Τρεις φορές την εβδομάδα, εκατοντάδες Κινέζοι επενδυτές καταφθάνουν στο αεροδρόμιο της Αθήνας, όπου τους υποδέχονται Έλληνες μεσίτες οι οποίοι τους πηγαίνουν στην πόλη για να δουν διαμερίσματα προς πώληση.
Οι επισκέπτες προσελκύονται στην Ελλάδα από τις πολύ χαμηλές τιμές ακινήτων μια ένα από τα πιο γενναιόδωρα πλαίσια «χρυσής βίζας» της Ευρώπης, που προφέρει ανανεώσιμη άδεια διαμονής πέντε ετών σε αντάλλαγμα για μια επένδυση 250.000 ευρώ σε ακίνητα.
Το ποσό αυτό επαρκεί για την αγορά ενός διαμερίσματος τριών υπνοδωματίων, με θέα τον λόφο της Ακρόπολης. Επίσης αρκεί για να φέρει τις πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης στην αγορά από τότε που η ελληνική οικονομία άρχισε να καταρρέει, μετά την κρίση χρέους του 2009, αν και οι τιμές είναι ακόμα κάτω- περίπου 40% από το ζενίθ τους.
Ένας κάτοικος της Αθήνας, που συστήθηκε απλά ως Βασίλης, είχε χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα να βρει αγοραστή για το σπίτι του πέρυσι, όταν ένα βαν σταμάτησε έξω από τη μεζονέτα του και βγήκε μια τετραμελής κινεζική οικογένεια. Μια ημέρα μετά, έλαβε προσφορά. «Δεν ξαναείδαν το σπίτι. Πήγαμε και πήραμε μια προκαταβολή και άρχισε η διαδικασία» είπε.
Ο Βασίλης είχε αγοράσει το σπίτι στον Γέρακα για 320.000 ευρώ το 2007 και αποφάσισε να το πουλήσει για να αγοράσει στα δύο ενήλικα παιδιά του τα δικά τους διαμερίσματα. Το πούλησε στην κινεζική οικογένεια για 220.000 ευρώ.
Οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί 0,8% στο δεύτερο τρίμηνο (σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους) μετά από μια αύξηση 0,1% στο πρώτο- η πρώτη ανάκαμψη από το 2008, σύμφωνα με δεδομένα της ΤτΕ.
Οι απευθείας ξένες επενδύσεις στην ακίνητη περιουσία σημείωσαν αύξηση 91%, στα 287 εκατ. ευρώ πέρυσι από το 2016, σύμφωνα με τα δεδομένα της τράπεζας. Στο μεταξύ, οι φόροι από τις πωλήσεις ακίνητης περιουσίας σημείωσαν αύξηση 41% σε ετήσια βάση στο επτάμηνο (ως τον Ιούλιο) στα 204,7 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ.
«Λαμβάνουμε πολύ περισσότερα τηλέφωνα» είπε ο Λευτέρης Ποταμιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών- Αττικής, που αντιπροσωπεύει περίπου 3.000 μεσίτες. «Η συντριπτική πλειονότητα είναι ξένοι, μα υπάρχουν και κάποιοι Έλληνες. Σίγουρα, οι Κινέζοι είναι πολύ μπροστά στο παιχνίδι».
Ο κ. Ποταμιάνος προέβλεψε πως οι τιμές των σπιτιών θα αυξάνονταν κατά μέσο όρο 5-7% ετησίως στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας φέτος και το επόμενο έτος.
Βοηθά πως το γιουάν έχει αποδυναμωθεί πάνω από 6% έναντι του δολαρίου φέτος. Το Πεκίνο περιορίζει τις επενδύσεις στο εξωτερικό, αλλά Κινέζοι επενδυτές βρίσκουν ακόμα τρόπους να βγάζουν χρήματα από τη χώρα.
Άτομα όπως η Λιάν Γουενμίν, 29 ετών, πρώην λογίστρια από το Πεκίνο και δυνάμει επενδύτρια χρυσής βίζας, λένε πως οι αγορές στην Ελλάδα δεν έχουν μόνο να κάνουν με την εκμετάλλευση των χαμηλών τιμών και την απόκτηση βίζας που θα επιτρέπει ελεύθερα ταξίδια εντός της ΕΕ.
Το θερμό κλίμα της Ελλάδας παίζει και αυτό ρόλο, λέει η Λιάν.
