Ανεξίτηλο γενετικό σημάδι άφησε στην ανθρωπότητα η πανδημία της πανώλης, η οποία εξακολουθεί να επηρεάζει την υγεία μας σχεδόν 700 χρόνια μετά. Όταν στα μέσα του 1300, σε μια από τις πιο ζοφερές στιγμές στην ανθρώπινη ιστορία, η πανώλη σάρωσε την Ευρώπη, αφανίστηκαν περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι.
Πρωτοποριακή μελέτη που αναλύει το DNA σκελετών αιώνων, εντόπισε μεταλλάξεις που βοήθησαν τον άνθρωπο να επιβιώσει από την πανώλη. Ωστόσο, καθώς τίποτα δεν είναι είτε άσπρο είτε μαύρο, οι ίδιες μεταλλάξεις συνδέονται με αυτοάνοσα νοσήματα που μας ταλαιπωρούν μέχρι σήμερα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA που ελήφθη από τα δόντια 206 αρχαίων σκελετών και μπόρεσαν να κατηγοριοποιήσουν με ακρίβεια τα ανθρώπινα λείψανα, ανάλογα με το αν προέρχοταν από εποχές πριν, κατά τη διάρκεια ή και μετά την πανδημία της πανώλης.
Οι άνθρωποι των οποίων τα γονίδια είχαν υποβληθεί στις «σωστές» μεταλλάξεις, είχαν 40% περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν από την πανώλη. Οι τυχεροί, πιθανότατα κληρονόμησαν τα συγκεκριμένα λειτουργικά γονίδια από τους προγόνους τους και στη συνέχεια κληροδότησαν τις χρήσιμες γονιδιακές μεταλλάξεις και στα δικά τους παιδιά, με αποτέλεσμα σταδιακά να εξαπλωθούν στο ανθρώπινο είδος.
Τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν σε σύγχρονα πειράματα χρησιμοποιώντας το βακτήριο της πανώλης. Δείγματα αίματος από άτομα με τις εν λόγω μεταλλάξεις ήταν πιο ικανά να αντισταθούν στη μόλυνση σε σύγκριση με τα υπόλοιπα.
Το πρόβλημα είναι ότι οι μεταλλάξεις που αντιστέκονται στην πανώλη έχουν συνδεθεί με αυτοάνοσες ασθένειες όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, γνωστή και ως νόσος του Crohn, ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος να βλάψουν την υγεία μας σήμερα. Επομένως, αυτές οι πληγές από το παρελθόν εξακολουθούν ακόμα και τώρα να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται ο οργανισμός μας στις ασθένειες.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν ανησυχίες ότι ο Covid-19 θα αφήσει παρόμοιο στίγμα. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει καθώς μια μετάλλαξη εξελίσσεται μέσω της ικανότητάς μας να αναπαραγόμαστε και να μεταβιβάζουμε τα γονίδιά μας. Ο Covid, σε αντίθεση με την πανώλη που οδηγούσε στον θάνατο ανθρώπους από όλο το ηλικιακό φάσμα, σκοτώνει κυρίως ηλικιωμένους οι οποίοι δεν δύνανται να τεκνοποιήσουν.
Πηγή: BBC