Δεν κατάφεραν να βρουν λύση στο θέμα της κατανομής των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων οι υπουργοί Εσωτερικών της Ε.Ε. τη Δευτέρα, παρά τη συμφωνία επί της αρχής για μετεγκατάσταση 120.000 προσφύγων από την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ουγγαρία. Μετά από έξι ώρες διαφωνίας, οι υπουργοί ανέβαλαν την τελική τους απόφαση, λέγοντας ότι ήλπιζαν να συμφωνήσουν στην προγραμματισμένη συνάντησή τους στις 8 Οκτωβρίου.
Η αρνητικότητα από έναν πυρήνα πρώην κομμουνιστικών ανατολικών χωρών εμπόδισε τις προσπάθειες της Γερμανίας και της Γαλλίας να εξασφαλίσουν οριστική συμφωνία στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την μετεγκατάσταση 120.000 ατόμων από χώρες που βρίσκονται στα σύνορα της ΕΕ βάσει υποχρεωτικών εθνικών ποσοστώσεων.
Μετά από έξι ώρες διαφωνίας, οι υπουργοί ανέβαλαν την τελική τους απόφαση, λέγοντας ότι ήλπιζαν να συμφωνήσουν στην προγραμματισμένη συνάντησή τους στις 8 Οκτωβρίου.
Αξιωματούχοι είπαν ότι μετά από την τελική νομική έγκριση ενός προηγούμενου σχεδίου να μετεγκατασταθούν 40.000 άτομα σε χώρες που δέχονται εθελοντικά να τους φιλοξενήσουν, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ήταν οι πρώτες που αντιστάθηκαν στις εκκλήσεις να αποδεχθούν ένα σύστημα ποσόστωσης για τον υψηλότερο, νέο αριθμό προσφύγων. Οι διαφωνούντες ισχυρίζονται ότι τέτοια σχέδια θα προσελκύσουν περισσότερους μετανάστες και θα οδηγήσουν σε περαιτέρω μαζικά κύματα που θα θέσουν σε κίνδυνο το σύστημα ανοιχτών συνόρων της Ευρώπης.
Οι αξιωματούχοι προσπάθησαν να ελαχιστοποιήσουν τις διαφωνίες μια μέρα μετά από τα γεγονότα που ξεκίνησαν από τη γερμανική απόφαση να επαναφέρει τον έλεγχο στα σύνορά της με την Αυστρία για να μειώσει τις προσφυγικές ροές, μια απόφαση που απειλεί την προσφιλή στην Ευρώπη συμφωνία Σένγκεν για ανοιχτά σύνορα.
Οι υπουργοί συμφώνησαν να αυξήσουν το προσωπικό και τους πόρους για την προστασία των εξωτερικών συνόρων καθώς και να αυξήσουν την βοήθεια στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, τη Τουρκία και άλλες χώρες που φιλοξενούν εκατομμύρια Σύρων οι οποίοι έχουν τραπεί σε φυγή από τον εμφύλιο στη χώρα τους.
Περισσότεροι πρόσφυγες θα πρέπει να μεταφέρονται άμεσα από τη Μέση Ανατολή, είπαν οι αξιωματούχοι, για να γλυτώσουν από τους θανάσιμους ταξιδιωτικούς κινδύνους και να δώσουν τέλος στους διακινητές που τους εκμεταλλεύονται.
Οι υπουργοί συμφώνησαν επίσης να επισημοποιήσουν σύντομα μια λίστα «ασφαλών κρατών» των οποίων οι υπήκοοι δεν θα δικαιούνται να αιτηθούν για άσυλο κάτω από συνήθεις καταστάσεις. Αλλά σε μία κίνηση προσβολής προς την Άγκυρα, η προεδρία της ΕΕ είπε ότι η Τουρκία δεν θα συμπεριληφθεί στις «ασφαλείς» χώρες τώρα, λόγω της τρέχουσας στρατιωτικής δραστηριότητας εναντίον των Κούρδων μαχητών.
Οι κριτικοί της Ε.Ε. έχουν αξιοποιήσει τον έντονο διχασμό, ιδιαίτερα μεταξύ των πλούσιων δυτικών και φτωχών ανατολικών χωρών, με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, επί κεφαλής της δεύτερης, να έχει υψώσει τείχος στα σύνορα με την Σερβία.
Ο Όρμπαν έχει αρνηθεί να συμμετάσχει στο μεγαλύτερο πρόγραμμα μετεγκατάστασης παρότι η πρόταση της Κομισιόν θα ωφελούσε κατά μέγιστο τρόπο τη χώρα του αν απάλλασσε την πρώτη από 54.000 αιτούντες άσυλο, και οι οποίοι θα συμπεριλάμβαναν άτομα από την Ιταλία και την Ελλάδα.
«Το σύστημα ποσόστωσης δεν είναι λύση» είπε ο Σλοβάκος υπουργός Εσωτερικών Ρόμπερτ Κάλινακ ενώ ερχόταν στη συνάντηση. Ο Κάλινακ πρότεινε οι Σύριοι πρόσφυγες να παραμένουν στα κέντρα υποδοχής στην Τουρκία, τον Λίβανο και την Ιορδανία. Εκτός από την Σλοβακία και την Ουγγαρία, ενάντια σε ένα υποχρεωτικό σύστημα ποσόστωσης τάχθηκαν και η Πολωνία και η Τσεχία.
Σε δηλώσεις του ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ τόνισε ότι «πετύχαμε σήμερα μια πολιτική συμφωνία για την κατανομή 160.000 προσφύγων. Δεν πετύχαμε ακόμη την οριστικοποίηση της ποσόστωσης και της λεπτομερούς διαδικασίας».
