Το οικονομικό φόρουμ του Νταβός 2016 ολοκληρώθηκε με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να επιστρέφει Αθήνα, όπου τον περιμένουν οι αναμμένες μηχανές των τρακτέρ των αγροτών οι κινητοποιήσεις επαγγελματιών για το ασφαλιστικό και η απροθυμία των εκπροσώπων των θεσμών να αποδεχτούν ως έχει το σχέδιο Κατρούγκαλου για να προχωρήσει η ψήφιση και να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, που θα φέρει τη συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Άλλωστε το χρονοδιάγραμμα της κυβέρνησης ήδη πάει πίσω, καθώς αν και ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη ψήφιση του ασφαλιστικού εντός του Ιανουαρίου, τελικά ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις αυτό μετατίθεται για τις πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου και ίσως πάει ακόμα πιο πίσω...
Ας επιχειρήσουμε την πρώτη αποτίμηση σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές: «Υπήρξαν εποικοδομητικές και ειλικρινείς επαφές με τους εταίρους και ευρεία στήριξη της ελληνικής θέσης για σύντομη ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Ενημέρωση του διεθνούς παράγοντα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές ανάκαμψης. Έγιναν εξαιρετικά εποικοδομητικές επαφές με επενδυτές. Σημαντική η παρέμβαση Τσίπρα για το μέλλον της Ευρώπης με ιδιαίτερη διεθνή απήχηση, παρά την σπέκουλα που επιχειρήθηκε από το συγκρότημα της Bild και ορισμένα ελληνικά μέσα. Επιστρέφουμε αισιόδοξοι».
Οι συνεργάτες του πρωθυπουργού εστιάζουν τα πυρά τους στην στρατηγική των γερμανικών εφημερίδων Bild και Dιe Welt που ανήκουν στο συγκρότημα Axel Springer που φιλοξένησαν διθυραμβικούς τίτλους για Σόιμπλε, αν και αποτέλεσαν παραφωνία σε σχέση με την επισκόπηση του γερμανικού τύπου.
Το αξιοπερίεργο βέβαια είναι ότι και στην Ελλάδα υπήρχαν πολλά αρνητικά δημοσιεύματα και αυτό γιατί η παρουσία του πρωθυπουργού στο Νταβός ήταν θεσμική και εκπροσωπούσε την Ελλάδα και όχι τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στην ουσία και με τις διαπραγματεύσεις του πρωθυπουργού στο Νταβός, έγινε πλέον και επισήμως γνωστό και κατανοητό ότι η παρουσία του ΔΝΤ στον ελληνικό πρόγραμμα είναι προαπαιτούμενο από την Γερμανία. Άλλωστε και η επικεφαλής του ΔΝΤ, αποκάλυψε στον κ. Τσίπρα, ότι το Ταμείο θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. Στην αντίπερα όχθη ο Έλληνας πρωθυπουργός κατέστησε σαφές, ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί όπως το ασφαλιστικό, αλλά δεν θα δεχθεί μια χρονοβόρα μορφή διαπραγματεύσεων που θα τρενάρει για μήνες την πρώτη αξιολόγηση και θα αναβάλει τη συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Αναζητώντας την επόμενη ημέρα, τα σενάρια είναι τουλάχιστον δύο:
Το καλό σενάριο προβλέπει επιτάχυνση των διαδικασιών και ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι τις 27 Μαρτίου. Αυτή είναι και η υπόθεση εργασίας που κυριάρχησε στη συζήτηση του πρωθυπουργού με τον κεντρικό τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι. Οι προϋποθέσεις για την επιτυχή κατάληξη, είναι η κυβέρνηση να καταφέρει να πείσει του 153 βουλευτές να ψηφίσουν το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, η ΕΚΤ να μπορέσει να συμπεριλάβει και την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το Μάρτιο, και να ξεκινήσει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους .
Στο κακό σενάριο τα παρακλάδια και οι παράδρομοι είναι πολλοί:
Ξεκινώντας χρονικά το Μαξίμου είναι προβληματισμένο από τη μαζικότητα των αγροτικών κινητοποιήσεων. Προβλέπουν ότι τις επόμενες ημέρες θα υπάρξει ένταση και το ζητούμενο είναι μέσο διαλόγου να πειστούν οι αγρότες να μην υιοθετήσουν ακραίες μορφές κινητοποιήσεων καθώς ο χειρισμός μιας τέτοιας κρίσης μπορεί να αποδειχθεί απρόβλεπτος και να προκαλέσει ρήγματα στο ΣΥΡΙΖΑ.
Το δεύτερο πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι η δυσκολία να κλείσει η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για το ασφαλιστικό ώστε να παρουσιαστεί το τελικό κείμενο προς ψήφιση στη Βουλή. Στη κυβέρνηση θεωρούν ότι στην προ ημερησίας συζήτηση για το Ασφαλιστικό που θα διεξαχθεί στην Τρίτη (26/1) , θα πρέπει τα κόμματα τις αντιπολίτευσης να καταθέσουν προτάσεις, αλλιώς θα τους κατηγορήσουν ότι συμμαχούν με τους δανειστές που ζητούν μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων. Αν δεν κλείσει η συμφωνία με τους θεσμούς για το τελικό σχέδιο του ασφαλιστικού, η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά στο κινδύνο, να καταθέσει ένα νομοσχέδιο για ψήφιση, που μπορεί να μην ψηφιστεί από την κυβερνητική πλειοψηφία, ή και που ακόμα αν ψηφιστεί έστω και οριακά να μη γίνει δεκτό από τους θεσμούς και να μην κλείσει η πρώτη αξιολόγηση.
Τέλος αν η κυβέρνηση καταφέρει ακόμα και να αποφύγει το σκόπελο του ασφαλιστικού, εύχονται τουλάχιστον στην παρούσα φάση, να μην ζητηθούν πριν την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης νέα μέτρα. Η φράση της κ. Λαγκάρντ αλλά και στελεχών του ΔΝΤ, ότι θα χρειαστούν και άλλες μεταρρυθμίσεις πέραν του ασφαλιστικού, προβλέποντας δημοσιονομικό κενό μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος το 2018, μπορούν στην παρούσα φάση που οι ισορροπίες είναι λεπτές να δυναμιτίσουν απρόβλεπτα το κλίμα και να προκαλέσουν σενάρια πολιτικής αστάθειας.
Αν φτάσουμε στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και τη συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η Ελλάδα αποκτά ένα επιπλέον σύμμαχο, τον αμερικανικό παράγοντα. Μπορεί κάποιοι να βιάστηκαν να σχολιάσουν επικριτικά για την Ελλάδα τον αστεϊσμό του Τζόν Μπάιντεν στο Νταβός όταν απευθυνόμενος προς την κα Λαγκάρντ η οποία ήταν παρούσα, τόνισε: «Κριστίν, προτού φύγεις ενδέχεται να χρειαστώ μερικά δανεικά αν ευκαιρείς», και συνέχισε: «Κάθε φορά που βλέπω τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ με κοιτάζει και λέει: Ξέρω, ξέρω, η Ελλάδα, η Ουκρανία. Πάντα την καλώ, αλλά αυτή τη φορά είναι για προσωπικό δάνειο».
Στην ουσία όμως ακόμα και από αυτόν τον σαρκασμό του Αμερικανού Αντιπροέδρου, αποδεικνύεται ότι το ελληνικό ζήτημα είναι ψηλά στην αμερικανική ατζέντα.