Μια ανασύνθεση θρησκευτικών ύμνων της Μεγάλης Εβδομάδας από την Συλλογή «Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα» του Γεωργίου Ραιδεστινού (1833 – 1889), με τοξωτό ταμπουρά (yaylitanbur), ένα όργανο που εμπνέεται από τη δυναμική και το ηχόχρωμα της φωνής και θέλει να ακινητοποιήσει τον χρόνο, να ακροβατήσει ανάμεσα στην πραγματικότητα και την υπέρβασή της. Κι ακόμα να αναδείξει τη δύναμη του θρησκευτικού μέλους αναβαπτισμένη, και μέσω αυτής να ξαναβρεί το ιερό, πατώντας στη γη της Βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου: έναν ερειπωμένο βυζαντινό ναό του 10ου αιώνα, που βρίσκεται στο νησί του Αγίου Αχιλλείου, στη λίμνη Μικρή Πρέσπα.
Ο λόγος για την συναυλία των Σαββίνας Γιαννάτου, Ευγένιου Βούλγαρη και Γιάννη Μεσσαλά που πραγματοποιείται στις 17 και 18 Ιουλίου στις Πρέσπες
Ο λόγος και η κίνηση όμως δεν απουσιάζουν. Κτίζονται φωνητικές αυτοσχεδιαστικές γέφυρες ανάμεσα στους ύμνους που ξεκινούν ένα διάλογο ανάμεσα στο παλιό και το νέο, τις φόρμες της βυζαντινής παράδοσης και τις ανοικτές αυτοσχεδιαστικές φόρμες και τελικά, ανάμεσα στην οπτική της ψυχής ως σταθερό σχήμα και την συμπληρωματική της, ως αεικίνητο περιεχόμενο.
Ο Ευγένιος Βούλγαρης μαζί με τον Γιάννη Μεσσαλά θα αποδώσουν με yaylitanbur τους ύμνους σε τυπική βυζαντινή φόρμα (μελωδία – ισοκράτης) ολοκληρώνοντας την ενόργανη ψαλτική αναπαράσταση, ενώ η Σαβίνα Γιαννάτου θα παρεμβαίνει γεφυρώνοντας τα μουσικά κομμάτια με φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς και δράσεις. Η οπτική επένδυση της παράστασης επιχειρείται μέσα από την συναισθηματικά συνταρακτική συρραφή φιλμικών στιγμών από το έργο του Πιερ Πάολο Παζολίνι «Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον», σε ανάγλυφη προβολή (projection mapping).
Η παράσταση εντάσσεται στο πρόγραμμα 2021 του θεσμού ”Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός” του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Συντελεστές:
Σαβίνα Γιαννάτου, φωνητικοί αυτοσχεδιασμοί / Performance
Ευγένιος Βούλγαρης, yaylitanbur
Γιάννης Μεσσαλάς, yaylitanbur
Βασίλης Βανταράκης, Εικαστικό Videoediting, projection
Διάρκεια παράστασης : 60 λεπτά
Σύλληψη - Ιδέα : Ευγένιος Βούλγαρης
Παραγωγή: Creativa
Χρήσιμες πληροφορίες:
Οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Είναι υποχρεωτική η προκράτηση θέσης.
Αναλυτικό πρόγραμμα και προκρατήσεις θέσεων στο digitalculture.gov.gr
Σημαντικό:
Οι θεατές θα πρέπει να τηρούν τις οδηγίες και συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων COVID-19 του Υπουργείου Υγείας για την ασφαλή προσέλευση στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία, σύμφωνα με τις ισχύουσες Κ.Υ.Α..
Για λόγους ασφαλείας και για την αποφυγή καθυστερήσεων και συνωστισμού, συνιστάται η έγκαιρη προσέλευση, 1 – 1,5 ώρα πριν από την έναρξη της εκδήλωσης.
Μετά την έναρξη, η είσοδος δεν θα επιτρέπεται.
