Από όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα, η αγάπη είναι το πιο ισχυρό. Ο φόβος, ο θυμός, η φιλοδοξία, η απληστία και ο πόθος έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Μια ζωή χωρίς αγάπη, δεν μπορεί ποτέ να είναι ολοκληρωμένη.
Kαθώς όμως αποτελεί κάτι τόσο σπουδαίο και πανανθρώπινο, η αγάπη είναι ασαφής και αόριστη. Όλοι μας βιώνουμε την αγάπη με έναν μοναδικό τρόπο, τον οποίο δεν μπορούμε να περιγράψουμε, παρά μόνο σε κάποιον που αισθάνεται το ίδιο.
Μπορούμε να αγαπήσουμε έναν ρομαντικό σύντροφο, αλλά και ένα κατοικίδιο, ένα βιβλίο, τον Θεό ή τον ήχο της φωνής κάποιου. Οι Έλληνες έχουμε τουλάχιστον τέσσερις λέξεις για την αγάπη. Τα αραβικά έχουν 11. Η πίστη των Μπαχάι αναγνωρίζει τέσσερις τύπους αγάπης, ενώ οι Ινδουιστές πέντε. Αναζητώντας τη χρυσή τομή, μπορούμε να εντοπίσουμε τέσσερις τάσεις για το πώς οι διαφορετικοί πολιτισμοί κατανοούν την «αγάπη».
Θυσιαστική αγάπη
Μια από τις πιο διάσημες γραμμές του χριστιανικού δόγματος των τελευταίων δύο χιλιετιών, μας παροτρύνει να αγαπήσουμε τον πλησίον μας όπως τον εαυτό μας. Πρόκειται για τη θυσιαστικής αγάπης, που θεωρείται εντελώς απαλλαγμένη από «εγώ» ή συμφέροντα. Αγαπάμε έναν άλλον άνθρωπο, απλώς και μόνο επειδή είναι συνάνθρωπός μας.
Σύμφωνα με τις ρήσεις του Ιησού, οφείλουμε να αγαπάμε ακόμη και τους εχθρούς μας, να ευχόμαστε δηλαδή το καλύτερο για αυτούς, ακόμα κι αν δεν τους συμπαθούμε ιδιαίτερα.
Στις ινδουιστικές και βουδιστικές παραδόσεις, μια παρόμοια ιδέα συνοψίζεται στον όρο «maitrī». Η Μαϊτρί μεταφράζεται ως «στοργική καλοσύνη» και σημαίνει να συμπεριφερόμαστε στους άλλους ανθρώπους σαν να είναι άξιοι της φροντίδας μας. Η Μαϊτρί δεν είναι τόσο «συμπόνια» ή ηθική πράξη, αλλά περισσότερο μια διάθεση προς τους ανθρώπους. Είναι το αντίθετο της πικρίας, του κυνισμού, της κακίας και της ανταγωνιστικότητας.
Αγάπη για αυτό που κάνουμε
Όταν επιδιδόμαστε σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, αναδύεται από μέσα μας ένα συναίσθημα συγγενικό με την αγάπη. Καθώς αναφέρουμε ενθουσιασμένοι «Λατρεύω την πεζοπορία» ή «Λατρεύω τη ζωγραφική», δεν πρόκειται απλώς για μια προτίμηση. Αφορά σε κάτι που μας διεγείρει τέτοιο πάθος και μπορεί να μας παρασύρει σε μια άλλη διάθεση, που στο μυαλό μας κωδικοποιείται παρόμοια με την αγάπη.
Με άλλα λόγια, πρόκειται για αυτό που οι Έλληνες αποκαλούμε μεράκι. Μεράκι θα πει να επενδύουμε την ψυχή μας σε ένα χόμπι. Μπορεί να το αισθανθούμε ενόσω μαγειρεύουμε ένα γεύμα, είτε καθώς παίζουμε κιθάρα. Το μεράκι είναι συνώνυμο της ψυχικής ευφορίας.