Η αυστριακή υπουργός Εσωτερικών Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ τόνισε ότι η Γερμανία ευθύνεται κατά ένα μεγάλο βαθμό για τις διαστάσεις που έχει πάρει σήμερα η προσφυγική κρίση. Μετά την μετάδοση από τα διεθνή Μέσα Μαζικής Ενημέρωσαν ότι η Γερμανία δεν εφαρμόζει τον κανονισμό του Δουβλίνου για τους Σύρους, χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα τους, δήλωσε η πολιτικός του συντηρητικού κόμματος ÖVP.
Η πρόεδρος της Ελβετίας Σιμονέτα Σομαρούγκα επέκρινε το γεγονός ότι η πρόταση που είχε καταθέσει την προηγούμενη εβδομάδα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ «προφανώς δεν αποτελεί καν θέμα προς συζήτηση». «Λυπάμαι πολύ γι' αυτό» είπε χαρακτηριστικά «γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι αν θέλουμε να προχωρήσουμε σε αυτό το ζήτημα (…) χρειαζόμαστε έναν σταθερό μηχανισμό κατανομής».
Την ανησυχία του έχει εκφράσει και ο επίτροπος των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτέρες και προτρέπει τις ευρωπαϊκές χώρες να λάβουν αποφάσεις: «Ζούμε σήμερα μια κατάσταση χάους και σύγχυσης σε ό,τι αφορά την προσφυγική κρίση στην Ευρώπη. Αλληλεγγύη είναι κάτι που κάποια κράτη μερικές φορές χρειάζονται και κάποια άλλα οφείλουν να προσφέρουν».
Σερβία: Αν οι Ούγγροι θέλουν να τους στείλουν πίσω, να τους στείλουν στην Ελλάδα
Η Σερβία δεν θα δεχθεί την αντίστροφη ροή μεταναστών από την Ουγγαρία, και θα μπορούσε να στείλει στρατό στα σύνορα για να αποτρέψει κάτι τέτοιο, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής Νενάντ Ιβανίσεβιτς.
«Αν θέλουν [οι Ούγγροι] να τους στείλουν πίσω, θα χρειαστεί να τους ξαναστείλουν στην Ελλάδα. Είναι η πρώτη χώρα εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εμείς δεν θα τους δεχθούμε, ακόμα και αν χρειαστεί να στείλει η Σερβία το στρατό της στα σύνορα» φέρεται να είπε ο Ιβανίσεβιτς στο Β92, ένα ραδιοτηλεοπτικό και διαδικτυακό μέσο με έδρα το Βελιγράδι.
Η Βουδαπέστη έθεσε σε εφαρμογή μια σειρά νόμων τα μεσάνυχτα προς Τρίτη για μεγαλύτερο έλεγχο στα σύνορα στο μέσον της μεταναστευτικής κρίσης, θέτοντας ποινές φυλάκισης για παράνομη είσοδο στη χώρα. Η νέα νομοθεσία εισαγάγει τριετή φυλάκιση για παράνομη διέλευση συνόρων και μέχρι πέντε χρόνια για καταστροφή συνοριακών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένου και του πρόσφατα ανεγερμένου φράχτη στα σύνορα με την Ουγγαρία. Πολλοί μετανάστες έμπαιναν στη χώρα από τρύπες στον φράχτη. Η νομοθεσία επίσης θέτει ειδικές διαδικασίες που επιτρέπουν σε μετανάστες να αιτηθούν άσυλο στα σύνορα, για γρηγορότερη διαδικασία.
Οι δηλώσεις του Ιβανίσεβιτς αποτελούν την πρώτη δήλωση Σέρβου κυβερνητικού αξιωματούχου για την ετοιμότητα της χώρας να στείλει στρατό στα σύνορα για να αποτρέψει την αντίστροφή ροή μεταναστών. Σύμφωνα με δηλώσεις στο Β92, ο υπουργός Εργασίας Αλεκσάνταρ Βούλιν είπε στον σερβικό ραδιοσταθμό RTS ότι θα στηθούν κέντρα υποδοχής μεταναστών σε τέσσερις πόλεις γιατί αναμένεται ότι μετά τα μέτρα που μπήκαν σε εφαρμογή από την Ουγγαρία, οι μετανάστες θα ξοδέψουν περισσότερο χρόνο στη Σερβία. Ήδη, είπε, λόγω των αυστηρότερων μέτρων της Ουγγαρίας ο αριθμός των μεταναστών που διασχίζει την Σερβία έχει αυξηθεί κατά περίπου 20%.
«Η Σερβία ελέγχει την κατάσταση στα σύνορά της και όλοι οι μετανάστες θα χρειαστεί, όπως και πριν, να περάσουν τις διαδικασίες, από ιατρικές μέχρι νομικές» είπε ο Βούλιν, προσθέτοντας ότι αντιπρόσωποι της ΕΕ και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες θα συναντιώνταν «για να συζητήσουν το άνοιγμα ενός μεγαλύτερου κέντρου υποδοχής στο Βελιγράδι».
«Δεν θα επιτρέψουμε να πεθάνει κανείς από το κρύο» είπε ο Βούλιν.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η μόνη λύση για την μεταναστευτική κρίση θα ήταν για την ΕΕ «να παρουσιάσει ξεκάθαρα το σχέδιό της, γιατί οι ατομικές λύσεις κάνουν την κατάσταση δυσκολότερη σε άλλες χώρες».
(πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, Deutsche Welle)