Ποιος δεν έχει ξινίσει λίγο τα μουτράκια του, ως παιδί, μπροστά σε ένα γεμάτο και αχνιστό πιάτο με σούπα τραχανά;
Μάλλον το πρόβλημα δεν ήταν τόσο ο τραχανάς σούπα αλλά εκείνο το πιάτο, που να πάρει, ήταν γεμάτο από «νερόβραστο» φαγητό που άχνιζε και προκαλούσε ένα «δέος», σιωπηλές ερωτοαπαντήσεις βομβάρδιζαν το μικρό μας μυαλό: - μα πως θα φάω αυτό το καυτό ζουμί, θα καεί η γλώσσα μου, η κοιλιά μου, το κεφάλι μου και γιατί πρέπει να φάω τόσο πολύ φαγητό και ΓΙΑΤΙ ΤΡΑΧΑΝΑ και όχι μακαρόνια με κιμά, ας πούμε, μήπως τελικά είναι ένα είδος τιμωρίας;
Να θυμηθώ λοιπόν στο παιδί μου να μην σερβίρω ένα γεμάτο πιάτο με φαγητό που αχνίζει -κανένα φαγητό δεν κάνει καλό καυτό-, το οποίο θα πρέπει σε κάθε κουταλιά να «φυσάω» δύο λεπτά και αυτή θα βρίσκει δικαιολογία να αρνείται να φάει, να θυμηθώ μέχρι να μάθει την νοστιμιά του κάθε φαγητού να της το σερβίρω όμορφο και περιποιημένο για να δελεάζεται, να δοκιμάσει πριν καν το απορρίψει από την εμφάνιση του, ελπίζω να πιάσει.
Τέλος πάντων, εμένα η τιμωρία μου δεν ήταν ο λατρεμένος μου τραχανάς αλλά ο λαπάς (αυτό θα το αναλύσω σε άλλο κεφάλαιο), γιατί εγώ άνοιγα το βάζο με τον τραχανά και τον έτρωγα σαν σποράκια, που όταν η μάνα μου με έβλεπε με τον τραχανά στην χούφτα, ακόμη και σήμερα, κούναγε το κεφάλι της και απορούσε πως γίνεται να τρώω τον ωμό τραχανά ενώ με έκανε χρυσή να φάω την σούπα της.
Αφού ρε μάνα αυτή η σούπα ήταν χάλια, σαν βραστά κολοκυθάκια δηλαδή καλύτερα να πιω ένα ποτήρι ζεστό νερό να πάω για ύπνο.
Και ύστερα μεγάλωσα, οι απόψεις μου στο φαγητό ήρθαν τούμπα, τώρα πια της λέω μαμά φτιάξε τραχανά να θυμηθώ τα παλιά, εννοείται κοκορεύεται για την σούπα της.
Ο τραχανάς είναι φάρμακο και θα βγάλουμε τον χειμώνα, αυτό κρατάω όταν η γιαγιά τον «πέρναγε» από το χοντρό κόσκινο στα τέλη του Αυγούστου.
Ένα από τα αρχαιότερα ζυμαρικά που αγάπησαν οι λαοί της Ανατολικής Μεσογείου.
Φτιαγμένος από ταπεινά υλικά, γάλα και σιτάρι ήταν αρκετά για να γεμίσει κάθε φαμίλια το κελάρι της, με κατά τόπους παραλλαγές, όπως στην Κρήτη ο ξινόχοντρος, ενώ ο γλυκός και ξινός είναι τα κύρια είδη του κοκκώδες αυτού ζυμαρικού.
Ποια όμως είναι αυτή η περιβόητη διαφορά ανάμεσα σε ξυνό και γλυκό τραχανά;
Το ξυνισμένο γάλα που περιέχει ο ξυνός τραχανάς, καμιά φορά περιέχει και γιαούρτι, και συνήθως ζυμώνεται με χοντροαλεσμένο αλεύρι σίτου, ενώ ο γλυκός έχει νωπό-φρέσκο γάλα και γι΄αυτό πιο γλυκειά γεύση ενώ ζυμώνεται με χοντροαλεσμένο σκληρό σιτάρι, συστατικά τα οποία φαίνονται ξεκάθαρα στην γεύση τους όταν μαγειρευτούν.
