Με τις τιμές του πετρελαίου να βρίσκονται στο κατώφλι των 100 δολαρίων το βαρέλι για πρώτη φορά μέσα στο 2023, η μάχη για τη μείωση του πληθωρισμού κινδυνεύει να πυρποληθεί.
Η αρχή έγινε τον Ιούνιο όταν οι τιμές αυξήθηκαν απότομα κατά 30% μετά την απόφαση Σαουδικής Αραβίας και Ρωσίας να μειώσουν την παραγωγή την ώρα που η Κίνα ζητούσε περισσότερο πετρέλαιο.
Το αργό Brent, έφτασε την περασμένη βδομάδα σε υψηλό 10 μηνών, σχεδόν στα 94 δολάρια το βαρέλι από 72 δολάρια που ήταν τον Ιούνιο, πριν ξεκινήσουν οι μεγάλες πιέσεις από Ρωσία και Σ. Αραβία.
Οι αυξήσεις του καλοκαιριού φτάνουν στα επίπεδα του Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2022 οπότε και ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία τη μεγαλύτερη τριμηνιαία άνοδο από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το αμερικανικό αργό, West Texas Intermediate, έχει σκαρφαλώσει από τα 67 δολάρια το βαρέλι στα 90 δολάρια την ίδια περίοδο. Και οι δύο δείκτες αναφοράς αυξήθηκαν κατά περίπου 4% την τελευταία εβδομάδα.
Η Κίνα «μαζεύει» το πετρέλαιο
Τα ενεργειακά παιχνίδια έχουν άμεσο αντίκτυπο στην τιμή της βενζίνης και του ντίζελ με τις τιμές να πλησιάζουν τα 2 ευρώ στα πρατήρια της Αθήνας και κοντά στα 2.10 στην επαρχία.
Στο Βρετανία η μέση τιμή αμόλυβδης ήταν στα 1,52 λίρες το λίτρο την Παρασκευή, από 1,43 λίρες τον Ιούνιο ενώ στις ΗΠΑ, όπου οι φόροι είναι πολύ χαμηλοί η βενζίνη έχει εκτιναχθεί περισσότερο από 10% στα 3,90 δολάρια το γαλόνι (3,8 λίτρα).
Την ώρα που η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία ασκούν τις δικές τους πολιτικές πιέσεις μέσω του πετρελαίου, η ζήτηση έχει αρχίσει και αυξάνεται σημαντικά τόσο στην Κίνα, που είναι από τους μεγαλύτερους αγοραστές αργού παγκοσμίως όσο και από τις αεροπορικές εταιρείες.
Η ανάκαμψη της αεροπορικής αγοράς, για πτήσεις στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και πιο πρόσφατα στην Κίνα προκάλεσε μια ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές των καυσίμων στα αεροσκάφη.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας (EIA), οι τιμές τον Αύγουστο ήταν κατά μέσο όρο 3,07 δολάρια το γαλόνι, αυξημένες κατά 50% από 2,05 δολάρια στις αρχές Μαΐου.
Τα παιχνίδια Σ. Αραβίας - Ρωσίας
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι η μειωμένη παραγωγή πετρελαίου κατα 1,3 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως (bpd) θα ισχύσει έως και το τέλος του 2023, γεγονός που προκάλεσε μεγάλη ανησυχία για το ενδεχόμενο να υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά.
Μαζί της συστρατεύτηκε και η Ρωσία προκαλώντας ένα ανεξέλεγκτο ραλι αγοράς πετρελαίου που εκτόξευσε τις τιμές στα σημερινά ύψη.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι οι συνεχιζόμενες περικοπές προσφοράς από δύο πετρελαικές δυνάμεις που ηγούνται του ΟΠΕΚ+ θα δημιουργήσουν «σημαντικό έλλειμμα εφοδιασμού», το οποίο απειλεί να παρατείνει την αστάθεια στην αγορά..
Η έκθεση του ΙΕΑ δημοσιεύτηκε μόλις μια ημέρα αφότου ο ΟΠΕΚ ανακοίνωσε ότι η αγορά θα αντιμετωπίσει έλλειμμα άνω των 3 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα το επόμενο τρίμηνο, η οποία ενδεχομένως να είναι μια από τις μεγαλύτερες της τελευταίας δεκαετίας..
Στόχος της Σαουδικής Αραβίας και των υπολοίπων μελών του ΟΠΕΚ είναι να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου για να εκτοξεύσουν τις τιμές στα ύψη για τα επόμενα χρόνια καθώς φοβούνται ότι η πρόβλεψη του ΔΟΕ ότι η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί πριν από το 2030, πιθανότατα το 2026 – οπότε θα κυριαρχήσουν οι ΑΠΕ έχοντας τεράστιες απώλειες εισοδημάτων.
Το πετρέλαιο εκτινάσει τον πληθωρισμό
Μέχρι τότε όμως η παγκόσμια οικονομία που μάχεται ενάντια στον υψηλό πληθωρισμό με το πετρέλαιο να κάνει την αντιμετώπισή του πολύ δύσκολη.
Άλλωστε η αρχή για την εκτόξευσή του έγινε από τις μεγάλες αυξήσεις του πετρελαίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η πτώση των τιμών του πετρελαίου έπαιξε μεγάλο ρόλο στην πτώση του πληθωρισμού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, αλλά η άνοδος αναμένεται τώρα να λειτουργήσει ως τροχοπέδη το δεύτερο εξάμηνο και το 2024.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εφάρμοσε μια 10η συνεχή αύξηση των επιτοκίων την περασμένη εβδομάδα αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να σταματήσει εκεί.
Τα επιτόκια της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ αναμενόταν ευρέως να έχουν φτάσει στο ανώτατο όριο μετά την μείωση του πληθωρισμού τον περασμένο μήνα, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τις τιμές σε ενέργεια και τρόφιμα. Ωστόσο, η Federal Reserve τόνισε ότι το ενδεχόμενο παραμένει ανοιχτό για μια πιθανή τελευταία αύξηση τον Νοέμβριο.
Το τι ακριβώς συμβαίνει στην αγορά πετρελαίου το περιγράφει ξεκάθαρα ο Έντουαρντ Μόγια, αναλυτής του OANDA ο οποίος δήλωσε πως «τα στοιχήματα στο πετρέλαιο είναι το αγαπημένο εμπόριο στη Wall Street. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η απόφαση του ΟΠΕΚ+ στα τέλη του περασμένου μήνα θα κρατήσει την αγορά πετρελαίου πολύ σφιχτή το τέταρτο τρίμηνο του 2023».
Πληροφορίες από Guardian, Bloomberg