Από μαζικούς πυροβολισμούς έως φυσικές καταστροφές και βίαιες εξεγέρσεις, φαίνεται ότι υπάρχει πάντα τουλάχιστον μια φρικιαστική είδηση που κατακλύζει τα ραδιόφωνα, το διαδίκτυο και την τηλεόραση. Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ο πόλεμος που ακολουθεί και ο αυξανόμενος αριθμός των νεκρών στην περιοχή είναι μια δύσκολη πραγματικότητα για τους περισσότερους ενήλικες, οπότε η ιδέα να μοιραστούν αυτές τις πληροφορίες με ένα παιδί μπορεί να φαίνεται αδιανόητη.
Αλλά όταν συμβαίνουν σημαντικά γεγονότα στον κόσμο, τα παιδιά τείνουν να ανακαλύπτουν με κάποιο τρόπο, ή τουλάχιστον (τείνουν να) μπορούν να αισθανθούν ότι κάτι συμβαίνει. Οι γονείς και οι κηδεμόνες έχουν τη δύναμη να καταπνίξουν τις ανησυχίες των παιδιών και να τα βοηθήσουν να αισθάνονται ασφαλή και ενημερωμένα σε αυτές τις στιγμές των τρομακτικών ειδήσεων.
«Οι γονείς και άλλα πρότυπα ενηλίκων, όπως δάσκαλοι, μέλη της οικογένειας, ηγέτες της κοινότητας διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διδασκαλία των παιδιών πώς να επεξεργάζονται δύσκολες ή τραυματικές πληροφορίες», λέει στη HuffPost ο Πάρκερ Χιούστον, παιδοψυχολόγος στο Nationwide Children’s Hospital και κλινικός διευθυντής του On Our Sleeves.
«Είτε πρόκειται για ένα γεγονός που επηρεάζει άμεσα αυτούς ή την κοινότητά τους ή κάτι που βρίσκεται σε απόσταση, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αντιμετωπίσουν αυτές τις καταστάσεις, που δυστυχώς θα εμφανίζονται περιοδικά σε όλη τους τη ζωή», πρόσθεσε.
Παρακάτω, ειδικοί μοιράζονται τις συμβουλές τους για να βοηθήσουμε τα παιδιά να επεξεργαστούν ειδήσεις που μπορεί να μοιάζουν τρομακτικές με υγιείς και παραγωγικούς τρόπους.
Να είμαστε προσεκτικοί στο πόσο εκτιθέμεθα σε ειδήσεις
«Στις προσπάθειές μας να καταλάβουμε τι συμβαίνει στον κόσμο, μπορεί να μην συνειδητοποιήσουμε πόσο ενεργοποιείται η τηλεόραση ή άλλα ειδησεογραφικά μέσα», σημειώνει η Ρέιτσελ Μπάσμαν, ανώτερη διευθύντρια του Κέντρου Αγχωδών Διαταραχών του Child Mind Institute. «Με τα παιδιά στο σπίτι όσο κι αν είναι, είναι σημαντικό να περιορίζεται η συνεχής έκθεση στα μέσα ενημέρωσης».
Βίντεο από μεγάλα ειδησεογραφικά γεγονότα συχνά δείχνουν βίαιες συγκρούσεις, όπλα που στρέφονται κατά κάποιου, πτώματα σε φορεία και καταστροφή περιουσίας. Αυτές οι εικόνες αναστατώνουν και δεν βοηθούν τα μικρά παιδιά που δεν έχουν τη συναισθηματική ωριμότητα να καταλάβουν τι βλέπουν.
Ας προσπαθήσουμε να απενεργοποιήσουμε την τηλεόραση όταν τα παιδιά μας είναι κοντά κατά τη διάρκεια της προβολής αυτών των ειδήσεων, κι ας προσέξουμε τι μπορεί να βλέπουν στις συσκευές τους. Για τα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους, ας τους ενθαρρύνουμε να περιορίσουν τον χρόνο που αφιερώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης,
Να μιλήσουμε για το τι συμβαίνει
Είναι σημαντικό να αφιερώνουμε χρόνο για να μιλήσουμε στα παιδιά και να είμαστε προνοητικοί. Με όλα όσα έχουν συμβεί στον κόσμο τον τελευταίο καιρό και τη δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι νεότερες γενιές έχουν εκτεθεί σε μια συνεχή επίθεση αρνητικών ειδήσεων, οι οποίες μπορεί να έχουν ένα πολύ τραυματικό και «μουδιασμένο» αποτέλεσμα αν δεν υποβληθούν σε προσεκτική επεξεργασία.
«Τα παιδιά ακούν και βλέπουν πράγματα ακόμα κι αν προσπαθούμε να τα προστατεύσουμε από αυτά, ειδικά καθώς μεγαλώνουν. Εάν δεν το αντιμετωπίσουμε μαζί τους, θα λάβουν τις πληροφορίες τους από κάπου αλλού», εξηγεί ο Χιούστον.
