Η Ελλάδα βιώνει μια βαθιά κρίση, οι κοινωνικές επιπτώσεις της οποίας είναι δραματικές. Η ανεργία των νέων ειδικότερα ξεπερνά το 50%, εκατοντάδες χιλιάδες νέοι επιστήμονες εγκατέλειψαν τη χώρα και μετανάστευσαν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες κι αυτοί που έμειναν ζουν με την βοήθεια της οικογένειας. Η γενιά των 400€ βιώνει το δράμα της, αλλά δεν βλέπει διέξοδο, ενώ έχει στην πλάτη της τα χρέη που δημιούργησαν οι παλαιότεροι.
-Η κατάσταση της χώρας είναι σήμερα οριακή: δραστική μείωση εισοδημάτων, υπερ-φορολόγηση και δυσανάλογα υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, υψηλή ανεργία, συμβόλαια εργασίας με χαμηλούς μισθούς, κοινωνικό κράτος υπό διάλυση. Η κοινωνία βιώνει δράματα, ενώ το κράτος δεν προχωρά σε ριζικές αλλαγές με στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη.
-Η πραγματική οικονομία (αγροτική παραγωγή, μεταποίηση/ΜΜΕ) συρρικνώνεται και η ανασφάλεια κερδίζει συνεχώς έδαφος. Η ανασφάλεια αυτή οδηγεί πολλούς νέους στην αναζήτηση παράτυπων μορφών εργασίας, δηλαδή στην παραοικονομία, κι αυτό συνεπάγεται στη συνέχεια πρόσθετα προβλήματα με τη διοίκηση και τις υπηρεσίες. Καθιερώνεται έτσι ένας φαύλος κύκλος.
-Το τραπεζικό σύστημα όπως λειτουργεί δεν δίνει καμμιά ελπίδα στους νέους: δεν γίνονται χρηματοδοτήσεις νεών πρωτοβουλιών, τα υπάρχοντα επιτόκια δανεισμού είναι ασύμφορα, οι εγγυήσεις και τα ποσοστά ιδίας συμμετοχής που ζητούνται από τους νέους είναι εξωπραγματικές, ο ανταγωνισμός με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης είναι στην ουσία άνισος.
-Τα ελάχιστα προγράμματα στήριξης της νεανικής επιχειρηματικότητας είναι αποσπασματικά, ξεπερασμένα και πολύ γραφειοκρατικά. Δεν διασφαλίζονται οι συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων, τα χρηματικά μέσα είναι ανεπαρκή μπροστά στο μέγεθος της κρίσης, οι ευκαιρίες απασχόλησης ελάχιστες. Πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις λόγω ανταγωνισμού και υπερ-φορολόγησης μειώνουν τις θέσεις εργασίας ή μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό (Βουλγαρία, Κύπρος)
-Αν η κατάσταση αυτή συνεχισθεί, η νέα γενιά στην Ελλάδα θα μεγαλώσει σε συνθήκες φτωχοποίησης, η απόκλιση από την Ευρώπη θα διευρυνθεί και η ιδεολογική εκμετάλλευση της κρίσης από τα πολιτικά άκρα θα δημιουργήσει ένα απρόβλεπτο αντι-ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο.
ΠΡΟΤΑΣΗ
Η νέα υγιής οικονομική τάση είναι αυτή της δημιουργίας μικρών επιχειρήσεων, πρωτοβουλιών αυτο-απασχόλησης και επιχειρηματικών δικτύων.Χρειάζεται μια ριζική επανεξέταση όλων των ζητημάτων που απασχολούν τη νέα γενιά στον τομέα της εργασίας.
Κύριος στόχος πρέπει να είναι ένα παραγωγικό σοκ, μέσω της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, της αυτο-απασχόλησης, των επιχειρηματικών δικτύων.
Ένα συνολικό διακλαδικό πρόγραμμα πρέπει να δημιουργήσει συνέργειες και να άρει τις γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες και τις αντιφάσεις και να λειτουργήσει με σαφή κίνητρα υπέρ της νεανικής πρωτοβουλίας (νομικό καθεστώς νέων επιχειρήσεων, φορολογία, ασφαλιστικές εισφορές, μικρο-δάνεια, επιχορηγήσεις, κοκ). Στους τομείς προτεραιότητας (γεωργία, μεταποίηση, τουρισμός, περιβάλλον, υπηρεσίες κοινωνικής υφής) να δοθούν πρόσθετα κίνητρα εκ μέρους του δημοσίου ώστε να δημιουργηθεί μια κρίσιμη μάζα νέων επιχειρήσεων που παράγουν ποιοτικά προϊόντα. Στον αγροτικό τομέα μόνο το 6% των αγροτών είναι κάτω των 35 ετών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να αναλάβει μια τέτοια πρωτοβουλία (οικονομική κρίση και νεανική επιχειρηματικότητα) και να βοηθήσει με την εμπειρία της καθώς και με πρόσθετους οικονομικούς πόρους που θα δημιουργήσουν τις απαραίτητες συνέργειες μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων και των τομέων. Θα προκύψει έτσι μια προστιθέμενη αξία, ( valeur ajoutée) κι αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί με έξυπνο τρόπο. Η Ελλάδα, αλλά και οι άλλες χώρες της ΕΕ, χρειάζεται μια τέτοια πρωτοβουλία, η ευρωπαϊκή νεολαία έχει ανάγκη τώρα από έμπρακτη στήριξη, με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Η σύνδεση επιπλέον της απασχόλησης, της επιχειρηματικότητας και της εκπαίδευσης είναι προϋπόθεση για την αλλαγή πορείας. Η αξιόλογη μελέτη που μόλις δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» της 3 Δεκ. 2017 αναδεικνύει τα προβλήματα, τις δυνατότητες και τις υπάρχουσες ανισορροπίες. Οπως τονίζεται στη μελέτη «η αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας έχει ως προϋπόθεση την ευθυγράμμιση τριών διαφορετικών κόσμων (αναπτυξιακές προοπτικές, επιχειρηματικότητα, εκπαίδευση) που, δυστυχώς έως και σήμερα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ασύνδετοι, αλλά και αναξιοποίητοι».
Χρειάζεται τώρα σαφής εθνική στρατηγική, συνέργειες και αποφασιστικότητα.