Στον πρόεδρο της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα πέφτει πλέον το βάρος της επόμενης ημέρας μετά την ψήφο των πολιτών στις βουλευτικές εκλογές που αλλάζει το πολιτικό σκηνικό και δεν δυσκολεύει τις διεργασίες σχηματισμού κυβέρνησης μετά την αποτυχία των κομμάτων να εξασφαλίσουν αυτοδυναμία. Τα Πέντε Αστέρια αναδείχθηκαν πρώτη πολιτική δύναμη αν και η κεντροδεξιά συμμαχία προηγείται ενώ στους μεγάλους κερδισμένους συγκαταλέγεται η Λέγκα και στους μεγάλους ηττημένους η ιταλική κεντροαριστερα αλλά και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Όπως ήδη προεξοφλούν πολλοί πολιτικοί αναλυτές, θα απαιτηθεί πολύς χρόνος καθώς επίσης ενέργεια και λεπτούς χειρισμούς από τον ιταλό πρόεδρο για να σχηματιστεί υπό τον παρόντα συσχετισμό δυνάμεων ένας κυβερνητικός σχηματισμός. To μόνο μετεκλογικό σενάριο που θεωρείται, πλέον, αδύνατον να μπορέσει να βρει εφαρμογή, είναι εκείνο της μεγάλης συμμαχίας της κεντροαριστεράς με την κεντροδεξιά. Η συντηρητική συμμαχία, δηλώνει ότι θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση, έστω και αν δεν διαθέτει την σχετική πλειοψηφία. Ο γραμματέας της Λέγκα Σαλβίνι, πάντως, επιμένει ότι θα μείνει πιστός στην συμμαχία του με τον Μπερλουσκόνι. «Θα ηγηθούμε μιας κυβέρνησης της κεντροδεξιάς», είναι το μήνυμα του γραμματέα της Λέγκα.
Μετεκλογικά σενάρια
Και τα Πέντε Αστέρια, βέβαια, θέλουν να τους δοθεί εντολή σχηματισμού κυβέρνησης: έχουν ήδη κάνει γνωστό ότι θα ζητήσουν από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, να αποδεχθούν τα κύρια προγραμματικά τους σημεία. Ο Τύπος γράφει ότι υποθετικά, θα μπορούσε να συσταθεί μια πλειοψηφία των Πέντε Αστέρων, της κεντροαριστεράς και του αριστερού κινήματος Ελεύθεροι και Ίσοι. Αλλά πρόκειται για δυνάμεις (κυρίως τα Πέντε Αστέρια και η κεντροαριστερά του Ρέντσι) οι οποίες προεκλογικά είχαν έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση.
Θα πρέπει να διαπιστωθεί, επίσης, πόσοι θα είναι οι γερουσιαστές και βουλευτές που θα εγγραφούν στην κοινοβουλευτική ομάδα των ανεξάρτητων, διότι από αυτή θα μπορούσαν να προέλθουν χρήσιμες ψήφοι, προς στήριξη μιας νέας κυβέρνησης.
Σίγουρα, πάντως, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα θα παίξει σημαντικό ρόλο και θα επιχειρήσει πρώτα απ΄όλα να καταλάβει ποιος μπορεί να εγγυηθεί την πιο απρόσκοπτη διακυβέρνηση. Η ενδεχόμενη λύση δεν αναμένεται να βρεθεί τις επόμενες ημέρες, αλλά έπειτα από κάποιες εβδομάδες.
Θα αντέξει η ιταλική οικονομία;
Οι συζητήσεις και η διαδικασία θα είναι μακράς διάρκειας αλλά το θέμα είναι πως η Ιταλία δεν έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή της. Η πολιτική αβεβαιότητα που επέρχεται μετά την τιμωρητική ψήφο ρίχνει βαριά σκιά στην οικονομία. Ήδη οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών κατέγραψαν σοβαρές απώλειες. Οι δε πιθανότητα η εξουσία να περάσει σε έναν πιο ευρωσκεπτικιστικό συνασπισμό, που πιθανόν να πιέσει για υψηλότερες δαπάνες πρόνοιας και να αμφισβητήσει τους δημοσιονομικούς περιορισμούς της ΕΕ, τροφοδότησε ανησυχίες για το ιταλικό χρέος που φθάνει τα 2,3 τρισεκ. ευρώ, ένα από τα υψηλότερα παγκοσμίως.
Ο ιταλικός τραπεζικός δείκτης σημείωσε νωρίτερα πτώση 3,4% ενώ οδεύει προς τη μεγαλύτερη ημερησία πτώση του εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, με τον γενικό δείκτη του ιταλικού χρηματιστηρίου να υποχωρεί κατά 1,4%.
Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων ανήλθαν νωρίτερα στο 2,14%, στο υψηλότερο επίπεδό τους από τον Οκτώβριο, πριν υποχωρήσουν στο 2,09%.
«Η Ιταλία κάθε άλλο παρά έλυσε τα μακροχόνια προβλήματά της και τώρα θα έχει νέα», δήλωσε ο Λορέντσο Κοντόνιο, ιδρυτής της LC Macro Advisors. «Ετοιμαστείτε για μακρόχρονες και περίπλοκες διαπραγματεύσεις που θα πάρουν μήνες».
Οι ανησυχίες για το ότι ο όποιος συνασπισμός προκύψει από τις διαπραγματεύσεις είναι πιθανόν να αποδυναμώσει τη δημοσιονομική θέση της χώρας επηρεάζουν τις ιταλικές τράπεζες, που διακρατούν περίπου 345 δισεκ. ευρώ από το χρέος της.
Τις μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψε σήμερα η Banco BPM, η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, με πτώση 7%. Οι δραστηριότητές της εστιάζονται κυρίως στην εγχώρια αγορά ενώ η τράπεζα έχει μεγάλο όγκο ‘κόκκινων δανείων’. Απώλειες 5% σημείωσαν νωρίτερα οι μετοχές της UBI Banca και BPER Banca, της πέμπτης και έκτης μεγαλύτερης τράπεζας αντίστοιχα, με τις μεγαλύτερες Intesa Sanpaolo και UniCredit να υποχωρούν περίπου 3%.
Οι επενδυτές φοβούνται ότι η Ρώμη ίσως υπαναχωρήσει στις φιλικές προς τις αγορές μεταρρυθμίσεις, που προώθησε η προηγούμενη κυβέρνηση.
«Η προοπτική μια παρατεταμένης περιόδου εγχώριας πολιτικής αβεβαιότητας δημιουργεί τον κίνδυνο να πληγεί η εν εξελίξει ανάκαμψη», δήλωσε ο Νίκολα Νόμπιλε από την Oxford Economics.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, DW