«Δεν υπάρχει πραγματικά μια ηλικία που να είναι πολύ νωρίς για να ελέγξουμε τα παιδιά σχετικά με την έκθεση σε βία ή τραυματικά γεγονότα», προσθέτει. «Μπορεί να μην καταλαβαίνουν τι συμβαίνει τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, αλλά μπορεί να μας εκπλήξουν (με αυτό που θα μας πουν) αν ρωτήσουμε!»
Ο ίδιος προέτρεψε τους γονείς να δώσουν στον εαυτό τους λίγο χρόνο για να επεξεργαστούν πρώτα τι συμβαίνει, εάν είναι δυνατόν, ώστε να μην μιλήσουν πριν μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις πληροφορίες.
Να κάνουμε ανοιχτές ερωτήσεις
Ας χρησιμοποιήσουμε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου για να αφήσουμε το παιδί μας να ηγηθεί της συζήτησης. Ας ρωτήσουμε: «Τι γνωρίζετε για αυτό που συμβαίνει; Έχεις δει ή ακούσει τίποτα; Πώς αισθάνεσαι γι’ αυτό; Τι σε κάνει αυτό να σκεφτείς;»
Να είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε αυτά που έχουν να πουν, αντί να απορρίψουμε ή να απορρίψουμε αυτά που σκέφτονται και αισθάνονται. Μόλις τα ακούσουμε, ας απαντήσουμε με ειλικρίνεια κι ας τους υποστηρίξουμε.
... «Τα παιδιά συμπληρώνουν τα κενά όταν δεν έχουν όλες τις πληροφορίες. Εάν δεν καταλαβαίνουν πλήρως τι συμβαίνει, ας διορθώσουμε διακριτικά αυτές τις πληροφορίες, ώστε να είναι σαφείς».
Οι γονείς θα πρέπει επίσης να «ανοίξουν την πόρτα» στα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις σχετικά με το τι συμβαίνει ή έχει συμβεί. «Αν γνωρίζουμε ότι το παιδί μας έχει δει κάποιες ενοχλητικές εικόνες, ας το ρωτήσουμε τι πιστεύει και τι ερωτήσεις έχει», λέει ο Μπάσμαν. «Ας τους υπενθυμίσουμε ότι αυτό που βλέπουν είναι μια πτυχή μιας ευρύτερης κατάστασης, επομένως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα να αισθάνονται σύγχυση και να κάνουν ερωτήσεις εάν τις έχουν».
Είναι εντάξει να μην έχουμε όλες τις απαντήσεις.
Μπορούμε να αναζητήσουμε πληροφορίες μαζί εάν το παιδί μας είναι αρκετά μεγάλο ή να του υποσχεθούμε ότι θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να το καταλάβουμε.
«Ας του πούμε ότι δεν έχουμε ακόμα μια απάντηση απάντηση, αλλά θα προσπαθήσουμε να μάθουμε για λογαριασμό τους», προτείνει ο Χιούστον. «Δεν έχει κάθε γεγονός έναν πιστευτό λόγο ή έναν τρόπο να εξηγήσει (τα πάντα)».
Να παραμείνουμε σε κατάλληλα επίπεδα για κάθε ηλικία
«Ως γονείς, είμαστε οι πρώτοι δάσκαλοι των παιδιών μας», σημειώνει η Τάμι Λιούις Γουίλμπορν, πιστοποιημένη από το διοικητικό συμβούλιο κι αδειοδοτημένη επαγγελματίας σύμβουλος-επόπτης και ιδιοκτήτης της Wilborn Clinical Services στη Νέα Ορλεάνη. «Έχουμε ρόλο στη συζήτηση θεμάτων σε ένα πλαίσιο που μπορούν να κατανοήσουν τα παιδιά. Επομένως, η χρήση της κατάλληλης γλώσσας για την ηλικία και την ανάπτυξη είναι κρίσιμης σημασίας».
Ας προσέξουμε τη διατύπωσή μας και τι μπορεί να επεξεργαστεί το παιδί μας όταν μιλάμε για σοβαρά θέματα που σχετίζονται με την πολιτική, τη βία και την ... υπεροχή του λευκού. Αντί να πούμε σε ένα πολύ μικρό παιδί ότι κάποιος «πυροβολήθηκε» ή «σκοτώθηκε», μπορούμε απλώς να πούμε ότι κάποιοι άνθρωποι «πληγώθηκαν», για παράδειγμα. Ας σκεφτούμε να ρωτήσουμε τον δάσκαλο του παιδιού μας ποια γλώσσα χρησιμοποιεί το σχολείο για να συζητήσει αυτά τα θέματα...
