Αυτό το τριήμερο δεν ήμουν στ’ αλήθεια μαζί με τα παιδιά μου.
Αντί να παίξω μαζί τους, αντί να έχω το μυαλό μου εκεί, εγώ έγραφα και έσβηνα στον υπολογιστή, έσβηνα και έγραφα στο κινητό, απαντούσα και εκνευριζόμουν, ρωτούσα και αγωνιούσα και προσπαθούσα, μαζί με μια κοινότητα εξαιρετικών γυναικών να μιλήσω γι’ αυτό, να γράψω αυτό, να καταφέρω κάτι όπως αυτό.
Αυτό το τριήμερο ήταν πολύ δύσκολο για μένα, ίσως επειδή ήταν η πρώτη φορά που έπρεπε να κάνω τόσο γρήγορα κάτι τόσο έξω (ακόμα) από το comfort zone μου, για κάτι τόσο σημαντικό για μένα.
Και δεν ήμουν στ’ αλήθεια μαζί με τα παιδιά μου.
Ήμουν μαζί με το κορίτσι που βρήκε το θάρρος να καταγγείλει αυτό το κάτι απόλυτα παραβιαστικό και εντελώς ανώφελο που της συνέβη -αλλά δεν είχα αγωνία για εκείνη, γιατί ξέρω ότι αφού είχε τη δύναμη να κάνει αυτό, θα έχει και τη δύναμη να αντιμετωπίσει όσους και όσες που τόλμησαν και θα τολμήσουν ακόμα να διακωμωδήσουν την εμπειρία της. Εξάλλου πιστεύω ξέρει ήδη πόσοι και πόσες είμαστε μαζί της.
Ήμουν μαζί με όλες τις γυναίκες και τους άντρες που έχουμε βιώσει κάτι αντίστοιχα παραβιαστικό και ανώφελο και έτυχε ή επιλέξαμε αυτή τη βδομάδα να παρακολουθήσουμε την εμπειρία μας να διακωμωδείται by proxy μέσα από οθόνες, ίσως και μέσα σε παρέες, παντού. Αλλά δεν είχα αγωνία για εμάς, γιατί είμαστε ενήλικες, γιατί έχουμε και θα έχουμε ευκαιρίες να δούμε ανθρώπους να καταδικάζουν τη διακωμώδηση. Ίσως ακόμα να την καταδικάσουμε κι εμείς -κι έτσι να τακτοποιηθεί κάτι μέσα μας και να πάρουμε κουράγιο.
Πιο πολύ, όμως, ήμουν μαζί με τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, που έτυχε να βρίσκονται μπροστά σε μια τηλεόραση, μεσημέρι Τετάρτης, και παρακολούθησαν μία σκηνή την οποία κανείς δεν μπορούσε να τους βάλει σε πλαίσιο, κανείς δεν μπορούσε να τους εξηγήσει ή να καταδικάσει μπροστά τους. Ήμουν με τα παιδιά που είδαν, μόνα τους, ανθρώπους οι οποίοι έχουν κερδίσει το δικαίωμα να βγαίνουν στην τηλεόραση και να μπαίνουν σε εκατομμύρια σπίτια καθημερινά, να γελάνε με μία απόλυτα παραβιαστική και ανώφελη πράξη και έτσι, με τη δύναμη της αναγνωρισιμότητάς τους, να τη νομιμοποιούν. Και είχα τρομερή αγωνία γι’ αυτά.
Πιστεύω πολύ στην έκθεση των παιδιών σε μη ελεγχόμενα ερεθίσματα -με την προϋπόθεση ότι τους δίνουμε την ευκαιρία να επεξεργαστούν μαζί μας τα ερεθίσματα στα οποία εκτίθενται. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να αποσύρουμε από τις βιβλιοθήκες σπουδαία παραμύθια με σεξιστικές πτυχές ή από τις πινακοθήκες αξιόλογα έργα τέχνης που διαιωνίζουν πατριαρχικές δομές, αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι και διαθέσιμοι να τα κοιτάξουμε κριτικά μαζί με τους μικρούς τους καταναλωτές. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να προφυλάσσουμε τα παιδιά από οτιδήποτε καταδικάζουμε, αρκεί να είμαστε κάπου εκεί και να συζητάμε μαζί τους για το τι είναι αυτό που βλέπουν ή ακούν, από ποιο πλαίσιο προέρχεται και γιατί οι γονείς ή οι δάσκαλοί τους πιστεύουν πως είναι λάθος.
Φοβάμαι, όμως, ότι δεν ήμασταν πολλοί και πολλές από εμάς εκεί, μεσημέρι Τετάρτης, μπροστά στην τηλεόραση. Και δεν ξέρω πόσοι σκεφτήκαμε, έστω και εκ των υστέρων, να μιλήσουμε στα παιδιά γι’ αυτό που μπορεί να είδαν ή να άκουσαν ή μπορεί να δουν και να ακούσουν στο μέλλον. Και με τρομάζει η σκέψη ότι στο μυαλό κάποιων παιδιών, εκείνη την ημέρα, μέσα από τα γέλια ανθρώπων που δουλεύουν κάτω από φώτα, χτενίσματα, κάμερες και μακιγιάζ, νομιμοποιήθηκε ένα πολύ συγκεκριμένο είδος βίας, που εύκολα μπορούν κι εκείνα, αγόρια ή κορίτσια, να αναπαράξουν ή να υποστούν στο μέλλον.
Σήμερα, που στείλαμε αυτό και καταφέραμε αυτό, ήμουν περισσότερο με τα παιδιά μου. Εξακολουθούσα να σβήνω και να γράφω, να κοιτάζω το κινητό, να απαντάω και να αναρωτιέμαι, αλλά πριν και μετά απ’ όλα αυτά τους μίλησα. Χρησιμοποίησα το βίντεο με το τσάι, το βίντεο για τη σεξουαλική παραβίαση, ένα φανταστικό παράδειγμα και μια ωραία ιδέα που διάβασα στο βιβλίο για τη σεξουαλική αγωγή που μόλις μετέφρασα («να βάζετε τα παιδιά στη θέση του ειδικού, να τα ωθείτε να σκεφτούν το ζήτημα που θέλετε να κουβεντιάσετε μαζί τους προσκαλώντας τα να σας πουν τη γνώμη τους γι’ αυτό»), τη συγγνώμη μου για την προσοχή μου που ήταν στραμμένη αλλού, τις ιστορίες μου για το γιατί αυτό το τριήμερο ήταν τόσο σημαντικό για μένα.
Για να μη μεγαλώνουμε κορίτσια πρόθυμα να ανεχτούν τη βία και αγόρια που νιώθουν ότι μπορούν δικαιωματικά να την επιβάλουν, ανθρώπους που αντιμετωπίζουν το χλευασμό ως δείγμα εξουσίας και πολίτες που νιώθουν ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να αντιταχθούν σε όσα θεωρητικά καταδικάζουν, ας μιλήσουμε όλοι και όλες σε περισσότερα παιδιά.
Πρώτη δημοσίευση στο StellaKasdagli.com