Με αφορμή τη διεξαγωγή σήμερα του πρώτου γύρου των κρισιμότερων προεδρικών εκλογών στην ιστορία της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας θα είχε ενδιαφέρον να αναζητήσουμε τις ρίζες δύο φθαρμένων από το χρόνο όρων - δεξιά και αριστερά - που ωστόσο παραμένουν στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ορολογίας. Παράλληλα θα αναφερθούμε στις σημαντικότερες εκλογές της Γαλλίας μετά την γαλλική Επανάσταση του 1789, με τους εκλεγμένους προέδρους, αλλά και τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές που διαφοροποίησαν μεταξύ τους τις Πέντε Γαλλικές Δημοκρατίες.
Η διάκριση «αριστερά»- «δεξιά» αποτελεί το μεγάλο κληροδότημα της Γαλλικής Επανάστασης. Σχετίζεται κυριολεκτικά με την τοπογραφία των επαναστατικών συνελεύσεων τις διχαστικές ημέρες του καλοκαιριού του 1789. Κυρίαρχη και καθοριστική διαφορά μεταξύ των αντιπροσώπων δεν ήταν άλλη από την ενίσχυση ή την αποδυνάμωση των πολιτικών εξουσιών του Λουδοβίκου 16ου. Οι αντιβασιλικοί επαναστάτες που ονειρεύονταν περιορισμό των εξουσιών του βασιλιά κάθισαν αυθόρμητα, όπως σημειώνει ο ιστορικός Μαυροκορδάτος, στην αριστερή πλευρά της Βουλής, εν αντιθέσει με τους συντηρητικούς αριστοκράτες και υποστηρικτές της μοναρχίας που «κατέλαβαν» τη δεξιά πλευρά. Ορισμένοι, κυρίως από την ομάδα των αριστοκρατών επεδίωξαν να καθίσουν σε έδρανα που δεν ήταν αντιπροσωπευτικά της πολιτικής τοποθέτησής τους, εκδιώχθηκαν όμως άρον άρον και έκτοτε δεν διανοήθηκαν να επαναλάβουν το μοιραίο για την πολιτική τους ανέλιξη λάθος. Στη συνέχεια, η τοπογραφική διάκριση καθιερώθηκε σταδιακά, τόσο στις δημοσιογραφικές περιγραφές των εργασιών της Συντακτικής Συνέλευσης, όσο και στις ίδιες τις συζητήσεις της. Στα πρακτικά της 3ης Δεκεμβρίου του 1789 αναφέρεται ότι ο Πρόεδρος της Βουλής παρακαλείται να επαναφέρει στην τάξη τη μερίδα της συνέλευσης που βρίσκεται δεξιά του! Φυλλάδιο δε της εποχής αναφέρει: Ειδοποίηση στους αριστοκράτες της δεξιάς πλευράς από έναν δημοκράτη της αριστερής πλευράς.
Ο φυσικός διαχωρισμός συνεχίστηκε για ένα χρονικό διάστημα, μέχρις ότου οι εφημερίδες άρχισαν να χρησιμοποιούν όρους, όπως «προοδευτική αριστερά» και «παραδοσιακή δεξιά». Οι διακρίσεις αυτές εξαφανίστηκαν για αρκετά χρόνια κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, αλλά με την αποκατάσταση των Βουρβόνων και την αρχή της συνταγματικής μοναρχίας το 1914, οι φιλελεύθεροι και οι συντηρητικοί εκπρόσωποι της εθνοσυνέλευσης ανέκτησαν εκ νέου της αντίστοιχες θέσεις τους στα αριστερά και τα δεξιά της αίθουσας της Βουλής. Μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, οι όροι «αριστερά» και «δεξιά» είχαν ενταχθεί στη γαλλική καθομιλουμένη γλώσσα, ενώ εν καιρώ τα πολιτικά κόμματα άρχισαν να αυτοπροσδιορίζονται ως «κεντροαριστερά», «κεντροδεξιά», «δεξιά», «άκρα δεξιά» και «άκρα αριστερά».
Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία (1792-1804) - Η εποχή της Τρομοκρατίας
Στις 24 Ιουνίου 1793 η Συμβατική Συνέλευση ψήφισε το σύνταγμα της Πρώτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Αποφασίστηκε να τεθεί σε ισχύ με την πρώτη περίοδο ειρήνης. Ωστόσο η αντιεπαναστατική συσπείρωση των Ευρωπαίων ηγεμόνων προκάλεσε ρήξη στο εσωτερικό μέτωπο της Γαλλίας. Εκδηλώθηκαν φιλοβασιλικές εξεγέρσεις. Για την αντιμετώπιση της κρίσης σχηματίστηκε η Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας, με επικεφαλής αρχικά τον Δαντόν και στη συνέχεια, από τις 27 Ιουλίου 1793 ως τις 27 Ιουλίου 1794, τον Ροβεσπιέρο. Τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης στράφηκαν όχι μόνο εναντίον των αριστοκρατών και των μετριοπαθών πολιτικών, αλλά και των μεγαλοαστών. Με βίαια μέσα εξουδετερώθηκαν όσοι θεωρήθηκαν ύποπτοι για υπονόμευση της Επανάστασης στο εσωτερικό. Η περίοδος αυτή ονομάστηκε Τρομοκρατία και χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους..Τα μέτρα αυτά αλλά και άλλες υπερβολές της Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας δημιούργησαν πολλούς εχθρούς εναντίον του Ροβεσπιέρου. Η σύλληψη του και η θανάτωση του στις 28 Ιουλίου 1794 μαζί με άλλους 20 στενούς συνεργάτες του υπήρξε το τέλος της ταραγμένης εκείνης περιόδου.
Δεύτερη Γαλλική Δημοκρατία (1848-1852) - Ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος και η δεύτερη αυτοκρατορία
Ναπολέων Βοναπάρτης Γ΄
Ναπολέων Βοναπάρτης Γ΄: 1848-1952. Ανηψιός του Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Ο πρώτος εκλεγμένος Πρόεδρος της Γαλλίας και μάλιστα από τον πρώτο γύρο, με 74% των ψήφων. Αυτή η εκλογική διαδικασία με καθολική και άμεση ψηφοφορία θα είναι μοναδική στην ιστορία της Γαλλίας μέχρι το 1965! Η επόμενη εκλογή Προέδρου θα είχε γίνει το 1852, αν δεν είχε μεσολαβήσει το πραξικόπημα της 2ας Δεκεμβρίου 1851 που σήμανε το τέλος της Δεύτερης Δημοκρατίας και την αρχή της Δεύτερης Αυτοκρατορίας (1852- 1870).
Από το 1852 μέχρι το 1860 επικράτησε ανελεύθερο καθεστώς με λογοκρισία και αδρανοποίηση του νομοθετικού σώματος. Από το 1860 και μετά η κυβέρνηση παρουσίασε πιο φιλελεύθερη στάση, λόγω των αντιδράσεων του λαού. Ο Τύπος απελευθερώθηκε από την λογοκρισία, οι δημόσιες συγκεντρώσεις επιτράπηκαν, οι εκλογές έγιναν πιο ελεύθερες.
Στον γαλλο-πρωσικό πόλεμο που ακολούθησε, η Γαλλία ηττήθηκε και ο Ναπολέων Γ' συνελήφθη αιχμάλωτος από τα πρωσικά στρατεύματα μετά την μάχη του Σεντάν. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1870 ξέσπασε επανάσταση στο Παρίσι. Η Γαλλική Συνέλευση που συγκλήθηκε στο Μπορντό κήρυξε τον Ναπολέοντα Γ΄ έκπτωτο του θρόνου και υπεύθυνο για τις καταστροφές του πολέμου. Η Δεύτερη Αυτοκρατορία κατέρρευσε.
Ο αυτοκράτορας Ναπολέων Γ' επεδίωξε την αύξηση του κοινωνικού και δημόσιου πλούτου: έστρωσε τη Γαλλία με σιδηροδρομικές γραμμές, έδωσε τεράστια ώθηση στη βιομηχανία και το εμπόριο της χώρας. Εισήγαγε στα δημόσια σχολεία τα πρώτα μαθήματα σύγχρονων γλωσσών, τέχνης, μουσικής και γυμναστικής, ενώ έκανε υποχρεωτική την ιστορία και τη γεωγραφία.
