Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, οι εμπορικοί πόλεμοι, οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι κοινωνικές αναταραχές, καθώς και η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για το Brexit, δημιούργησαν ένα πιο αυστηρό επιχειρηματικό περιβάλλον για τις αεροπορικές εταιρείες, το 2019.
Η δεκαετία που ολοκληρώνεται, χαρακτηρίζεται από αναδιάρθρωση στην αεροπορική βιομηχανία και το 2019 θα είναι η κατώτατη χρονιά του τρέχοντος οικονομικού κύκλου, ενώ οι προβλέψεις για το 2020 είναι κάπως πιο φωτεινές. Το μεγάλο ερώτημα για το 2020 είναι το πώς θα αναπτυχθεί η βιομηχανία, ειδικά όταν, όπως αναμενόταν, τα αεροσκάφη Boeing 737 MAX επιστρέφουν στην υπηρεσία και θα αρχίσουν να παραδίδονται, καθυστερημένα, οι παραγγελίες.
Η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (IATA), προβλέπει ότι η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία θα έχει καθαρό κέρδος 25,9 δισ. δολάρια το 2019 και 29,3 δισ. δολάρια το 2020.
Επίσης, ο συνολικός τζίρος της βιομηχανίας από 838 δισ. δολάρια το 2019, προβλέπεται να φθάσει τα 872 δισ. δολάρια το 2020 (+4,0%), το περιθώριο κέρδους από 3,1% το 2019 στα 3,4% το 2020 και λειτουργικά έξοδα από 796 δισ. δολάρια το 2019, θα αυξηθούν κατά 3,5% στα 823 δισ. δολάρια το 2020.
Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των επιβατών από 4,54 δισεκατομμύρια το 2019, αναμένεται να φθάσει τα 4,72 δισεκατομμύρια το 2020 (+4,0%), τα μεταφερόμενα εμπορεύματα, από 61,2 εκατομμύρια τόνους το 2019, το οποίο ήταν το χαμηλότερο ποσοστό σε τρία χρόνια, αναμένεται να ανακάμψουν στα 62,4 εκατομμύρια (+2,0%), ενώ το μέσο καθαρό κέρδος ανά αναχωρούντα επιβάτη, από 5,70 δολάρια το 2019, θα αυξηθεί στα 6,20 δολάρια το 2020.
Οι οικονομικές επιδόσεις το 2019 ήταν ασθενέστερες από ό,τι είχε προβλεφθεί στα μέσα της χρονιάς, τον Ιούνιο, καθώς είχαμε τελικά υποτονική αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 2,5% και οριακή αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου κατά μόλις 0,9%. Αυτές οι αρνητικές εξελίξεις συνέβαλαν στη ηπιότερη ζήτηση για μετακινήσεις επιβατών και μεταφορές φορτίων και στην αντίστοιχη ασθενέστερη αύξηση των εσόδων, καθώς η κίνηση των επιβατών μειώθηκε κατά 3,0% και η κίνηση φορτίου μειώθηκε κατά 5,0%, σε σύγκριση με το 2018.
Πάντως, τα λειτουργικά έξοδα δεν αυξήθηκαν όσο αναμενόταν (3,8%), κυρίως λόγω του χαμηλότερου από το αναμενόμενο, κόστος καυσίμων.
Οι προβλέψεις για το 2020
Το ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,7% το 2020 (οριακά πάνω από την αύξηση κατά 2,5% το 2019). Η αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου αναμένεται να ανακάμψει στο 3,3% από 0,9% το 2019, καθώς οι πιέσεις των εκλογών στις ΗΠΑ συμβάλλουν στη μείωση των εμπορικών εντάσεων. Η ανάπτυξη υποστηρίζεται από δράσεις των κεντρικών τραπεζών, καθώς και από χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής.
Επίσης, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης το 2019, συνέβαλε στη μείωση της ζήτησης ενέργειας, με τις τιμές του αργού πετρελαίου να είναι κατά μέσο όρο περίπου 65 δολάρια ανά βαρέλι (Brent), σε σύγκριση με 71,60 δολάρια το 2018. Η προσφορά πετρελαίου είναι επίσης άφθονη, ενισχύοντας τα αποθέματα. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές του πετρελαίου αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω το 2020 στα 63 δολ. (Brent). Οι τιμές του πετρελαίου κηροζίνης αναμένεται επίσης να μειωθούν κατά μέσο όρο στα 75,60 δολάρια το βαρέλι, έναντι των 77 δολαρίων ανά βαρέλι το 2019. Κατά συνέπεια, οι αεροπορικές εταιρείες αναμένεται να ξοδέψουν για καύσιμα 182 δισεκατομμύρια δολάρια (το 22,1% των δαπανών), από 188 δισεκατομμύρια δολάρια (23,7%) το 2019.
Παράλληλα, η συνολική απασχόληση στις αεροπορικές εταιρείες αναμένεται να φθάσει τα 2,95 εκατομμύρια το 2020 (+1,6%), η παραγωγικότητα ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,9% έναντι του 2019, καθώς αυξάνεται η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, ενώ το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, αναμένεται να είναι ουσιαστικά επίπεδο στα 0,12 δολάρια, καθώς η καλύτερη παραγωγικότητα αντισταθμίζει την αύξηση των μισθών.
Οσον αφορά τις διαθέσιμες αεροπορικές θέσεις, αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,1% το 2020, σε σύγκριση με το +4,2% του 2019, δεδομένου ότι θα παραδοθούν περισσότερα αεροσκάφη.