Βιογραφικά συντελεστών
Ευγένιος Βούλγαρης
Η μουσική του ενασχόληση ξεκίνησε με σπουδές στο χώρο της Βυζαντινής μουσικής, οι οποίες και ολοκληρώθηκαν με την απόκτηση του αντίστοιχου Διπλώματος. Από το 1992 ασχολείται συστηματικά με το ούτι και την παραδοσιακή μουσική μαθητεύοντας αρχικά δίπλα στο Χρήστο Τσιαμούλη, ενώ κοντά στον Fahrettin Cimenli παρακολουθεί μαθήματα στο yaylitanbur, την ερμηνεία των μακάμ, και τον αυτοσχεδιασμό με συχνές επισκέψεις στην Κωνσταντινούπολη από το 2001. Τα τελευταία χρόνια στα πλαίσια των καλοκαιρινών σεμιναρίων του Μουσικού Εργαστηρίου «Λαβύρινθος» στο Χουδέτσι έχει εστιάσει στη μελέτη της αφγανικής και πέρσικης μουσικής. Έχει πραγματοποιήσει συνεργασίες σε συναυλίες και ηχογραφήσεις με ένα μεγάλο αριθμό μουσικών δημιουργών. Ανάμεσά τους οι: Ross Daly, Χρήστος Τσιαμούλης, Νίκος Κηπουργός, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Νότης Μαυρουδής. Από το 1995 συνεργάζεται με την Ορχήστρα των Χρωμάτων παίζοντας μαντολίνο και μπουζούκι, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει συμπράξει με την Καμεράτα και την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Η ενασχόλησή του με τη διδασκαλία αποτελεί σημαντική συνισταμένη της μουσικής του παρουσίας. Στη διδακτική του εμπειρία συμπεριλαμβάνονται η Σχολή Ελληνικής Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Πατρών, τα Μουσικά Σχολεία του Βαρθολομιού και της Πάτρας, καθώς και η συνεργασία του με τους καλοκαιρινούς κύκλους σεμιναρίων του Μουσικού Εργαστηρίου «Λαβύρινθος», και του «Μουσικού Χωριού», καθώς και το Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής, του Τ.Ε.Ι. Ηπείρου στην Άρτα. Το 2007 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Fagotto (με την επιμέλεια του Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής) το βιβλίο του (σε συνεργασία με τον Βασίλη Βανταράκη) με τίτλο «Το Αστικό Λαϊκό Τραγούδι του Μεσοπολέμου: Σμυρναίικα και Πειραιώτικα Ρεμπέτικα». Στην προσωπική του δισκογραφία συμπεριλαμβάνονται τα «Ταξίδια» (σε συνεργασία με την ερμηνεύτρια Δώρα Πετρίδη) και το «Το Μήνυμα του Πρίγκιπα» (σε σύμπραξη με το Χρήστο Γαλανόπουλο). Το συνθετικό του έργο περιλαμβάνει τη μελοποίηση μέρους των Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ, και μουσική για τις θεατρικές παραστάσεις: «Η ιστορία ενός αιχμαλώτου», «Η Σταχομαζώχτρα», «Η Γυναίκα της Ζάκυνθoς» (Ιόνιο Θέατρο), «Τέλος του Παιχνιδιού» και «Πάπισσα Ιωάννα» (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας). Εξάλλου σε συνεργασία με τους Δημ. Μυστακίδη, Απ. Τσαρδάκα και Θεοδώρα Αθανασίου έχει κυκλοφορήσει το cd με τίτλο «Αψιλίες».
Σαβίνα Γιαννάτου
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Μελέτησε τραγούδι με τη Γωγώ Γεωργιλοπούλου και αργότερα με τον Σπύρο Σακκά στο Εργαστήρι Φωνητικής Τέχνης. Αποφοίτησε από το τμήμα Performance and Communication Skills του Guildhall School of Music and Drama στο Λονδίνο με υποτροφία του «Μουσηγέτη». Η επαγγελματική της σταδιοδρομία ξεκίνησε με την εκπομπή του Γ′ Προγράμματος της ΕΡΤ ”Εδώ Λιλιπούπολη” σε συνεργασία κυρίως με την συνθέτιδα Λένα Πλάτωνος. Από τότε, έχει συνεργαστεί με τους συνθέτες Λένα Πλάτωνος, Νίκο Μαμαγκάκη, Νίκο Κυπουργό, Μιχάλη Γρηγορίου, Δημήτρη Μαραγκόπουλο, Δημήτρη Καμαρωτό, Βαγγέλη Κατσούλη, Arild Andersen, Barry Guy κ.α. Υπήρξε μέλος (1981-1991) του «Εργαστηριού Παλιάς Μουσικής» ερμηνεύοντας μουσική του μεσαίωνα και της αναγέννησης. Από το 1992 ασχολείται με τον ελεύθερο φωνητικό αυτοσχεδιασμό στο χώρο της freejazz. (Έχει συνεργαστεί με τους μουσικούς: Νίκο Τουλιάτο, PeterKowald, Φλώρο Φλωρίδη, Günther Pitscheider, Barry Guy, Gerald Preinfalk, Klaus Trauheit, Günther Baby Sommer, Μανώλη Μανουσάκη, το συγκρότημα ”Μedea Εlectronique” κ.α.). Από το 1994 συνεργάζεται με το συγκρότημα “Primavera en Salonico” με το οποίο ερμηνεύει τραγούδια από την Μεσόγειο και τα Βαλκάνια σε μουσικά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο. Αφορμή για την συνεργασία αυτή υπήρξε η δισκογράφηση από την εταιρία LYRA, των Ισπανοεβραϊκών τραγουδιών της Θεσσαλονίκης, ενός δίσκου που αποτέλεσε την αφετηρία για μια διεθνή καριέρα. Από τότε μέχρι σήμερα με το συγκρότημα αυτό έχει εκδώσει 8 δίσκους (σε συνεργασία με τις δισκογραφικές εταιρίες ΛΥΡΑ και ECM). Επίσης έχει συνθέσει μουσική για το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας, το Θέατρο του Νέου Κόσμου, για τα έργα : «Μήδεια», «Βάκχες», «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη, «Ικέτιδες» του Αισχύλου, «Ο κύκλος με την κιμωλία» του Μπ. Μπρεχτ, «Ντυμπούκ» του Μπρους Μάγιερς, «Περσόνα» του Ι. Μπέργκμαν καθώς και για ντοκιμαντέρ, παραστάσεις παντομίμας και videoart (σε συνεργασία με τους σκηνοθέτες Νικαίτη Κοντούρη, Σωτήρη Χατζάκη, Ιώ Βουλγαράκη, Ασπασία Κράλλη, Σταύρο Στάγκο, Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινα Αναστάσογλου). Η δισκογραφία της περιλαμβάνει γύρω στους τριάντα δίσκους με συνθέσεις Ελλήνων και ξένων συνθετών, παραδοσιακά τραγούδια από διάφορες χώρες, ελεύθερους αυτοσχεδιασμούς και δικά της τραγούδια.
