ των μεγαλύτερων στα βορειοανατολικά, με πληθυσμό 17.000 ατόμων προπολεμικά, αναδεικνυόταν ως σημείο στο οποίο εστιάζονταν οι συγκρούσεις.
Τουλάχιστον 4.000 άμαχοι είχαν εγκαταλείψει την περιοχή του Χαρκόβου από την Παρασκευή, που άρχισε η επιχείρηση των ρωσικών δυνάμεων, σύμφωνα με τον κυβερνήτη Όλεχ Σινιεχούμποφ. Σφοδρές ήταν οι συγκρούσεις την Κυριακή στο βορειοανατολικό μέτωπο, όπου οι Ρώσοι επιτέθηκαν σε 27 οικισμούς μέσα σε 24 ώρες, όπως είπε.
Ουκρανοί στρατιώτες λένε πως το Κρεμλίνο χρησιμοποιεί τη συνηθισμένη ρωσική τακτική της εξαπόλυσης δυσανάλογου όγκου πυρός και επιθέσεων πεζικού με σκοπό την εξάντληση των ουκρανικών δυνάμεων. Εντείνοντας τις μάχες σε ένα μέχρι πρόσφατα στατικό μέτωπο, οι ρωσικές δυνάμεις απειλούν να καθηλώσουν τις ουκρανικές δυνάμεις στα βορειοανατολικά, ενώ παράλληλα διεξάγουν συγκρούσεις πιο νότια, όπου οι Ρώσοι κερδίζουν επίσης έδαφος. Σημειώνεται πως οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα αφού η Ρωσία ενέτεινε τις επιθέσεις τον Μάρτιο με στόχο ενεργειακές υποδομές και οικισμούς, που αναλυτές θεωρούσαν ότι αποτελούσαν προπομπό μιας μεγάλης επίθεσης.
Με πληροφορίες από Associated Press