Τώρα, σχετικά με τα φορτία, η μεταφορά των οποίων κατέστη αρνητική πέρυσι για πρώτη φορά από το 2012, με ετήσια πτώση κατά 3,3%, η οποία ήταν απότομη από το 2009 κατά την παγκόσμια οικονομική κρίση, αναμένεται να ανακάμψει μετρίως με αύξηση 2,0% το 2020, ενώ οι προβλεπόμενοι τόνοι θα φτάσουν τα 62,4 εκατομμύρια, ένα νούμερο το οποίο είναι ακόμα χαμηλότερο από το αποτέλεσμα του 2018.
Τι γίνεται ανά περιφέρεια
Η Αφρική, η Μέση Ανατολή και η Λατινική Αμερική αναμένεται να χάσουν χρήματα το 2019, ενώ οι μεταφορείς στη Λατινική Αμερική θα επιστρέψουν στην κερδοφορία το 2020, καθώς ενισχύονται οι περιφερειακές οικονομίες.
Οι αεροπορικές εταιρείες στη Βόρεια Αμερική συνεχίζουν να οδηγούν σε οικονομικές επιδόσεις, αντιπροσωπεύοντας το 65% των κερδών της βιομηχανίας το 2019 και περίπου το 56% των συνολικών κερδών το 2020. Οι αερομεταφορείς της Βόρειας Αμερικής αναμένεται να παρουσιάσουν καθαρό κέρδος 16,5 δισ. δολαρίων (από 16,9 δισ. δολάρια το 2019), με καθαρό κέρδος 16,00 δολαρίων ανά επιβάτη. Η περιοχή κατάφερε να βελτιώσει την κερδοφορία το 2019, χάρη στην ισχυρή οικονομία και τις διαρθρωτικές αλλαγές στη βιομηχανία, όμως το 2020, τα έσοδα και η κερδοφορία αναμένεται να μειωθούν, με την αναμενόμενη επιστροφή στην υπηρεσία του στόλου των Boeing 737 MAX.
Οι Ευρωπαίοι αερομεταφορείς αναμένεται να παρουσιάσουν καθαρά κέρδη 7,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020 (από 6,2 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2019), ενώ το καθαρό κέρδος ανά επιβάτη αναμένεται να είναι 6,40 δολ. Αυτή η σχετικά καλή απόδοση για την περιοχή, αποκρύπτει τον μακρύ κατάλογο των αεροπορικών εταιρειών που πτώχευσαν ή παρουσίασαν ζημιές, ενώ και το 2019 σημαδεύτηκε από μια σειρά αεροπορικών ατυχημάτων στην Ευρώπη.
Οι αερομεταφορείς Ασίας-Ειρηνικού θα ωφεληθούν από τη μέτρια ανάκαμψη του παγκόσμιου εμπορίου και του αεροπορικού φορτίου, με καθαρά κέρδη ύψους 6,0 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020 (από 4,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019).
Η Ασία παραμένει το κέντρο παραγωγής του κόσμου, λόγω της μεταφορών πολλών εμπορευμάτων που αποτελούν σημαντικό ποσοστό των πωλήσεων για πολλές από τις αεροπορικές εταιρείες της περιοχής, ενώ το καθαρό κέρδος ανά επιβάτη αναμένεται να είναι μόλις 3,34 δολάρια.
Οι μεταφορείς της Μέσης Ανατολής συνεχίζουν μια διαδικασία αναδιάρθρωσης. Αναμένεται να επιστρέψουν σε θετικό πρόσημο, ωστόσο θα έχουν απώλειες για τρίτη συνεχή χρονιά, ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, από απώλειες 1,5 δισεκατομμυρίων το 2019.
Οι αερομεταφορείς της Λατινικής Αμερικής αναμένεται να ωφεληθούν από τις βελτιώσεις στις υποκείμενες οικονομίες και τις αναδιαρθρώσεις και να επιστρέψουν με ένα μικρό κέρδος 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Εκτός από τη νομισματική αδυναμία το 2019, η οικονομία της περιοχής επιβραδύνθηκε απότομα σε μόλις 0,2% λόγω προβλημάτων στο Μεξικό, ύφεσης στην Αργεντινή και μείωσης κατά περίπου το ένα τρίτο του μεγέθους της οικονομίας της Βενεζουέλας. Το 2020 οι αεροπορικές εταιρείες θα βοηθηθούν από ανάκαμψη στο 1,8%, που προβλέπεται από το ΔΝΤ, η οποία οφείλεται στην ισχυρότερη ανάπτυξη στη Βραζιλία και το Μεξικό και στις λιγότερο σοβαρές συστολές στην Αργεντινή και τη Βενεζουέλα. Αυτό αντιπροσωπεύει θετικό πρόσημο ύψους 500 εκατ. δολαρίων σε σύγκριση με αναμενόμενη απώλεια ύψους 400 εκατ. δολαρίων το 2019.
Οι Αφρικανοί μεταφορείς εξακολουθούν να υφίστανται διαρθρωτικά προβλήματα υψηλού κόστους - σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας κυβερνητικών φόρων και τελών. Η οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή υπήρξε σχετικά καλή και αναμένεται να αυξηθεί το 2020, αλλά οι αγορές είναι εξαιρετικά κατακερματισμένες και εξυπηρετούνται ανεπαρκώς ελλείψει μέχρι σήμερα μιας ενιαίας αγοράς αφρικανικών αεροπορικών μεταφορών. Ως αποτέλεσμα, αναμένεται να παρουσιάσουν απώλειες ύψους 200 εκατομμυρίων δολαρίων, όπως και το 2019.