Γιάννης Μεσσαλάς
Γεννήθηκε στη Πάτρα και από μικρή ηλικία ξεκίνησε την ενασχόλησή του με τη μουσική, μαθητεύοντας κοντά στον Ευγένιο Βούλγαρη στο πολίτικο λαούτο, yaylitanbur καθώς και στη θεωρία των τρόπων της ανατολικής μουσικής. Το 2005 αποκτά το Δίπλωμα Βυζαντινής μουσικής με Άριστα στο Δημοτικό Ωδείο Πατρών, με δάσκαλο τον Σπύρο Ψάχο.
Έχει λάβει μέρος σε πολλές μουσικές και θεατρικές παραστάσεις ως σήμερα. Το 2019 συμμετείχε στη παράσταση «Ικέτιδες» παραγωγής του Εθνικού Θεάτρου Ελλάδος, το 2016 στο 1ο World Music Festival στη Πάτρα στην ορχήστρα υπό την διεύθυνση του Ross Daly, το 2013 στη συναυλία «Seven Tears» στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ενώ τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς συμμετέχει στο Ελληνικό φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου στη μουσική παράσταση «Ένας Άγγλος ταξιδευτής στο Λεβάντε». Με τον Ευγένιο Βούλγαρη έχει πληθώρα εμφανίσεων σε σχήματα όπως «Meyan - Του Ευγένιου Βούλγαρη» στο θέατρο Λιθογραφείο στη Πάτρα (2012), «Έργα από τη λόγια μουσική παράδοση της Κωνσταντινούπολης» στο Μουσικό Εργαστήρι Λαβύρινθος (2011), «Pesrevs and Semais» στη Κωνσταντινούπολη (2011) και στη μουσική παράσταση «Μήνυμα του Πρίγκιπα» στη Πάτρα (2005). Ενεργό μέλος της ορχήστρας παραδοσιακών οργάνων του Δημοτικού Ωδείου Πατρών από το 2001 μέχρι σήμερα, έχει συμμετάσχει σε πολλές συναυλίες, όπως «Ψυχή στη θάλασσα» (2017), «Αστική λαϊκή μουσική της Κρήτης: Ταμπαχανιώτικα τραγούδια» (2015), «Ayin, η μουσική τελετουργία των Mevlevi Δερβίσηδων» (2012), «Το εξωτερικό μέλος στην Βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική παράδοση» (2008).
Βασίλης Βανταράκης
Μετά τις επαγγελματικές του σπουδές σαν πολιτικός μηχανικός σπούδασε παραδοσιακή μουσική με τον Χρήστο Τσιαμούλη και τον Ευγένιο Βούλγαρη στο Δημοτικό Ωδείο Πάτρας. Το 2006 εξέδωσε μαζί με τον Ευγένιο Βούλγαρη το βιβλίο «Το αστικό λαϊκό τραγούδι στην Ελλάδα του μεσοπολέμου» από τις εκδόσεις του τμήματος λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής ΤΕΙ Ηπείρου. Έχει κάνει το σχεδιασμό φωτισμού και Sound Design σε αρκετές παραστάσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με το VideoPoetry. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια σπουδάζει φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Πάτρας.
Infio:
«Δώς μοι τοῦτον τον ξένον»
Σαβίνα Γιαννάτου – Ευγένιος Βούλγαρης – Γιάννης Μεσσαλάς
17 & 18 Ιουλίου 2021
Ώρα έναρξης παράστασης:
21.30
ΠΡΕΣΠΕΣ
Βασιλική Αγίου Αχιλλείου