Η σημερινή ανακοίνωση της Αττικής Οδού για σταδιακή αύξηση των τιμών των διοδίων, από 2.80 ευρώ για τα ΙΧ σε 3,00 ευρώ την 1η Ιουλίου και 3,30 ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2020 (αντίστοιχα για μοτοσικλέτες σε 1,50 και 1,60 ευρώ), εμπεριέχει όλες τις παραπάνω παραμέτρους.
Κατ’ αρχήν, η αύξηση της τιμής των διοδίων είναι στη διακριτική ευχέρεια της Αττικής Οδού, καθώς προβλέπεται από τη Σύμβαση Παραχώρησης, ότι μπορεί να φθάσει την ανώτατη τιμή στα 3,77 ευρώ. Το γεγονός ότι επί 13 χρόνια, με διαφορετικές κυβερνήσεις, η εταιρεία δεν αύξησε τα διόδια (τελευταία αύξηση τον Ιούλιο του 2010 από 2,70 σε 2,80 ευρώ), δικαιολογείται από την παρατεταμένη κρίση που ενέσκυψε στη χώρα μας, με την κίνηση των οχημάτων να έχει μειωθεί την περίοδο 2010 – 2015 κατά 35%. Ενδεικτικά, από περίπου 310.000 διελεύσεις, μέσο όρο, καθημερινά, η κίνηση μειώθηκε στις 195.000, ενώ από το 2015 μέχρι σήμερα οι διελεύσεις αυξάνονται μεν, αλλά με χαμηλούς ρυθμούς. Μάλιστα, το 2018 ο μέσος όρος ημερήσιων διελεύσεων, ανήλθε σε περίπου 226.000 οχήματα.
Η εταιρεία, βλέποντας ότι αφενός αυξάνεται κάπως η κίνηση και αφετέρου ότι τα χρόνια προς την συμβατική παράδοση του έργου στο Ελληνικό Δημόσιο, τον Οκτώβριο του 2024, μειώνονται, θέλησε με αυτή την επιχειρηματική κίνηση να πάρει τα ρίσκα της, προκειμένου να αυξήσει τα έσοδά της με ενδεχόμενη μείωση των διελεύσεων, καθώς ενδέχεται αρκετοί να μην «αντέξουν» οικονομικά αυτές τις αυξήσεις.
Αξίζει να θυμίσω ότι η Σύμβαση Παραχώρησης ήταν για περίπου 25 χρόνια κατασκευής και λειτουργίας, με μια πρόθεση επέκτασης για 2 ακόμη χρόνια, με παράλληλα έργα επί της Αττικής Οδού. Μάλιστα, η Σύμβαση προέβλεπε απόδοση στην εταιρεία από 11,1% έως 13,1%, το οποίο σύμφωνα με την εταιρεία είναι αρκετά χαμηλότερο, με αποτέλεσμα να θέλει στα υπόλοιπα χρόνια μέχρι την παράδοση της εκμετάλλευσης και λειτουργίας του έργου, να αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα κέρδη.
Τώρα, όσον αφορά στην επέκταση της Σύμβασης Παραχώρησης, η Αττική Οδός έχει παρουσιάσει αρκετές προτάσεις, όπως επέκταση αυτοκινητοδρόμου και σιδηροδρόμου έως το Λαύριο και τη Ραφήνα, αυτοκινητόδρομο με παράκαμψη της Καισαριανής, επέκταση της Λεωφόρου Κύμης από την Εθνική Οδό έως την Αττική Οδό καθώς και σήραγγα κάτω από τον Υμηττό προς το πρώην Δυτικό και Ανατολικό Αεροδρόμιο στο Ελληνικό. Εάν γίνονταν δεκτές αυτές οι προτάσεις από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, τότε με τη νέα Σύμβαση θα άλλαζε και το καθεστώς των τιμών των διοδίων και θα διαμορφωνόταν σε χαμηλότερα ποσά, διότι αυτομάτως με νέα έργα και νέες Συμβάσεις, θα υπήρχαν περισσότερα χρόνια Παραχώρησης, εκμετάλλευσης και λειτουργίας. Ωστόσο, θέση του Υπουργείου είναι, αυτή τη στιγμή, να γίνει νέος διαγωνισμός για τις επεκτάσεις.
