Τα γαστρονομικά βότανα θεωρούνται τα πιο «καλόβολα» φυτά που μπορούμε να καλλιεργήσουμε, ακόμη κι αν δεν είμαστε μυημένοι στην τέχνη της κηπουρικής. Τα αρωματικά βότανα, που προσφέρουν γεύση και μυρωδιά στο πιάτο μας, προκειμένου να ευδοκιμήσουν δεν χρειάζονται τίποτα άλλο, πέρα από ηλιακό φως, νεράκι και καλά στραγγιζόμενο έδαφος με ουδέτερο pH.
Το θαυμάσιο είναι ότι για ορισμένα βότανα δεν χρειαζόμαστε καν κήπο. Το δεντρολίβανο, ο βασιλικός, ο κόλιανδρος, η ρίγανη και η μέντα αναπτύσσονται ακόμη και μέσα σε δοχεία.
Εξετάζουμε το χώμα
Πρώτο μας μέλημα είναι να εξετάσουμε αν το χώμα μας είναι το κατάλληλο. Ιδανικά αγοράζουμε ένα σακουλάκι με τιμή pH που να κυμαίνεται από το 6 μέχρι και 7,5. Αυτές είναι οι γενικά αποδεκτές τιμές για την καλλιέργεια βοτάνων. Το pH είναι μία κλίμακα μέτρησης της οξύτητας του εδάφους, που έχει άμεση επίδραση στην ανάπτυξη των φυτών, καθώς επηρεάζει την πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων των υπό ανάπτυξη βοτάνων.
Για τη διόρθωση του pH σε πολύ όξινα εδάφη, (με τιμή κάτω του 6) προσθέτουμε την κατάλληλη ποσότητα γεωργικής ασβέστου ώστε να αυξήσουμε το pH και να βελτιώσουμε το χώμα.
Για τη διόρθωση του pH σε αλκαλικά ή ασβεστούχα εδάφη (με τιμή άνω του 7,5), προσθέτουμε την κατάλληλη ποσότητα σκόνης θειαφιού στο χώμα, προκειμένου να μειώσουμε το pH.
Έπειτα, οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι τα βότανα δεν αναπτύσσονται σωστά σε υγρές συνθήκες. Επομένως, δίνουμε στο χώμα τον χρόνο να στεγνώσει ανάμεσα στα ποτίσματα.
Τι πρέπει να προσέξουμε στην επιλογή του λιπάσματος
Εάν επιθυμούμε να χρησιμοποιήσουμε λίπασμα για φυτά σε γλάστρες, επιλέγουμε κάποιο προϊόν που να φέρει την ένδειξη ότι επιτρέπεται να εφαρμοστεί σε φυτά που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι τα βότανα έχουν καλύτερη γεύση όταν καλλιεργούνται χωρίς λίπασμα. Για το λόγο αυτό, δεν θα πρέπει να το παρακάνουμε με την ποσότητα του λιπάσματος.
Τα βότανα χρειάζονται ήλιο
Έπειτα, αφού ετοιμάσουμε το γλαστράκι μας, επιλέγουμε για αυτό μια τοποθεσία όπου θα το βλέπει ο ήλιος για τουλάχιστον έξι ώρες σε καθημερινή βάση. Εάν ο κήπος μας διαθέτει αμμώδες ή αργιλώδες έδαφος, μπορούμε να παρέμβουμε με με οργανικά λιπάσματα όπως η κοπριά, το κομπόστ και η ξανθιά τύρφη, στα πάνω-πάνω στρώματα χώματος.
Τι ισχύει για τα σπορόφυτα
Εάν χρησιμοποιούμε σπορόφυτα, δηλαδή ποώδη φυτά που αναπαράγονται εγγενώς (δηλαδή με σπόρο), οφείλουμε να ακολουθήσουμε τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία των σπόρων. Ορισμένα βότανα για παράδειγμα, είναι κατάλληλα για άμεση σπορά στον κήπο. Σε κάθε περίπτωση κινούμαστε σύμφωνα με τις υποδείξεις του προμηθευτή.
Ο κύκλος ζωής των βοτάνων
Τα ετήσια βότανα ολοκληρώνουν τον κύκλο ζωής τους μέσα σε μια μόνο καλλιεργητική περίοδο. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται ο βασιλικός, ο κόλιανδρος, ο άνηθος, το χαμομήλι και η μαντζουράνα.
Τα πολυετή βότανα, αυτά δηλαδή που ακόμη κι αν μαραθούν, ανακάμπτουν την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, περιλαμβάνουν το δεντρολίβανο, το θυμάρι, το φασκόμηλο, το εστραγκόν και τη ρίγανη.
Τα διετή φυτά, όπως το κύμινο και ο μαϊντανός, ζουν για δύο καλλιεργητικές περιόδους, παράγοντας το φύλλωμα κατά τη διάρκεια του πρώτου και το άνθος με τους σπόρους κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους.
Πότε είναι καλύτερα να μαζεύουμε τα βότανα για το φαγητό μας
Για πιο δυνατό άρωμα, έχει σημασία να μαζεύουμε τα βότανα το πρωί, με τη δροσούλα, προτού το φως του ήλιου λούσει τα φυτά μας.
Όπως ίσως ήδη ξέρουμε, ο βασιλικός δένει υπέροχα σε συνταγές με κύριο συστατικό τη ντομάτα. Το δεντρολίβανο ταιριάζει άψογα με τα πουλερικά, αλλά και με το χοιρινό και το αρνί. Το σχοινόπρασο είναι ένα κι ένα για τις σαλάτες μας, ενώ ο άνηθος συμπληρώνει θαυμάσια τα κρεμώδη ντρέσινγκ με βάση το γιαούρτι.
Όλες αυτές δεν είναι παρά ελάχιστες από τις πιθανές χρήσεις των βοτάνων στην κουζίνα. Όλοι οι σεφ, τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι ερασιτέχνες έχουν ο καθένας τα δυτικά του μυστικά, που απογειώνουν τις γλυκιές και τις αλμυρές δημιουργίες του, αλλά και τα κοκτέιλ ή τα αφεψήματα του.
Με πληροφορίες από Associated Press