Ο νέος υπουργός Ασφαλείας του Ισραήλ, ο ακροδεξιός, εθνικιστής και υπερορθόδοξος εβραίος Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, επισκέφθηκε στην Πλατεία των Τζαμιών το συγκρότημα όπου βρίσκεται και το τέμενος Αλ Ακσα στην Ιερουσαλήμ που αποτελεί ιερό τόπο τόσο για τους εβραίους, όσο και για τους μουσουλμάνους και συχνά συχνά σε εστία εντάσεων.
Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Ynet, η ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Γεντότ Αχαρονότ, δημοσίευσε φωτογραφίες στις οποίες εικονίζεται ο Μπεν-Γκβιρ στο σημείο υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Λίγες μόλις ώρες νωρίτερα, το Times of Israel, έγραφε ότι ο Μπεν-Γκβιρ μετά από συζητήσεις με τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου επρόκειτο να μην προχωρήσει με την προκλητική αυτή επίσκεψη.
Δεν έχει γίνει γνωστό εάν τελικά ο Μπεν-Γκβιρ του ενός εκ των ακροδεξιών εθνικιστικών κομμάτων που μετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, είχε εξασφαλίσει την συναίνεση του πρωθυπουργού για την επίσκεψη.
Ο ίδιος πάντως δήλωσε: «Η κυβέρνησή μας δεν θα υποκύψει στις απειλές της Χαμάς» και αφού το ένοπλο παλαιστινιακό κίνημα που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας είχε χαρακτηρίσει την πρόθεσή του να μεταβεί στην Πλατεία «προμήνυμα μιας κλιμάκωσης στην περιοχή».
Ο τρίτος πιο ιερός τόπος για το Ισλάμ και ο πιο ιερός τόπος για τους εβραίους, που τον αποκαλούν Όρος του Ναού, η Πλατεία των Τζαμιών βρίσκεται στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, στον παλαιστινιακό τομέα της πόλης, τον οποίο κατέλαβε και έχει προσαρτήσει το Ισραήλ.
Βάσει του ιστορικού στάτους- κβο οι μη μουσουλμάνοι μπορούν να επισκέπτονται την πλατεία συγκεκριμένες ώρες, αλλά δεν μπορούν να προσευχηθούν εκεί. Όμως τα τελευταία χρόνια αυξανόμενος αριθμός εβραίων, συχνά εθνικιστών, προσεύχονται εκεί μυστικά, μια κίνηση την οποία οι Παλαιστίνιοι χαρακτηρίζουν «πρόκληση».
«Ο παλαιστινιακός λαός μας θα εξακολουθήσει να υπερασπίζεται τους ιερούς του τόπους και το τέμενος αλ Άκσα», δήλωσε σήμερα ο Χάζεμ Κάσεμ εκπρόσωπος της Χαμάς, χαρακτηρίζοντας την επίσκεψη Μπεν Γκβιρ «έγκλημα».
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, ο Γιαΐρ Λαπίντ, προειδοποιούσε εδώ και μέρες πως εάν ο Μπεν-Γκβιρ έκανε μια τέτοια επίσκεψη, θα πυροδοτούσε κλιμάκωση της βίας.
«Σιδηρά πυγμή»
Το 2000 η επίσκεψη στην Πλατεία των Τζαμιών του Αριέλ Σαρόν, τότε επικεφαλής της δεξιάς αντιπολίτευσης του Ισραήλ, είχε θεωρηθεί πρόκληση από τους Παλαιστίνιους. Την επομένη μέρα αιματηρές συγκρούσεις είχαν ξεσπάσει μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών αστυνομικών, οι οποίες αποτέλεσαν την αρχή της δεύτερης Ιντιφάντας (2000- 2005).
Τον Μάιο του 2021 βίαια επεισόδια στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, και κυρίως στην Πλατεία, αποτέλεσαν την αρχή ενός πολέμου 11 ημερών μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ.
«Το Όρος του Ναού είναι ο πιο σημαντικός τόπος για τον λαό του Ισραήλ, στηρίζουμε την ελευθερία κίνησης για τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς, αλλά και οι εβραίοι θα ανεβαίνουν στο Όρος του Ναού και όσοι εκτοξεύουν απειλές πρέπει να αντιμετωπίζονται με σιδηρά πυγμή», υπογράμμισε ο Μπεν Γκβιρ.
Ο Μπεν Γκβιρ, που ζει σε έναν από τους πιο ακραίους εβραϊκούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, έγινε υπουργός του Ισραήλ τον Δεκέμβριο του 2022 στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Υπερασπίζεται την προσάρτηση από το Ισραήλ της Δυτικής Όχθης, όπου ζουν 2,9 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι και 475.000 Ισραηλινοί σε οικισμούς που θεωρούνται παράνομοι βάσει του διεθνούς δικαίου.
Επίσης τάσσεται υπέρ της μετακίνησης μέρος του αραβικού πληθυσμού του Ισραήλ προς γειτονικές χώρες και συχνά μεταβαίνει σε περιοχές όπου επικρατεί ένταση, οξύνοντας την κατάσταση, όπως καταγγέλλουν επικριτές του.
Επίσκεψη Σάλιβαν και ανησυχία στις ΗΠΑ
Στο μεταξύ, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο Τζέικ Σάλιβαν, σχεδιάζει να επισκεφθεί το Ισραήλ εντός του μήνα, μετά τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης Νετανιάχου, όπως είπε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Η σύνθεση της νέας κυβέρνησης, της πιο δεξιάς στην ιστορία του Ισραήλ —ο κ. Νετανιάχου έχει συμμαχήσει με κόμματα της άκρας δεξιάς και υπερορθόδοξων εβραίων—, ανησυχεί την Ουάσιγκτον, που φοβάται περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεων με τους Παλαιστίνιους. Χθες Δευτέρα, δυο Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια επιχείρησης του ισραηλινού στρατού κοντά στην πόλη Τζενίν της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, ανακοίνωσε το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας.
Η κυβέρνηση του κ. Μπάιντεν επιδιώκει να βρει κοινό τόπο με τη νέα κυβέρνηση του Ισραήλ όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν, που βρίσκονται σε απόλυτο αδιέξοδο, ενώ επανεξετάζει τη συμμαχία με τη Σαουδική Αραβία.
Ο κ. Μπάιντεν είπε την περασμένη Πέμπτη πως αδημονεί να συνεργαστεί με τον κ. Νετανιάχου, σημειώνοντας πως είναι «φίλος μου εδώ και δεκαετίες», ταυτόχρονα όμως δεσμεύτηκε «να υποστηρίξει τη λύση δύο κρατών» στο Μεσανατολικό και να «εναντιωθεί σε πολιτικές που βάζουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά της ή έρχονται σε αντίθεση με τα κοινά συμφέροντα και τις αξίες μας».
Το χρονοδιάγραμμα των επαφών που θα έχει ο κ. Σάλιβαν δεν έχει οριστεί ακόμη, σύμφωνα με τον αξιωματούχο της κυβέρνησης Μπάιντεν, ο οποίος μίλησε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Πηγές: Υnet, The Times of Israel, Reuters