Ο πιο νόστιμος τραχανάς πιστεύω οτι είναι αυτός που φτιάχνεται με αιγοπρόβειο γάλα και κατά περιοχές ζυμώνεται με σιτάρι-πλιγούρι σπασμένο σε διάφορα μεγέθη, σιμιγδάλι ή αλεύρι, ακόμη και μείγμα όλων αυτών.
Υπάρχει όμως και η εκδοχή του νηστίσιμου τραχανά, με ζωμό και πολτό λαχανικών.
Βέβαια εφόσον η εποχή μας τρέχει, μαζί τρέχει και η τεχνολογία των τροφίμων, όπου αναβιώνουν τον τραχανά σε διάφορες εκδοχές τον χρωματίζουν, τον παντρεύουν με γεύσεις, τον «προορίζουν» για τραχανότο.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις κουζίνες των εστιατορίων, η πόρτα, ακόμη και των πιο γκουρμέ εστιατορίων, άνοιξε διάπλατα και δεν μας φαίνεται πια καθόλου περίεργο αν στην λίστα τους διαβάσουμε την λέξη τραχανάς και τον δούμε σαν υλικό ακόμη και σε σούσι.
Επίσης δεν ξεχνά κανείς πως η λέξη «τραχανάς» χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα για να χαρακτηρίσουμε κάποιον που δεν τηρεί τα «αστικά» χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
Γλυκός ή Ξινός Τραχανάς;
Εκτός από την βασική σούπα με τραχανά γλυκό ή ξυνό, ο τραχανάς μπορεί να συνδυαστεί με μια πληθώρα υλικών και να μαγειρευτεί σε διάφορες παρασκευές-εκδοχές.
Δεν υπάρχει κάποιο κατεστημένο για την χρήση γλυκού και ξινού τραχανά, τα πάντα είναι θέμα προσωπικής άποψης και γεύσης, κι εγώ θα σου πω την δική μου!
Πιστεύω οτι ο γλυκός τραχανάς ταιριάζει σε μαγειρέματα με ντομάτα, κόκκινο κρέας και ψάρι, γλυκά μπαχαρικά (κανέλα, μπαχάρι κτλ.) αλλά και πικάντικες γεύσεις, με «γλυκά» λαχανικά όπως η μελιτζάνα, το καρότο και με τυριά με ένταση ή σαν γέμιση π.χ. σε ντολμάδες.
Ο ξινός τραχανάς λόγω της πιο έντονης γεύσης ταιριάζει σε σούπες, ταιριάζει γάντι με το κοτόπουλο, με λεμονάτες γεύσεις, με ουδέτερα λαχανικά, φυσικά σε κάθε είδους πίτα, δένει ωραία με τα γαλακτοκομικά, κάθε είδους τυρί, τα αυγά, το γιαούρτι και το βούτυρο, επίσης ταιριάζει με φρέσκα βότανα όπως η ρίγανη και το θυμάρι.
Τέλος ο ξινός ταραχανάς γίνεται από μόνος του πιο κρεμώδες σε σχέση με τον γλυκό.
Πώς θα φτιάξεις μια απλή σούπα με τραχανά
Η σούπα τραχανά είναι τόσο απλή, και εδώ πάλι ισχύει ότι και παραπάνω για το προσωπικό γούστο του κάθε ουρανίσκου. Πραγματικά δεν πιστεύω οτι χρειάζεται κάποια συγκεκριμένη συνταγή.
Διάλεξε την αγαπημένη σου γεύση τραχανά, επιπλέον θα χρειαστείς νερό, ελαιόλαδο ή βούτυρο, αλάτι και πιπέρι, γάλα ή ζωμό για επιπλέον γεύση.
