Ρύπανση από πλαστικά: 85 χώρες πιέζουν για δεσμευτικό στόχο μείωσης παραγωγής-Νέο ναυάγιο στις συνομιλίες

Μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Εμπόδιο στην συμφωνία πετρελαιοπαραγωγές χώρες που δεν θέλουν μείωση της παραγωγής αλλά μόνο δεσμεύσεις για περιορισμό των πλαστικών απορριμμάτων.
Open Image Modal
Πουλιά πετούν πάνω από στοίβες πλαστικών απορριμμάτων (Σερβία, 30 Ιανουαρίου 2024)
via Associated Press

Δεσμευτικούς, παγκόσμιους στόχους για την μείωση της παραγωγής πλαστικών ζητά ομάδα ομάδα 85 χωρών μετά την αποτυχία στις συνομιλίες στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας που ως στόχο είχε τεθεί η σύναψη συμφωνίας 200 και πλέον χωρών για την μείωση της ρύπανσης από πλαστικά. 

Το ναυάγιο στις συνομιλίες ήρθε καθώς περισσότερες 100 επιδίωκαν μια δεσμευτική συμφωνία, όπως αναφέρει το Reuters, για την μείωση της παραγωγής πλαστικών και στην σταδιακή εξάλειψη της χρήσης συγκεκριμένων χημικών και μια χρήσης πλαστικών προϊόντων.  Αλλά πετρελαιοπαραγωγές χώρες (πχ Σαουδική Αραβία, Ρωσία, Ιράν) ήταν πρόθυμες μόνο να περιορίσουν τα απορρίμματα πλαστικών. Η διαφωνία τους δεν γεφυρώθηκε. 

Το μόνο στο οποίο τελικά συμφώνησαν, οι αντιπροσωπείες των χωρών στο 5η Διακυβερνητική Διαπραγματευτική Επιτροπή του ΟΗΕ (INC-5)  ήταν η αναβολή λήψης των οποίων σημαντικών αποφάσεων και την συνέχιση των συνομιλιών σε μεταγενέστεροι χρόνο.  

Σημειώνεται πως οι συνομιλίες της INC-5, που έληξαν άδοξα τα ξημερώματα της Δευτέρας (2/12) υποτίθεται ότι ήταν οι τελευταίες πριν από την υπογραφή δεσμευτικής συνθήκης ς για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικά. 

Ο Αμπνουλραχμάν αλ Γκουαίζ, εκπρόσωπος της Σαουδικής Αραβίας, ανέφερε ότι οι περικοπές παραγωγής παραμένουν κόκκινη γραμμή για πολλές χώρες. ”Εάν αντιμετωπίζεται η ρύπανση από πλαστικά, δεν θα πρέπει να υπάρχει πρόβλημα με την παραγωγή πλαστικών, γιατί το πρόβλημα είναι η ρύπανση, όχι τα ίδια τα πλαστικά”. 

Οι ΗΠΑ, που είχαν πει ότι θα υποστήριζαν εθελοντικές μειώσεις της παραγωγής, κατηγορήθηκαν ότι δεν χρησιμοποίησαν την επιρροή τους για να πιέσουν για νομικά δεσμευτικά μέτρα.

Ως απάντηση στην αποτυχία των συνομιλιών, οι χώρες που πιέζουν για περικοπές στην παραγωγή συνέχισαν να ζητούν νομικά δεσμευτικές μειώσεις.

Συνολικά 85 χώρες και πολιτικά μπλοκ, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της ΕΕ, της Ισπανίας, της Γερμανίας, του Μεξικού και της Ελλάδας υπέγραψαν μια δήλωση με την οποία δεσμεύονται να υπερασπιστούν αυτόν το στόχο, όπως αναφέρει ο Guardian.

Η Ζουλιέτ Καμπέρα, γενική διευθύντρια της αρχής διαχείρισης περιβάλλοντος της Ρουάντα, δήλωσε εκ μέρους των χωρών υψηλής φιλοδοξίας: ”Εκφράζουμε τις έντονες ανησυχίες μας σχετικά με τις συνεχιζόμενες εκκλήσεις μιας μικρής ομάδας χωρών να αφαιρέσουν δεσμευτικές διατάξεις από το κείμενο (προσχέδιο συμφωνίας) που είναι απαραίτητες για να είναι αποτελεσματική η αντιμετώπιση του προβλήματος”.

 

Και οι 85 χώρες είπαν πως η συμφωνία πρέπει να περιέχει δεσμευτικές διατάξεις για έναν παγκόσμιο στόχο μείωσης της παραγωγής πρωτογενών πλαστικών πολυμερών σε βιώσιμα επίπεδα.

Ο Γράχαμ Φορμπς, επικεφαλής εκπρόσωπος της Greenpeace στις συνομιλίες, σχολίασε: ”Βρισκόμαστε σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Η ευκαιρία να διασφαλίσουμε μια επιδραστική συνθήκη για τα πλαστικά που θα προστατεύει την υγεία, τη βιοποικιλότητα και το κλίμα μας, παραμένει εφικτή”.

Μια νέα συνάντηση των μελών της INC-5 αναμένεται να προγραμματιστεί αλλά η αρμόδια επικεφαλής του ΟΗΕ για το περιβάλλον, Ίνγκερ Άντερσεν, αναγνώρισε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν βαθιές διαφορές και ότι απαιτείται να προηγηθούν ”σοβαρές συνομιλίες”. ”Δεν έχει νόημα να συναντηθούμε αν δεν δούμε κάποια πρόοδο”.

Ετσι, δεν έχει οριστεί ημερομηνία ή ο τόπος διεξαγωγής νέων συνομιλιών με την Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες να προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι αυτές δεν αρχίσουν νωρίτερα από τα μέσα του 2025.

Πηγές: Guardian, Reuters