Και τώρα διάλογος. Ή τουλάχιστον προσπάθεια για διάλογο. Γιατί η τελευταία είδηση πως ο πρωθυπουργός απέσυρε την πρόσκληση του προς τον περιφερειάρχη Αιγαίου, να μεταβεί στο Μαξίμου (αφού ακούστηκε να δηλώνει «να μου και εάν είναι οργισμένος (σ.σ. ο Μητσοτάκης)» ίσως να τινάξει τα πάντα στον αέρα.
Και αυτή φυσικά θα ήταν η χειρότερη δυνατή εξέλιξη. Μετά τις ακραίες καταστάσεις που εκτυλίχθηκαν σε Λέσβο και Χίο, με τη βία στις συμπλοκές κατοίκων - δυνάμεων της ΕΛ.ΑΣ. να ξεπερνά την οποία εκτίμηση για το μέγεθος της αντίστασης που θα προέβαλαν οι νησιώτες κατά της δημιουργίας κλειστών δομών για τους πρόσφυγες, η πρόσκληση των αιρετών στο Μαξίμου για διάλογο ήταν αναγκαία για να επέλθει μια έστω προσωρινή ανακωχή.
Το μέγα ερώτημα, βέβαια, είναι τι έχει να προτείνει ο Πρωθυπουργός, έστω στους Δημάρχους των νησιών, αφού την ώρα που ήρθε η είδηση πως έκλεισε το ραντεβού μεταξύ αυτών και του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διευκρίνιζε πως το σχέδιο της κυβέρνησης θα προχωρήσει και πρέπει «να δούμε με ποιο τρόπο θα προχωρήσει καλύτερα». Το ίδιο ανυποχώρητοι, όμως, μοιάζουν οι νησιώτες.
Βέβαια, ο κ.Πέτσας πιθανότατα δεν θα μπορούσε να πει και κάτι διαφορετικό σε αυτή τη φάση, αφού η πρωτοβουλία ανήκει καθαρά στον πρωθυπουργό, ο οποίος, εν προκειμένω, θα σηκώσει το βάρος της προσπάθειας για την εκτόνωση της κρίσης.
Σε κάθε περίπτωση, αφενός η πρόσκληση για συνάντηση και αφετέρου η μερική ικανοποίηση του αιτήματος για αποχώρηση των δυνάμεων των ΜΑΤ από τα νησιά, επιτρέπει μια μικρή, άτυπη ή μη, ανακωχή, μετά από ένα 48ωρο οργής και βίας, στο οποίο, όπως φαίνεται, η κλισέ ατάκα «ευτυχώς δεν θρηνήσαμε θύματα» ταιριάζει όσο ελάχιστες φορές (συγκριτικά με το πόσες την έχουμε ακούσει).
Η μερική και όχι πλήρης, όπως απαιτούν νησιώτες, δήμαρχοι και Περιφερειάρχης, αποχώρηση των ΜΑΤ ήταν φυσικά αναγκαία για να διεξαχθεί καλόπιστα ο διάλογος με τον Πρωθυπουργό σήμερα το απόγευμα, αλλά και γιατί προφανώς κατέστη σαφές ότι η διατήρηση της τόσο έντονης παρουσίας των δυνάμεων αποκατάστασης τάξης στα νησιά, ήταν από μόνη της κόκκινο πανί για τους κατοίκους.
Βέβαια, η αλήθεια είναι, επίσης, πως βάσει της εικόνας που υπάρχει μέχρι στιγμής, έμοιαζε αναγκαία και μια ανασύνταξη των δυνάμεων της αστυνομίας, αφού, όπως φάνηκε,ήταν ιδιαίτερα δύσκολο για τις δυνάμεις των ΜΑΤ να ανταποκριθούν στην αποστολή τους. Εξάλλου οι συγκεκριμένες μονάδες εκπαιδεύονται όχι για κλεφτοπόλεμο αλλά κυρίως για καταστολή εντός του αστικού ιστού.
Δεν περίμεναν βέβαια-όπως φαίνεται- να συναντήσουν και τόσο μεγάλες αντιστάσεις. Δεν περίμεναν να βρεθούν αντιμέτωποι με τόσο καλά εφοδιασμένους διαδηλωτές, δεν φαντάζονταν ότι θα δεχόντουσαν επίθεση μέσα στα δωμάτια του ξενοδοχείου όπου είχαν καταλύσει (όπως έγινε στη Χίο) ή ότι κάτοικοι θα άνοιγαν πυρ κατά τους με καραμπίνες (όπως έγινε στη Λέσβο).
Και φυσικά, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των κατοίκων είναι πως ξέρουν τον τόπο τους καλύτερα από τους «ξενοφερμένους» αστυνομικούς, ξέρουν πώς να ελιχθούν και πώς να παγιδεύσουν τις δυνάμεις των ΜΑΤ, όπως έγινε στο στρατόπεδο Κυριαζή στη Λέσβο.
Παράλληλα, βέβαια, υπήρξε και πίεση από πλευράς των συνδικαλιστών της Αστυνομίας. Το απόγευμα της Τετάρτης το προεδρείο της Ένωσης Αστυνομικών Αθηνών και ο πρόεδρος της ΠΟΑΣΥ μετέβησαν στο Αρχηγείο της ΕΛΑΣ ζητώντας να αποσυρθούν άμεσα οι διμοιρίες ΜΑΤ και ΥΜΕΤ από Μυτιλήνη και Χίο. Οι συνδικαλιστές της ΕΛ.ΑΣ. διαμαρτυρήθηκαν έντονα για όσα διαδραματίστηκαν τις τελευταίες ώρες εναντίον των συναδέλφων τους, με αποκορύφωμα –όπως λένε- την εισβολή κατοίκων της Χίου στο ξενοδοχείο όπου διαμένουν άντρες της ΥΜΕΤ.
Στο μεταξύ, ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί σφοδρή κριτική στον πρωθυπουργό για τους κυβερνητικούς χειρισμούς στην υπόθεση, τονίζοντας πως καλεί σε διάλογο τους νησιώτες αφού πρώτα «μετέτρεψε σε εμπόλεμη ζώνη» τα νησιά, ενώ τον κατηγορεί για αυταρχισμό και συνειδητή επιλογή άσκησης «επικίνδυνης βίας», προειδοποιώντας πως «η εμμονή του» μπορεί να οδηγήσει σε θύματα.
Παράλληλα, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε και την παραίτηση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, με αφορμή τόσο τις καταστάσεις που εκτυλίχθηκαν στα νησιά («τα ΜΑΤ έχουν πάρει εντολή να χτυπούν τους νησιώτες στη Χίο και τη Λέσβο. Και σήμερα φτάσαμε στο σημείο να δούμε άντρες των ΜΑΤ να πέφτουν θύματα ξυλοδαρμού από κατοίκους της Χίου») αλλά και σειράς άλλων περιστατικών, όπως αυτό με τον ειδικό φρουρό που τράβηξε όπλο στην ΑΣΟΕΕ, την περίπτωση αστυνομικού που πυροβόλησε κατά ΙΧ αυτοκινήτου οδηγού με τον οποίο ενεπλάκη σε τροχαίο κ.α.