Η Ευρώπη έφτασε ένα βήμα πιο κοντά στην επανεκκίνηση των ταξιδιών αυτήν την εβδομάδα, αφού οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου της κατέληξαν σε συμφωνία για τα λεγόμενα «ψηφιακά πιστοποιητικά κορονοϊού της ΕΕ».
Τα «πράσινα διαβατήρια» θα πιστοποιήσουν εάν οι ταξιδιώτες έχουν κάνει εμβόλιο ή τεστ κορονοϊού ή αν έχουν αντισώματα από προηγούμενη λοίμωξη - και, θεωρητικά τουλάχιστον, θα κάνουν τα ταξίδια πιο ομαλά και ασφαλέστερα σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό μπλοκ.
Ωστόσο, το κείμενο της συμφωνίας, το οποίο αναλύει το POLITICO, εξακολουθεί να εγείρει μια σειρά ερωτημάτων σχετικά με το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει.
Τι κάνει το πιστοποιητικό
Υπάρχουν τρία είδη πιστοποιητικών: Το ένα αποδεικνύει ότι κάποιος εμβολιαστεί, ένα άλλο έγγραφο δείχνει αν έχει πρόσφατο αρνητικό τεστ κορονοϊού και ένα τρίτο πιστοποιεί την ανοσία σας από λοίμωξη.
Τα έγγραφα, τα οποία έχουν κωδικό QR, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ψηφιακή μορφή ή εκτυπωμένα και θα εκδίδονται δωρεάν.
Μπορώ να ταξιδέψω χωρίς πιστοποιητικό;
Ναι. Το έγγραφο δεν αποτελεί προϋπόθεση για ταξίδια.
Εχετε λοιπόν πιστοποιητικό. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πλέον καραντίνες ή επιπλέον τεστ;
Οχι απαραίτητα. Η συμφωνία αναφέρει ότι οι χώρες θα πρέπει να αποφεύγουν την επιβολή περαιτέρω περιορισμών, όπως καραντίνα ή τεστ, σε ταξιδιώτες με πιστοποιητικό - «εκτός εάν είναι απαραίτητα για τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας ως απάντηση στην πανδημία της COVID-19».
Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες της ΕΕ θα μπορούσαν ακόμη να επιβάλουν πρόσθετα τεστ ή καραντίνα εάν το κρίνουν απαραίτητο. Αλλά υπάρχει ελπίδα ότι οι χώρες θα μειώσουν τους περιορισμούς, καθώς η διάθεση εμβολίων αυξάνεται με ταχύτητα.
Πρέπει να πληρώσω για τεστ;
Αυτό εξαρτάται από κάθε χώρα. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν οι ταξιδιώτες να έχουν πρόσβαση σε δωρεάν τεστ, προειδοποιώντας ότι οι ακριβές εξετάσεις θα σημαίνουν ότι τα ταξίδια θα παραμένουν απρόσιτα για ορισμένους.
Αυτό που έλαβαν ήταν η δέσμευση της Κομισιόν να διαθέσει 100 εκατομμύρια ευρώ - και πιθανώς περισσότερα - για να καταστήσει τα τεστ πιο προσιτά, ιδίως για ομάδες ατόμων που πρέπει τακτικά να διασχίζουν σύνορα.
Η Ε.Ε. επιθυμεί, επίσης, να κάνει μεγαλύτερη χρήση των φθηνότερων ταχέων τεστ αντιγόνου (rapid test).
Τι γίνεται αν ακόμα περιμένω τη δεύτερη δόση του εμβολίου;
Μια δόση του εμβολίου σας εξασφαλίζει ένα πιστοποιητικό που θα αποδεικνύει ότι λάβατε την πρώτη δόση - ακόμη και αν το εμβόλιο απαιτεί και δεύτερη δόση. Αλλά αυτό δεν εγγυάται ότι οι χώρες θα σας επιτρέψουν να παραλείψετε τα επιπλέον τεστ ή τις απαιτήσεις για καραντίνα.
Αρκεί ένα rapid test αντιγόνου;
Μπορείτε να λάβετε ένα έγγραφο που πιστοποιεί ότι έχετε υποβληθεί σε rapid test. Αλλά πάλι - εξαρτάται από τις χώρες να δεχτούν ότι αυτό αρκεί για να ταξιδέψετε ελεύθερα.