Τρίτη Γαλλική Δημοκρατία (1870-1942) - Οι ελευθερίες εδραιώνονται
Αδόλφος Θιέρσος: 1871-1873. Εξελέγη πρώτος πρόεδρος της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας στις 31 Αυγούστου 1871. Υπήρξε οπαδός της Μοναρχίας και μέχρι σήμερα θεωρείται ως αποδιοπομπαίος τράγος της αριστεράς, καθώς ευθύνεται για την καταστολή της Παρισινής Κουμούνας και τις συλλήψεις δεκάδων χιλιάδων εργατών και σοσιαλιστών από τους οποίους 50.000 εκτελέστηκαν, ενώ 30.000 είχαν σκοτωθεί κατά τη διάρκεια των μαχών. Ο Θιέρσος έδωσε τέλος στη γερμανική κατοχή και αναδιοργάνωσε τις στρατιωτικές υπηρεσίες.
Σαντί Καρνό: 1887 -1894. Μετριοπαθής πολιτικός εξελέγη στις εκλογές της 3ης Δεκεμβρίου 1887 και παρέμεινε στην εξουσία ως το 1894, οπότε και δολοφονήθηκε στη Λυών από τον Ιταλό αναρχικό Σάντε Τζερόνιμο Καζέριο. Κατά τη θητεία του είχε αρνηθεί να δώσει χάρη σε δύο Γάλλους αναρχικούς. Επί της προεδρίας του ξέσπασε το πολιτικο-οικονομικό σκάνδαλο του Παναμά (1892) με την πτώχευση της Εταιρείας που ανέλαβε να ανοίξει το κανάλι, ενώ στη θητεία του ακολούθησε πολιτική προσέγγισης με τη Ρωσία στο πλαίσιο της γαλλορωσικής συμμαχίας.
Φέλιξ Φωρέ
Φέλιξ Φωρέ: 1855-1899. Προοδευτικός ρεπουμπλικανός (κεντροδεξιός) εξελέγη στις εκλογές του 1855. Κατά τη διάρκεια της θητείας του τάχθηκε υπέρ της επέκτασης της αποικιοκρατικής πολιτικής της Γαλλίας, υπέρ της προσέγγισης με τη Ρωσία (το 1896 υποδέχτηκε τον Τσάρο της Ρωσίας στο Παρίσι) και στα χέρια του «έσκασε» το σκάνδαλο Ντρέυφους που συγκλόνισε τη Γαλλία. Ο Φωρέ πέθανε ξαφνικά στα Ηλύσια Πεδία στις 16 Φεβρουαρίου 1899 ενώ επιδίδετο σε σεξουαλικά παιγνίδια με νεαρά φίλη του.
Ραϋμόν Πουανκαρέ:1913-1920. Εξελέγη πρόεδρος της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας στις 17 Ιανουαρίου του 1913 και ήταν αυτός που αύξησε τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας. Θεωρείται ο πρώτος Γάλλος πρόεδρος που ενίσχυσε το προεδρικό αξίωμα, βγάζοντας το από το αδιέξοδο ενός τελετουργικού εθιμοτυπικού ρόλου. Έδωσε έμφαση στην εξωτερική πολιτική και στις 20 Ιανουαρίου του 1914 έγινε ο πρώτος πρόεδρος που επισκέφτηκε τη γερμανική πρεσβεία στο Παρίσι, επιδιώκοντας τη σύσφιξη των σχέσεων με τη Γερμανία. Το 1917, αντιμετωπίζοντας σοβαρές εσωτερικές και εξωτερικές δυσκολίες κάλεσε στην κυβέρνηση τον πολιτικό του αντίπαλο Ζορζ Κλεμανσώ και ο ίδιος αργότερα παραιτήθηκε. Δεν συμμετείχε στη Συνθήκη των Βερσαλλιών το 1919 της οποίας ένας εκ των αρχιτεκτόνων ήταν ο Κλεμανσώ.