Το κύριο πράγμα είναι να μιλάμε με ειλικρίνεια, αλλά να φιλτράρουμε τον όγκο των πληροφοριών που μοιραζόμαστε με βάση την ηλικία του παιδιού και το τι γνωρίζει ή μπορεί να καταλάβει.
«Για τα μικρότερα παιδιά, η εξήγηση με όρους που μπορούν να κατανοήσουν ή η χρήση ιστοριών με τις οποίες σχετίζονται μπορεί να βοηθήσει», λέει ο Χιούστον. «Μερικοί γονείς χρησιμοποιούν χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων ή ταινιών, κάποιοι χρησιμοποιούν κοινωνικές ιστορίες ή βιβλία».
Να αξιολογήσουμε τα αισθήματά τους
Είναι σημαντικό για τους γονείς να εξερευνήσουν και να «ομαλοποιήσουν» τα συναισθήματα των παιδιών τους για τα τρομακτικά πράγματα που έχουν δει ή ακούσει. Ας ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους και να μοιραστούν τα δικά σας.
«Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης είναι να τους διδάξουμε πώς να μιλούν μέσω των εμπειριών και των συναισθημάτων τους με άλλους», σημείωσε ο Χιούστον. «Τα πρότυπα ενηλίκων είναι οι πιο σημαντικοί δάσκαλοι αυτών των δεξιοτήτων. Αν τους δείξουμε ότι είμαστε πρόθυμοι να μιλήσουμε για δύσκολα ή τρομακτικά θέματα, θα μάθουν να το κάνουν επίσης».
Ο Χιούστον προτείνει να πούμε κάτι όπως: «Αισθάνομαι πολύ αναστατωμένος αυτή τη στιγμή, ανησυχώ για τους ανθρώπους που επηρεάζονται από αυτό, φοβάμαι επίσης». Προειδοποίησε να μην «φουντώνουμε» την κατάσταση στα μικρά παιδιά χρησιμοποιώντας πιο έντονες λέξεις όπως «τρομοκρατημένος/η», «τρομοκρατημένος/η» ή «εντελώς εξουθενωμένος/η» – ακόμα κι αν έτσι νιώθουμε αυτή τη στιγμή.
Να τους διαβεβαιώσουμε ότι είναι ασφαλή
Αφού κατανοήσουμε τις ανησυχίες τους, μπορούμε να διορθώσουμε τυχόν εσφαλμένες αντιλήψεις ή αδικαιολόγητους φόβους για την ασφάλειά τους. Ας τους πούμε ότι παρά τα τρομακτικά πράγματα που συμβαίνουν, είναι ασφαλείς και προστατευμένοι...
Να το κάνουμε όλο αυτό μια διδακτική στιγμή
«Οι γονείς μπορούν να δημιουργήσουν διδακτικές στιγμές για να εξηγήσουν τις πεποιθήσεις της οικογένειας σχετικά με τέτοια ζητήματα και τους τρόπους αντιμετώπισής τους», λέει η Γουίλμπορν. «Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις όπου έχει σημειωθεί βία και επιθετικότητα, οι γονείς θα μπορούσαν να εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι υπάρχουν πιο κατάλληλοι τρόποι έκφρασης θυμού που δεν συνεπάγεται βλάβη στον εαυτό, τους άλλους ή καταστροφή περιουσίας».
Εκτός από το να ακούν ότι η βία δεν είναι η λύση, τα παιδιά μπορούν να μάθουν για την ειρηνική διαμαρτυρία και την πολιτική δράση. Για τα μεγαλύτερα παιδιά, είναι επίσης μια ευκαιρία να μάθουν ιστορία και να κατανοήσουν τα γεγονότα και τις συγκρούσεις που οδήγησαν σε αυτή τη στιγμή. Η κοινή χρήση του πλαισίου μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη και να κάνει τις ειδήσεις λιγότερο σαρωτικές.
Να εστιάσουμε στα θετικά
«Να εστιάσουμε στα θετικά – ποιος βοηθάει;» προτείνει ο Χιούστον. «Ας βρούμε όσους βοηθούν. Ας μιλήσουμε για άτομα στην κοινότητα που γνωρίζουμε και είναι βοηθητικοί. Ας διαβάσουμε βιβλία για ανθρώπους που έχουν ξεπεράσει δυσκολίες για να είναι επιτυχημένοι».
Οι καιροί αναταραχής προσφέρουν την ευκαιρία να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να υποστηρίζουν συνανθρώπους (και κυρίως τους περισσότερο αδύναμους) στην καθημερινή τους ζωή και να λειτουργούν ως δύναμη για το καλό εν μέσω αρνητικών ειδήσεων ή αδικίας.
Ας δούμε τις αρνητικές ή τρομακτικές ειδήσεις ως εφαλτήριο για (κάτι καλύτερο για) την οικογένειά μας...
ΠΗΓΗ: huffpost.com