Η συνέπεια είναι μία λέξη που συχνά χρησιμοποιούμε στο Μάρκετινγκ, προκειμένου να εξηγήσουμε γιατί ένας πελάτης παραμένει πιστός σε μία μάρκα. Αυτό συμβαίνει διότι για τον πελάτη «συνέπεια» σημαίνει ότι όσες φορές και να πραγματοποιήσει την ίδια αγορά ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας, αυτό θα καλύπτει με τον ίδιο τρόπο την ανάγκη του, όπως και την πρώτη φορά. Με άλλα λόγια, η συνέπεια μίας μάρκας είναι ουσιαστικά η εγγύηση παράδοσης της ίδιας ποιότητας προϊόντων ή υπηρεσιών από μία εταιρεία προς τους πελάτες της, στο βάθος του χρόνου. Αυτό φυσικά έχει άμεσο αντίκτυπο στην εικόνα που σχηματίζουμε ως πελάτες για ένα συγκεκριμένο brand. Γι᾽αυτό άλλωστε, ένας πιστός πελάτης της Nike δύσκολα θα αγοράσει Adidas και ένας πιστός πελάτης του Apple Macintosh δύσκολα θα μεταπηδήσει σε Microsoft Windows, και αντίστροφα.
Για μένα, η συνέπεια ως λέξη παραμένει μία από τις αγαπημένες μου, καθώς πιστεύω ότι η πολυδιάστατη έννοια της έχει ευρεία εφαρμογή. Έχει εφαρμογή, στο εκπαιδευτικό σύστημα μίας χώρας, στην αρχιτεκτονική μίας πόλης, ή στις υποδομές ενός κράτους γενικότερα. Σκεπτόμενος την χρήση της έννοιας της συνέπειας στο μάρκετινγκ, αναρωτιέμαι αν μπορεί να εξηγηθεί έστω και σε μικρό βαθμό η εικόνα που έχω σχηματίσει για την Ελλάδα σε κάποιους τομείς. Επέλεξα δύο τομείς για αυτό το άρθρο από τους οποίους προσλαμβάνω καθημερινά εικόνες. Την αρχιτεκτονική μίας πόλης και το εκπαιδευτικό σύστημα.
Ξεκινώντας από μία βόλτα στην Αθήνα, διαπιστώνω μία πλήρη ασυνέπεια. Από τις πολυκατοικίες, μέχρι και τις σημάνσεις της τροχαίας. Ποτέ μου δεν ζήλεψα την θέα μίας πανοραμικής φωτογραφίας από τον Λυκαβηττό και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε περίπου 10 μέτρα το ένα κτήριο είναι τελείως διαφορετικό από το άλλο. Στην οικοδομική εικόνα της πρωτεύουσας υπάρχει σύγχυση. Το ύψος ενός ορόφου σπάνια συμφωνεί με αυτό του διπλανού κτηρίου και η αρχιτεκτονική ανομοιογένεια είναι τόσο έντονη που αγγίζει την αντίφαση. Όσον αφορά τη σήμανση, τη διάβαση των πεζών μπορεί να την συναντήσουμε με άσπρο ή με κίτρινο χρώμα, φρεσκοβαμμένο ή ξεθωριασμένο. Φυσικά, καλύτερο παράδειγμα από τις λακκούβες που ξεφυτρώνουν παντού σαν νάρκες δεν υπάρχει. Είμαι σίγουρος όμως ότι οπουδήποτε πάτε στην Μεγάλη Βρετανία, την κίτρινη, καθαρή, διπλή διαγράμμιση θα την βλέπετε από το Aberdeen μέχρι το Brighton. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε, ότι αρκετές φορές αναγνωρίζουμε μία χώρα μόνο και μόνο από τους δρόμους της.
Όσον αφορά το εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο είναι και μεγαλύτερης σημασίας, η ασυνέπεια που υπάρχει φαίνεται από το πόσες φορές έχει αλλάξει το σύστημα των εισαγωγικών εξετάσεων τα τελευταία 20 χρόνια, στην οργανωτική δομή των πανεπιστημίων μας, ή ακόμα και στην αλλαγή της διδακτέας ύλης στα σχολεία όπου αναλόγως το ιδεολογικό στίγμα της εκάστοτε κυβέρνησης αλλάζουμε και την ιστορία μας. Το αποτέλεσμα είναι η εκπαίδευση ανθρωπίνου δυναμικού με διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά στις επαγγελματικές δεξιότητες του κάθε 4-5 ή 6 χρόνια. Αναλογιστείτε μόνο πόσο επηρεάζεται ένας κλάδος όταν μία σειρά εισακτέων «έμπαινε» στην σχολή με 18,5 και μετά από 5 χρόνια με 16. Το θέμα δεν είναι ο βαθμός, αλλά η δυσκινησία του κράτους να προσαρμόσει ένα ενιαίο σύστημα εισαγωγής που να παράγει ικανά στελέχη της αγοράς, ανά σχολή, μακροπρόθεσμα.
Για να είμαστε δίκαιοι, δεν είναι σωστό να κρίνουμε συλλήβδην με ένα και μόνο κριτήριο. Απλά, υποκειμενικά εκτιμώντας, η συνέπεια ως χαρακτηριστικό ή εικόνα μπορεί να αντικατοπρίσει την πρόοδο μίας χώρας... Από τα προσωπικά μου βιώματα και τις εικόνες που έχω να συγκρίνω, πιστεύω ότι η λογική μίας νοητής συνέχειας στο χρόνο αποτελεί συντηρητικό μέσο της εξέλιξης μίας κοινωνίας. Αυτό που αποτυπώνεται ως ασυνέπεια στην καθημερινότητά μας, δείχνει σίγουρα το παρελθόν μας, αλλά ίσως σημαίνει και κάτι για το μέλλον μας.