Κατά τη διάρκεια της Τρίτης Δημοκρατίας υπήρξαν σοβαρές πρωτοβουλίες υπέρ της ελευθερίας του Τύπου και του διαζυγίου, συζητήθηκε ευρέως η ψήφος στις γυναίκες (τελικά έγινε πράξη το 1944), ενώ καθιερώθηκε το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και συνδικαλίζεσθαι. Έγιναν μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Εφαρμόστηκε η υποχρεωτική δωρεάν εκπαίδευση, ιδρύθηκαν Ανώτερα Ιδρύματα για δασκάλους και δασκάλες, ενώ η δευτεροβάθμια εκπαίδευση εκσυγχρονίστηκε και η ανώτατη αναδιοργανώθηκε.
Στον τομέα της εργασίας επίσης έγιναν ριζικές αλλαγές. Με νόμο του 1890 καταργήθηκε η νυκτερινή εργασία παιδιών και γυναικών, ενώ ο χρόνος εργασίας περιορίστηκε στις 10 ώρες ημερησίως. Με νόμο του 1898 εξασφαλίστηκε η αποζημίωση των εργατών σε περίπτωση ατυχήματος, καθώς και η σύνταξη στη χήρα και τα παιδιά τους. Το 1889 κατασκευάστηκε ο Πύργος του Αϊφελ και το 1875 εγκαινιάστηκε η Όπερα του Παρισιού, ενώ το 1900 λειτούργησε το μετρό. Μεταξύ 1902-1905 επιτεύχθηκε το διαζύγιο Κράτους και Εκκλησίας.
Περίοδος Vichy, γερμανική κατοχή, στρατηγός Πεταίν: Δεν διεξήχθησαν εκλογές
Μεταξύ 1944 και 1946 μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας από τη γερμανική κατοχή, ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκωλ ήταν επικεφαλής της γαλλικής προσωρινής κυβέρνησης.
Τέταρτη Γαλλική Δημοκρατία (1946-1958)- Αποικιοκρατία και πολιτικές αντιξοότητες
Βινσέν Οριόλ
Βινσέν Οριόλ: 1947-1954. Eξελέγη ως ο πρώτος πρόεδρος της Τέταρτης Δημοκρατίας στις 16 Ιανουαρίου 1947 και θεωρήθηκε άξιος διαμεσολαβητής μεταξύ της δεξιάς και της αριστεράς. Ωστόσο η οικονομική ύφεση, οι πολιτικές αντιπαλότητες της εποχής και ο πόλεμος της Γαλλίας στην Ινδοκίνα έγιναν αφορμή να δεχτεί επιθέσεις τόσο από τους κομμουνιστές - το κόμμα των οποίων βρέθηκε εκτός βουλής - όσο και από τους Γκωλιστές.
Ρενέ Κοτύ: 1954-1959. Ο δεύτερος και τελευταίος πρόεδρος της Τέταρτης γαλλικής Δημοκρατίας εξελέγη στις 16 Ιανουαρίου 1954. Η προεδρία του σφραγίστηκε από την πολιτική αστάθεια και το μεγάλο ερώτημα για την αντιμετώπιση της Αλγερίας. Το Μάιο του 1958 με την κρίση στην κορύφωσή της, ο Κοτύ ζήτησε από τον στρατηγό Ντε Γκωλ - «τον επιφανέστερο Γάλλο πολιτικό» - να συμβάλλει στο αδιέξοδο και να γίνει αυτός ο τελευταίος πρόεδρος της Τέταρτης Δημοκρατίας. Μάλιστα απείλησε να παραιτηθεί αν ο διορισμός του ντε Γκωλ δεν γινόταν δεκτός από την Εθνοσυνέλευση. Ο ντε Γκωλ συνέγραψε το νέο σύνταγμα και στις 28 Σεπτεμβρίου σε δημοψήφισμα ο λαός το ενέκρινε, γεγονός που οδήγησε στην Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία.
Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία (1958 - ) Η ενδυνάμωση της Γαλλίας και ο φόβος της τρομοκρατίας
Σαρλ Ντε Γκωλ
Σαρλ Ντε Γκωλ:1959 - 1969. Ο Ντε Γκωλ εξελέγη πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας το Δεκέμβριο του 1958 και διαδέχτηκε τον Ρενέ Κοτύ στις 9 Ιανουαρίου 1959. Το ποσοστό που συγκέντρωσε ήταν 78.51%. Ο Ντε Γκωλ έθεσε στόχο την ενδυνάμωση της Ευρώπης ώστε να αποτελέσει τον τρίτο πόλο στη διαμάχη ΗΠΑ-ΕΣΣΔ. Γενικότερη επιδίωξη του ήταν η «απελευθέρωση» της Γαλλίας και της Ευρώπης από τις ΗΠΑ με την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων και την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ. Το 1962 ο Ντε Γκωλ αναγνώρισε το Αλγερινό κράτος, γεγονός που δίχαζε το γαλλικό έθνος για χρόνια. Στις 23 Νοεμβρίου του 1959 ο στρατηγός διακήρυξε σε ομιλία του στο Στρασβούργο το όραμά του για την Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια.
Με τη συνταγματική αναθεώρηση του 1962 καθιερώθηκε η άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, μέτρο το οποίο εφαρμόστηκε στις εκλογές του 1965. Σε αυτές τις εκλογές, ο Ντε Γκωλ αντιμετώπισε τον Σοσιαλιστή και κοινό υποψήφιο της αριστεράς Φρανσουά Μιτεράν. Ο Ντε Γκωλ έλαβε 55.20% και ο Μιτεράν 44.80%.
Οι Γάλλοι λάτρεψαν τον Ντε Γκωλ διόλου τυχαία, αν και ο ίδιος βρέθηκε σε δεινή θέση όταν χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τους εξεγερμένους νέους τον Μάη του '68. Τα γεγονότα μπορεί να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: ο Μάης του '68 έγινε συνώνυμο με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Στη Γαλλία, θεωρείται σταθμός για τη μετάβαση από το συντηρητισμό στις φιλελεύθερες ιδέες. Η κυβέρνηση συμφώνησε σε μια σειρά παραχωρήσεις προς τους διαμαρτυρόμενους. Βελτιώθηκαν τα ημερομίσθια και οι εργασιακές συνθήκες των εργατών. Έγιναν μάλιστα σοβαρές μεταρρυθμίσεις στα Πανεπιστήμια. Με τα γεγονότα του Μάη του '68 και το δημοψήφισμα της 27ης Απριλίου 1969 το γαλλικό πολιτικό σκηνικό αλλάζει πλήρως. Ο Ντε Γκωλ παραιτήθηκε την επαύριο του δημοψηφίσματος οδηγώντας τη χώρα σε εκλογές.
Ζωρζ Πομπιντού
Ζωρζ Πομπιντού: 1969-1974. Γκωλικός πολιτικός, εξελέγη πρόεδρος στις 15 Ιουνίου 1969 με ποσοστό 58.2% έναντι του κεντρώου αντιπάλου του Αλέν Ποέρ που έλαβε ποσοστό 41.79% Το γκωλικό κόμμα έχρισε υποψήφιο τον Ζωρζ Πομπιντού, ο οποίος είχε χειριστεί με επιτυχία τα γεγονότα της Σορβόνης και των φοιτητικών εξεγέρσεων. Με την Αριστερά να είναι διασπασμένη ο Πομπιντού επικράτησε έναντι του Αλέν Ποέρ, που εκπροσωπούσε το Δημοκρατικό Κέντρο.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του έδωσε νέα δυναμική στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ενώ σε διεθνές επίπεδο συνέχισε την πολιτική του ντε Γκωλ, εμμένοντας στην ιδέα της απαγκίστρωσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μ. Βρετανία. Στο εσωτερικό της Γαλλίας τάχθηκε υπέρ της εντατικοποίησης της γεωργίας, των φυτοφαρμάκων και της σήμανσης και πιστοποίησης στα προϊόντα. Συνέχισε τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της βιομηχανίας, αν και τελικά βρέθηκε αντιμέτωπος με κοινωνικές συγκρούσεις και με το πετρελαϊκό σοκ του 1973. Από εκείνη την εποχή και πέρα, η γαλλική κοινωνία έζησε σημαντικές αλλαγές σε τομείς, όπως οι αμβλώσεις, το διαζύγιο, η ομοφυλοφιλία, η ισότητα στο γάμο και η ευθανασία, ενώ άνοιξαν μεγάλες συζητήσεις για το μεταναστευτικό και την παγκοσμιοποίηση. Οι συζητήσεις αυτές συνόδευσαν όλες τις μετέπειτα κυβερνήσεις είτε της Δεξιάς, είτε εκείνες των Σοσιαλιστών.