Να θυμάσαι οτι ο τραχανάς χρειάζεται σιγανή φωτιά, τακτικό ανακάτεμα, μεγάλη κατσαρόλα. Μπορείς αρχικά να χρησιμοποιήσεις την μέτρηση ένα μέρος τραχανά και τέσσερα νερό, ανάλογα αραιώνεις την σούπα για να την φέρεις στα μέτρα σου.
Σε μια μεγάλη κατσαρόλα ρίχνουμε το νερό προσθέτουμε τον τραχανά και ξεκινάμε να βράζουμε σε κανονική φωτιά, μόλις πάρει την πρώτη δυνατή βράση χαμηλώνουμε και ανακατεύουμε τακτικά, προσθέτουμε ελαιόλαδο ή βούτυρο και αλατοπίπερο.
Πριν αποσύρουμε προσθέτουμε περίπου ένα φλυτζάνι γάλα ή γιαούρτι προαιρετικά.
Αν φτιάξουμε τον τραχανά με ντομάτα, την προσθέτουμε στην μαζί με το νερό, αν η ντομάτα είναι φρέσκια ή πελτές την σωτάρουμε στην αρχή με λίγο ελαιόλαδο, ταιριάζει και το κρεμμύδι, κατόπιν προσθέτουμε το νερό και τον τραχανά, σε αυτή την εκδοχή δεν προσθέτουμε γάλα αλλά ζωμό, πάλι προαιρετικά.
Και στις δύο περιπτώσεις βράζουμε το λιγότερο 20 λεπτά, ο χρόνος που θα βράσουμε τον τραχανά μπορεί να διαφέρει ανάλογα το ζυμαρικό.
Τραχανάς Σούπα με Γιαούρτι και Μανιτάρια
Χρόνος Προετοιμασίας: 5'
Χρόνος Μαγειρέματος: 25'
Βαθμός Δυσκολίας: Εύκολος
Μερίδες: 4
Υλικά
για τη σούπα
250 gr. τραχανά ξυνό
1 κρεμμύδι ξερό
1000 ml. ζωμό κοτόπουλο
100 gr. γιαούρτι στραγγιστό
50 gr. κοπανιστή
1 κουταλιά της σούπας βούτυρο αγελάδος
100 gr. φέτα
Αλάτι
Φρέσκοκομμένο πιπέρι
για τα μανιτάρια
4 μανιτάρια λευκά
1 κλωναράκι ρίγανη
1 κουταλάκι του γλυκού βούτυρο
για τα κρουτόν ζέας
3 φέτες ψωμί ζέας
Ελαιόλαδο
Εκτέλεση
Ψιλοκόβουμε το κρεμμύδια το σωτάρουμε με το βούτυρο για 1 λεπτό, προσθέτουμε τον τραχανά και ανακατεύουμε.
Ρίχνουμε τον χλιαρό ζωμό και βράζουμε σε μέτρια φωτιά για 15-20 λεπτά, ανάλογα με τον τραχανά που θα χρησιμοποιήσουμε, μέχρι να χυλώσει.
Αποσύρουμε από την φωτιά, προσθέτουμε το γιαούρτι, την κοπανιστή και πιπέρι. Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι.
Κόβουμε τα μανιτάρια σε φέτες. Σε ένα τηγάνι σωτάρουμε τα μανιτάρια, μαζί με το βούτυρο και την φρέσκια ρίγανη, μόλις στεγνώσουν από τα υγρά τους αποσύρουμε το τηγάνι.
Κόβουμε το ψωμί ζέας σε μικρά κυβάκια, ραντίζουμε με ελαιόλαδο. Φρυγανίζουμε για μερικά λεπτά, σε ένα τηγάνι ή στον φούρνο.
Σερβίρουμε την σούπα αυτή, με μανιτάρια, κρουτόν και τρίμματα φέτας.
Σημειώσεις για την συνταγή:
- Αντί για ψωμί ζέας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλα ψωμιά όπως πολύσπορο ή ολικής άλεσης.
- Τα μανιτάρια μπορείτε να τα παραλείψετε.
- Μπορούμε να ραντίσουμε τα κρουτόνς με λάδι τρούφας.
- Η ρίγανη είναι προαιρετική
Δείτε περισσότερα στη σελίδα του funky cook.