«Η Ελλάδα έχει πολύ ωραίο καιρό, και μου αρέσουν οι άνθρωποι, το φαγητό» είπε στο Reuters, μιλώντας από το μπαλκόνι ενός διαμερίσματος που σκέφτεται να αγοράσει, σε μια περιοχή με θέα την κεντρική Αθήνα. Η Λιάν σχεδιάζει να ξοδέψει 250.000 ευρώ σε ένα ή δύο διαμερίσματα στην κεντρική Αθήνα, για να τα νοικιάζει μέσω home-sharing ιστοσελίδων όπως το Airbnb, και πιθανότατα άλλο ένα ακίνητο για την ίδια σε ένα νότιο προάστιο. «Μπορώ να αγοράσω δύο ή τρία διαμερίσματα με 250.000, αλλά αν ξοδέψω τα ίδια λεφτά στο Πεκίνο, μπορώ να αγοράσω μόνο ένα διαμέρισμα σε μια γενικά καλή περιοχή, 30 τετραγωνικών μέτρων. Είναι μεγάλη διαφορά» είπε.
Αυστηρότεροι περιορισμοί στη μετανάστευση, που τέθηκαν σε ισχύ πέρυσι σε ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία- δημοφιλείς προορισμοί για τους Κινέζους στο παρελθόν- έχουν λειτουργήσει επίσης υπέρ της Ελλάδας, είπε η Άλις Μα, sales manager στη Bloom Consulting στο Πεκίνο.
Το πενταετές πρόγραμμα χρυσής βίζας της Πορτογαλίας έχει επίσης προσελκύσει κινεζικό ενδιαφέρον, μαζί με επενδυτές από τη Γαλλία και τη Βρετανία, αλλά εκεί οι αγοραστές πρέπει να δαπανήσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ.
Το Anastassiadis Group του Ιωάννη Αναστασιάδη παρέχει ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών για τη διευκόλυνση κινεζικών επενδύσεων, περιλαμβανομένης της παροχής δικηγόρων και συμβολαιογράφων για να διευκολυνθεί η εξασφάλιση της βίζας.
«Η Ελλάδα σταδιακά μετατρέπεται σε ένα μέρος που προσελκύει ανθρώπους για να ζουν εδώ, ακόμα και να σχεδιάζουν τις υπόλοιπες ζωές τους στην Ελλάδα» είπε.
Για τους ενοικιαστές, ωστόσο , το κινεζικό ενδιαφέρον δεν αποτελεί καλό νέο.
Η νοοτροπία της αγοράς με σκοπό την ενοικίαση που έχουν πολλοί αγοραστές ανεβάζει τα ενοίκια, και κάποιες φορές οδηγεί σε απειλές έξωσης, εκτός και αν οι ενοικιαστές συμφωνήσουν να πληρώνουν υψηλότερες τιμές, είπε ο Άγγελος Σκιαδάς, πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Προστασίας Ενοικιαστών (ΠΑΣΥΠΕ).
Τα ενοίκια ανά την Ελλάδα αυξήθηκαν 8,4% μέσα στους 12 μήνες ως τον Σεπτέμβριο, σε σχέση με πέρυσι, όπως υποδεικνύει έρευνα της RE/MAX International.
«Από πέρυσι, το πρόβλημα εξελίσσεται σε εφιάλτη» είπε ο Σκιαδάς. «Οι ένοικοι αναγκάζονται να φεύγουν επειδή εκβιάζονται από τους ιδιοκτήτες, ενώ αυτοί που ψάχνουν νέο σπίτι αντιμετωπίζουν υπέρογκα ενοίκια».
Όπως είπε, η ΠΑΣΥΠΕ σχεδιάζει να ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση για να αυξήσει την ελάχιστη περίοδο ενοικίασης από τρία στα έξι έτη.
Από τις 3.404 άδειες παραμονής που εκδόθηκαν από τότε που άρχισε το πρόγραμμα της χρυσής βίζας το 2013, σχεδόν 1.700 έχουν πάει σε Κινέζους, σύμφωνα με δεδομένα της Enterprise Greece.
Η Κάρι Λο, διευθύνουσα σύμβουλος της Juwai.com, κινεζικής ιστοσελίδας για ακίνητα, ανέφερε πως οι εκδηλώσεις ενδιαφέροντος για την Ελλάδα διπλασιάστηκαν στο πρώτο τρίμηνο του 2018 και τριπλασιάστηκαν στο δεύτερο. «Πρόκειται για δραματική αύξηση» όπως είπε.