Και καθώς επενδύουμε τμήματα του εαυτού μας σε μια δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα ένα μυθιστόρημα, υπάρχει το ενδεχόμενο ολοκληρώνοντάς το να προκύψει μια περίεργη αίσθηση θλίψης. Όταν συνειδητοποιούμε ότι δεν θα ξανασυναντήσουμε τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες, ώστε να μοιραστούμε την ιστορία τους. Το Μεράκι λοιπόν, σίγουρα έχει να κάνει με την αγάπη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν σκεφτόμαστε την «αγάπη», δεν έχουμε στο μυαλό μας την θυσιαστική αγάπη ή το μεράκι. Τα εκατοντάδες χιλιάδες τραγούδια, σονέτα και μονόλογοι εκεί έξω, δεν είναι αφιερωμένα στην αγάπη για τα χόμπι.
Ο έρωτας
Για τους περισσότερους ανθρώπους ανάμεσα μας, η έννοια της αγάπης παραπέμπει στον ρομαντισμό. Στα αραβικά υπάρχουν 11 «στάδια» του έρωτα. Αρχικά έχουμε την απλή έλξη, που αποκαλείται «χαβά». Ένα βλέμμα σε ένα μπαρ ή απλώς ένα χαμόγελο στο μετρό. Έπεται η φάση του «καλάφ», του διαστήματος, όπου περνάμε τον χρόνο μας αχώριστοι. Σύντομα αισθανόμαστε σκλάβοι του συντρόφου μας. Η καρδιά μας είναι δική του, και ποτέ πριν δεν ήμαστε τόσο ευάλωτοι, κάτι που αποκαλείται «ταύμ» και το διαδέχεται το στάδιο χουγιούμ»: H εξέλιξη της αγάπης σε ένα είδος παραφροσύνης, όπου κάθε λογική εγκαταλείπεται.
Για τον Πλάτωνα, ο έρωτας περιορίζεται στο πρώτο στάδιο, τον «κεραυνοβόλο έρωτα». Η αγάπη για το σώμα και η επιθυμία για σεξ και σαρκική επαφή λογίζεται ως «χυδαία».
Αληθινή ή «αγνή» αγάπη είναι αυτή που βλέπει πίσω από την πρόσοψη. Αναγνωρίζει την ουσία κάποιου. Η αγάπη του Πλάτωνα δεν είναι τυφλή, απλώς στρέφει το βλέμμα της προς στην ψυχή.
Η αγάπη για τους φίλους και την οικογένειά μας
Ακόμα και οι λιγότερο κοινωνικοί ανάμεσά μας, έχουμε μια νοητή «λίστα» ανθρώπων, που ούτε μπορούμε να διανοηθούμε τη ζωή μας χωρίς αυτούς. Είναι οι στενοί φίλοι μας και φυσικά τα μέλη της οικογένειάς μας.
Οι επιθυμίες και τα προβλήματά τους είναι και δικά μας. Στρεφόμαστε σε εκείνους ζητώντας τη συμβουλή τους για κρίσιμες αποφάσεις και λατρεύουμε να περνάμε χρόνο με τη συντροφιά τους.
Η αγάπη στη ζωή μας
Όποιο και αν είναι για εμάς το κυρίαρχο είδος αγάπης, καθένας συμφωνεί ότι είναι απαραίτητο συστατικό μιας ευτυχισμένης ζωής. Από την αγάπη που παίρνουμε από τους γονείς μας, μέχρι την αγάπη που δίνουμε στους συντρόφους μας, τους φίλους μας και τα παιδιά μας, η αγάπη είναι το γλυκό «παράδοξο» του ανθρώπινου είδους.
Η αγάπη μας παρακινεί να κάνουμε πράξεις λαμπρές και γενναίες, καθώς και πράγματα ανόητα και απερίσκεπτα. Για όλους τους παραπάνω λόγους, η αγάπη εξακολουθεί να είναι η πιο σημαντική πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης.
Πηγή:bigthink.com