Δεδομένου του τελευταίου, ίσως η κίνηση αύξησης των διοδίων να εμπεριέχει και τη σκέψη, εκ μέρους της Αττικής Οδού, για επανατοποθέτηση των απόψεων του Δημοσίου, για τις επεκτάσεις.
Σε κάθε περίπτωση, το μείζον ζήτημα, ανεξάρτητα από συμβατικές υποχρεώσεις ή άλλες καταστάσεις, είναι ότι θα κληθούν και πάλι οι πολίτες να πληρώσουν αυξήσεις σε διόδια, τη στιγμή που τα δημοσιονομικά των νοικοκυριών δεν εμφανίζουν αυξήσεις – κάθε άλλο με τους φόρους. Επισημαίνω δε, ότι η Αττική Οδός, βάσει της Σύμβασης, δεν προέβλεπε χιλιομετρική χρέωση, παρά μόνον ενιαία τιμή, από όποια είσοδο κι αν μπεις, κάτι που είναι άδικο για αυτούς που κάνουν μικρές διαδρομές και προς όφελος όσων διανύουν σχεδόν ολόκληρη την απόσταση.
Η αντίδραση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η άποψη του Υπουργείου για τις επικείμενες αυξήσεις των διοδίων. Επισημαίνει ότι οι αυξήσεις αποτελούν μονομερή ενέργεια, ότι υπάρχει εισαγγελική έρευνα, κάτι που από το ρεπορτάζ δεν προκύπτει, παρά μόνον ότι γίνονται έρευνες επί των εξόδων λειτουργίας και συντήρησης και επίσης ότι η Αττικής Οδός έχει αναλάβει δεσμεύσεις που δεν τις τηρεί.
Ολόκληρη η ανακοίνωση του Υπουργείου:
«Κάποια συμφέροντα δεν μπορούν να κρατηθούν ενόψει των εκλογών στις 7 Ιουλίου. Έτσι, ανακοίνωσαν μονομερώς αύξηση των διοδίων της Αττικής Οδού την 1ηΙουλίου και μεγαλύτερες αυξήσεις στη συνέχεια, παρότι βρίσκεται σε εξέλιξη Εισαγγελική Έρευνα η οποία έχει επικεντρωθεί στο θέμα των υπέρογκων εξόδων λειτουργίας και συντήρησης της Αττικής Οδού καθώς και στο χρόνο απόσβεσης του έργου, που σημαίνει ότι η Αττική Οδός πρέπει να επιστρέψει άμεσα στο Δημόσιο, πιθανά εντός του 2019.
Είναι γνωστό ότι δεν ικανοποιήθηκαν τα αιτήματά τους εδώ και τέσσερα χρόνια για χρονική παράταση της σύμβασης της Αττικής Οδού.
Είναι γνωστό ότι δεν ανταποκρίθηκαν ούτε στις δεσμεύσεις τους για να υπάρξουν μελέτες επέκτασης του φυσικού αντικειμένου.
Είναι γνωστό ότι ακόμη και η μελέτη οδοποιίας για το οδικό δίκτυο στην πληγείσα περιοχή στο Μάτι, όπως είχαν δεσμευτεί, η μελέτη για τη σιδηροδρομική επέκταση στο Λαύριο και για μια σειρά άλλων έργων, ενώ είναι έτοιμες, δεν παραδίδονται στο Υπουργείο Υποδομών.
Είναι γνωστό ότι για αρκετό καιρό γίνεται διαπραγμάτευση για μείωση των διοδίων της Αττικής Οδού.
Στις 28 Δεκεμβρίου 2018, έστειλαν επιστολή αύξησης διοδίων από την 1η Φεβρουαρίου 2019 και στη συνέχεια την ανακάλεσαν, με επιστολή τους στις 29 Ιανουαρίου 2019. Σήμερα, ανακοίνωσαν μονομερώς αυξήσεις μέσα στην προεκλογική περίοδο.
Σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Αττικής Οδού, η ίδια κράτησε σταθερά για 13 χρόνια τις τιμές των διοδίων. Το θυμήθηκε λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές.
Και για να γίνει απόλυτα κατανοητή η μεθόδευση, η γνωστοποίηση παραδόθηκε στο Πρωτόκολλο της Υπηρεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σήμερα στις 15:00, σχεδόν ταυτόχρονα με την ανακοίνωσή της.»