Ζισκάρ Ντ' Εστέν
Ζισκάρ Ντ' Εστέν: 1974-1981. Αντιγκωλικός, κεντροδεξιών αποκλίσεων, ο Ντ' Εστέν εξελέγη πρόεδρος στις 27 Μαΐου 1974 με ποσοστό 50.81% έναντι του Μιτεράν, ο οποίος συγκέντρωσε 49.19%. Ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας επιχείρησε να εφαρμόσει φιλολαϊκές πολιτικές στο πλαίσιο της κεντροδεξιάς πολιτικής φιλοσοφίας του, γεγονός που τελικά τον απομόνωσε ακόμη και από συνεργάτες του. Στη θητεία του είδε τη Γαλλία να σταθεροποιείται ως η δεύτερη οικονομική δύναμη της Γαλλίας και τέταρτη στον κόσμο. Προώθησε την ενίσχυση των σχέσεων Γαλλίας - Γερμανίας, αλλά εν αντιθέσει με τον ντε Γκωλ υποστήριξε την ένταξη της Βρετανίας.
Φρανσουά Μιτεράν
Φρανσουά Μιτεράν: 1981-1995. Ο σοσιαλιστής Φρανσουά Μιτεράν παρέμεινε στην αντιπολίτευση 23 χρόνια και τελικά εξελέγη πρόεδρος στις 10 Μαΐου 1981, έχοντας επικρατήσει στον δεύτερο γύρο των εκλογών του Ζισκάρ Ντ' Εστέν και έγινε έτσι ο πρώτος Σοσιαλιστής πρόεδρος της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Επί της εποχής Μιτεράν, η Γαλλία έζησε έντονα τη λεγόμενη συνύπαρξη, δηλαδή ένας σοσιαλιστής πρόεδρος χρειάστηκε να συνεργαστεί με έναν δεξιό πρωθυπουργό, ο οποίος στην προκειμένη περίοδο ήταν ο Ζακ Σιράκ. Εκείνα τα πρώτα χρόνια ο Μιτεράν εθνικοποίησε οικονομικούς θεσμούς και επιχειρήσεις, αύξησε τον κατώτατο μισθό, τα κοινωνικά επιδόματα και κατήργησε την θανατική ποινή.
Ωστόσο οι οικονομικές πολιτικές του οδήγησαν σε πληθωρισμό και το 1983 η κυβέρνησή του προχώρησε σε περικοπές δαπανών. Στο τέλος της πρώτης προεδρίας, ο Μιτεράν εγκατέλειψε τις σοσιαλιστικές πολιτικές και εφάρμοσε κανόνες ελεύθερης αγοράς. Στις προεδρικές εκλογές του 1988 επικράτησε του Ζακ Σιράκ, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός της Γαλλίας και έτσι ο Γάλλος σοσιαλιστής πρόεδρος παρέμεινε επτά ακόμη χρόνια στην εξουσία, ως το 1995. Κατά τη δεύτερη προεδρία ο Μιτεράν πάλεψε για την ευρωπαϊκή ενότητα και προώθησε με σοβαρή στρατηγική τον γαλλογερμανικό άξονα. Υπήρξε επίσης από τους πρωτεργάτες της Συμφωνίας για την ΕΕ (1991).
