Πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρεάζει την κλιματική κρίση

Η σύγκρουση επιδεινώνει μια ήδη δύσκολη κατάσταση.
Open Image Modal
ALEXANDER ERMOCHENKO via Reuters

Ο πόλεμος στην Ουκρανία βαθαίνει την κλιματική κρίση σε μια περίοδο κατά την οποία οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου παγκοσμίως ήδη βρίσκονται σε σημεία ρεκόρ, σύμφωνα με αναφορά από ειδικούς σε θέματα καταμέτρησης άνθρακα που υπολόγισαν τις επιπτώσεις της σύγκρουσης.

Όπως μεταδίδει το Reuters, η αναφορά αυτή, που αναμενόταν να δημοσιοποιηθεί στο περιθώριο της συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα στη Βόννη, υπολογίζει ότι οι πρώτοι 12 μήνες του πολέμου θα προκαλέσουν καθαρή αύξηση 120 εκατομμυρίων τόνων αερίων θερμοκηπίου, που αντιστοιχούν στην ετήσια παραγωγή μιας χώρας σαν το Βέλγιο.

Ομάδα ερευνητών υπό τον Ολλανδό ειδικό Λέναρντ ντε Κλερκ εξέτασε ένα μεγάλο εύρος παραγόντων που συμβάλλουν στις εκπομπές, από τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται από οχήματα μέχρι δασικές πυρκαγιές, αλλαγές στη χρήση ενέργειας στην Ευρώπη και τη μελλοντική ανοικοδόμηση κτιρίων και υποδομών.

«Δεν περιμέναμε οι εκπομπές του πολέμου να είναι τόσο σημαντικές και δεν είναι μόνο ο ίδιος ο πόλεμος που συμβάλλει στις εκπομπές, μα είναι και η μελλοντική ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων υποδομών» είπε ο ντε Κλερκ, σύμφωνα με το Reuters.

Η καταμέτρηση άνθρακα θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνόδου COP28 για το κλίμα στο Ντουμπάι φέτος, καθώς οι χώρες αξιολογούν την πρόοδο όσον αφορά στους κλιματικούς στόχους που συμφωνήθηκαν στο Παρίσι το 2015 και ο ντεκ Κλερκ είπε ότι ήταν κρίσιμης σημασίας να ληφθούν υπόψιν οι στρατιωτικές εκπομπές.

«Οι εκπομπές των συγκρούσεων και οι στρατιωτικές εκπομπές συχνά παραβλέπονται» είπε στο Reuters.

Open Image Modal
LEAH MILLIS via Reuters

 

«Ο στόχος που θα έπρεπε να έχουμε όλοι είναι να έχουμε “net zero” ως το 2050, περιλαμβανομένων των ενόπλων δυνάμεων, μα αν δεν ξέρεις ποιες είναι οι στρατιωτικές εκπομπές, είναι πολύ δύσκολο να αρχίσεις να δουλεύεις πάνω σε πολιτικές για τη μείωσή τους» πρόσθεσε.

Η εν λόγω αναφορά- Climate Damage Caused By Russia’s War in Ukraine- χρηματοδοτήθηκε από το European Climate Foundation και την Πρωτοβουλία Περιβαλλοντικής Πολιτικής στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με την αναφορά, την οποία είδε το Reuters, περίπου το ήμισυ της καθαρής αύξησης εκπομπών από τότε που άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία τον περσινό Φεβρουάριο συνδέεται με την εκτιμώμενη ανοικοδόμηση κτιρίων, δρόμων και εργοστασίων που υπέστησαν ζημιές στις συγκρούσεις.

Περίπου το 19% των εκπομπών, στο μεταξύ, προέρχονται από στρατιωτικές δραστηριότητες, όπως η χρήση καυσίμων από οχήματα, η παραγωγή και χρήση πυρομαχικών και η κατασκευή οχυρώσεων με μπετόν.

Η συνολική καταμέτρηση περιλαμβάνει εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από το εξωτερικό της Ουκρανίας που συνδέονται με τον πόλεμο, όπως διαρροές αερίου από τους αγωγούς Nord Stream (που έγιναν στόχοι δολιοφθοράς), αναδρομολογήσεις διεθνών πτήσεων και μετακινήσεις προσφύγων.

«Αν δείτε τα περιβαλλοντικά κόστη αυτού που συμβαίνει στην Ουκρανία, αυτός ο πόλεμος είναι μια καταστροφή όσον αφορά στις εκπομπές άνθρακα» είπε ο Τζέιμς Απαθουράι, αναπληρωτής βοηθός γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ για τις αναδυόμενες προκλήσεις ασφαλείας.

 

Open Image Modal
STRINGER via Reuters

 

Στο πλαίσιο της αναφοράς αναγνωρίζεται ότι υπήρξε πτώση στην οικονομική δραστηριότητα της Ουκρανίας λόγω της σύγκρουσης, μα συμπληρώνεται πως οι εκπομπές οι οποίες σχετίζονται με αυτές τις δραστηριότητες είχαν μετατοπιστεί κυρίως σε άλλες χώρες. Επίσης συμπεραίνεται πως η πτώση των εκπομπών στην Ευρώπη από τις μειωμένες ροές ρωσικού αερίου και η πτώση στη χρήση ηλεκτρισμού λόγω υψηλότερου κόστους ενέργειας είχαν σε όλες τις περιπτώσεις αντισταθμιστεί από τις αυξήσεις στη χρήση πετρελαίου, άνθρακα και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Οι συντάκτες της λένε πως ακολουθήθηκαν κατευθυντήριες γραμμές ως προς τις αναφορές στρατιωτικών εκπομπών που αναπτύχθηκαν από το Conflict and Environment Observatory, και βασίστηκαν σε πηγές δεδομένων που περιελάμβαναν στοιχεία περί κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων, δεδομένα από δορυφόρους και open source πηγές.

Το υπουργείο Προστασίας του Περιβάλλοντος της Ουκρανίας ανέφερε πως ήταν σημαντικό να αρχίσουν συζητήσεις για τις επιπτώσεις των συγκρούσεων στο κλίμα. «Δυστυχώς η επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία δεν αντανακλάται και δεν θα αντανακλάται στις αναφορές και τις αξιολογήσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που προετοιμάζονται ετησίως από τη γραμματεία για τη Σύμβαση- Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή» ανέφερε το υπουργείο.

Με πληροφορίες από Reuters