Για πόσο ισχύει ένα πιστοποιητικό;
Η απόδειξη μιας προηγούμενης λοίμωξης (και συνεπώς κάποιο επίπεδο υποτιθέμενης ανοσίας) ισχύει για 180 ημέρες κατ ’ανώτατο όριο, σύμφωνα με τη συμφωνία.
Προς το παρόν, θα θεωρηθεί ότι έχετε ανοσία εάν έχετε θετικό τεστ PCR που αποδεικνύει προηγούμενη λοίμωξη. Τα τεστ αντισωμάτων δεν θα γίνουν αποδεκτά, σύμφωνα με αξιωματούχο της Επιτροπής, αν και αυτό θα μπορούσε να αλλάξει εάν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι οι δοκιμές αυτές είναι αξιόπιστες.
Η συμφωνία, πάντως, δεν καθορίζει για πόσο καιρό έχει ισχύ ένα αρνητικό τεστ PCR για ταξίδια.
Ο κανονισμός με τα πιστοποιητικά θα ισχύει 12 μήνες.
Ποια εμβόλια περιλαμβάνει;
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να αποδεχθούν όλα τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Επί του παρόντος, αυτά είναι των AstraZeneca, BioNTech/Pfizer, Moderna και Johnson & Johnson. Ωστόσο, οι χώρες μπορούν επίσης να αποφασίσουν να αποδεχθούν και άλλα εμβόλια, όπως το ρωσικό Sputnik, το οποίο χρησιμοποιείται από την Ουγγαρία.
Πότε θα τεθούν σε λειτουργία τα πιστοποιητικά;
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να αναγνωρίζουν το «πανευρωπαϊκό» πιστοποιητικό από την 1η Ιουλίου, αλλά τους δίνεται περίοδος «σταδιακής εισαγωγής» έξι εβδομάδων, κατά την οποία μπορούν ακόμη να εκδώσουν τα δικά τους πιστοποιητικά.
Θα είναι έτοιμες οι χώρες εγκαίρως;
Η Επιτροπή αναφέρει ότι είναι πεπεισμένη ότι οι περισσότερες χώρες θα είναι έτοιμες εγκαίρως όσον αφορά τις τεχνικές προετοιμασίες.
Γαλλία, Αυστρία, Σουηδία, Λουξεμβούργο, Κροατία, Ισπανία, Βουλγαρία, Ολλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισλανδία, Τσεχία, Δανία, Βέλγιο, Εσθονία και Κύπρος έχουν ήδη δοκιμάσει την ψηφιακή υποδομή που θα χρειαστεί για την επαλήθευση των δεδομένων που αναγράφουν τα πιστοποιητικά αυτά.
Η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Λετονία, η Ρουμανία, η Ιρλανδία και η Μάλτα θα πραγματοποιήσουν επιπλέον δοκιμές τις επόμενες ημέρες.
Τι γίνεται με τις χώρες εκτός ΕΕ;
Το σχέδιο καλύπτει τις 27 χώρες της ΕΕ, αλλά και πιστοποιητικά που εκδίδονται από την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν. Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται επίσης με την Ελβετία για την από κοινού αναγνώριση πιστοποιητικών, δήλωσε ο Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη, Ντιντιέ Ρέιντερς, προσθέτοντας: «με το Ηνωμένο Βασίλειο, ακολουθούμε την ίδια προσέγγιση».
Η Κομισιόν βρίσκεται επίσης σε επαφή με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, και διεθνείς οργανισμούς για τη διαλειτουργικότητα των πιστοποιητικών. Μόλις υπάρξει ένα «πλαίσιο εμπιστοσύνης», η ΕΕ μπορεί να αποφασίσει να αναγνωρίσει και άλλα πιστοποιητικά, είπε αξιωματούχος της Επιτροπής, ωστόσο διεμήνυσε: «δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί».
Μπορείτε να κάνετε οτιδήποτε άλλο με τα πιστοποιητικά;
Οι χώρες μπορούν επίσης να αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν τα πιστοποιητικά της ΕΕ και για άλλους σκοπούς, για παράδειγμα για να επιτρέψουν την πρόσβαση σε εστιατόρια ή κινηματογράφους. Αλλά θα πρέπει να το θέσουν στο εθνικό τους δίκαιο με σχετικό νόμο.
Πηγή: Politico