Ζακ Σιράκ
Ζακ Σιράκ 1995 - 2007. O γκωλικός πολιτικός Ζακ Σιράκ επικράτησε με ποσοστό 52.64% του Σοσιαλιστή Λιονέλ Ζοσπέν, ο οποίος έλαβε ποσοστό 47.36%. Στις εκλογές του 2002 ο Ζακ Σιράκ επανεξελέγη με ποσοστό 82.21% έναντι του Ζαν Μαρί Λεπέν ο οποίος έλαβε ποσοστό 17,79%. Κατά τη θητεία του, παρ' ότι είχε υποσχεθεί μείωση των φόρων και νέα εργασιακά προγράμματα κατέφυγε σε νεοφιλελεύθερα οικονομικά μέτρα, τα οποία δεν έγιναν αποδεκτά από τους ψηφοφόρους. Παράλληλα ήρθε αντιμέτωπος με μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις γύρω και από το συνταξιοδοτικό, ενώ εξαγρίωσε τον κόσμο όταν επέμενε στην επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών στην γαλλική Πολυνησία. Το 1997 η κυβέρνηση Σιράκ αποδυναμώθηκε λόγω των οικονομικών επιλογών της και ουσιαστικά βρέθηκε να συγκυβερνά με τον Λιονέλ Ζοσπέν ως πρωθυπουργό της Γαλλίας. Παρά τις αντιξοότητες και τα σοβαρά προβλήματα με τη χρηματοδότηση του κόμματός του, επανεξελέγη το 2002 απέναντι στον Ζαν Μαρί Λεπέν. Το 2007 ανακοίνωσε ότι δεν είναι υποψήφιος για τις εκλογές, αφήνοντας πολλά ερωτηματικά για την πολιτική του σταδιοδρομία.
Νικολά Σαρκοζί
Νικολά Σαρκοζί: 2007-2012. Ο ρεπουμπλικάνος πολιτικός εξελέγη στις εκλογές του 2007 με ποσοστό 53.06%, έναντι 46.94% της υποψήφιας των Σοσιαλιστών Σεγκολέν Ρουαγιάλ. Ο Νικολά Σαρκοζί αντιμετώπισε την οικονομική ύφεση που ξέσπασε στις ΗΠΑ το 2008 και πέρασε στην Ευρώπη. Παράλληλα ανέπτυξε στενή συνεργασία με την καγκελάριο της Γερμανίας Α. Μέρκελ ώστε να θωρακιστεί η ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να προκριθεί η πολιτική ένωση. Ο παρορμητικός του χαρακτήρας ωστόσο και το γεγονός ότι δεν έγινε πιστευτός όταν έλεγε στον κόσμο ότι δεν θα αυξήσει τους φόρους και ότι δεν πιστεύει στα μέτρα λιτότητας δημιούργησαν αμφιβολίες στους Γάλλους ψηφοφόρους ως προς πραγματικές του προθέσεις, με αποτέλεσμα να μην τον ψηφίσουν για δεύτερη φορά, δίδοντας την ευκαιρία στον σοσιαλιστή Φρανσουά Ολάντ να κυβερνήσει.
Φρανσουά Ολάντ
Φρανσουά Ολάντ 2012 -.... Ο σοσιαλιστής πολιτικός εξελέγη στις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 με ποσοστό 51.64%, έναντι του υποψήφιου Σαρκοζί, ο οποίος έλαβε ποσοστό 48.36%. Η προεδρία του Φρανσουά Ολάντ από την πλειοψηφία των αναλυτών θεωρείται ως ισχνής απόδοσης. Υπήρξε δε ηγέτης της Γαλλίας όταν η χώρα του (Νοέμβριος 2015, Ιούλιος 2016, Απρίλιος 2017 κ.α.) δέχτηκε διπλές και τριπλές τρομοκρατικές επιθέσεις από εξτρεμιστές ισλαμιστές κατά τη διάρκεια των οποίων χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές. Η πίεση που άσκησε ο Ολάντ στα εργασιακά ζητήματα και η υψηλή φορολογία προκάλεσαν δυσφορία και στις ελίτ, αλλά και στους εργαζομένους που αρνήθηκαν να απεμπολήσουν κεκτημένα ετών. Ο Ολάντ δεν θα είναι υποψήφιος στις φετινές εκλογές.
Σε πραγματικό χρόνο τα ποσοστά των υποψηφιών εν όψει του α' γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία: