«Τίποτα δεν δικαιολογεί μια φάτβαα, μια καταδίκη σε θάνατο», γράφει εκφράζοντας αγανάκτηση η γαλλική σατιρική εφημερίδα Charlie Hebdo ― η οποία αποδεκατίστηκε από μια ισλαμιστική επίθεση το 2015― μετά την επίθεση κατά του συγγραφέα Σαλμάν Ρούσντι, ο οποίος ήταν στόχος επί 30 και πλέον χρόνια μιας φάτουα του Ιράν.
«Την ώρα που γράφουμε αυτές τις γραμμές, δεν γνωρίζουμε τα κίνητρα του δράστη της επίθεσης με μαχαίρι κατά του Σαλμάν Ρούσντι. Εξεγέρθηκε κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη, κατά της μείωσης της αγοραστικής δύναμης ή κατά της απαγόρευσης του ποτίσματος στις γλάστρες λόγω καύσωνα;», γράφει ειρωνικά ο Ρις, αρχισυντάκτης του Charlie Hebdo και ένας από τους ελάχιστους επιζήσαντες της επίθεσης του 2015, σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα της εφημερίδας.
«Ας πάρουμε λοιπόν το ρίσκο να πούμε ότι πρόκειται πιθανόν για έναν πιστό, που είναι επίσης πολύ πιθανόν μουσουλμάνος και ο οποίος διέπραξε την πράξη του ακόμη πιο πιθανόν στο όνομα της φάτβα που εξέδωσε το 1989 ο αγιατολάχ Χομεϊνί κατά του Σαλμάν Ρούσντι, και η οποία τον καταδίκαζε σε θάνατο».
«Η ελευθερία της σκέψης, του στοχασμού και της έκφρασης δεν έχει καμία αξία για τον Θεό και τους υπηρέτες του. Και στο Ισλάμ, η ιστορία του οποίου γράφτηκε συχνά μέσα στη βία και την υποταγή, αυτές οι αξίες δεν έχουν απλά θέση επειδή αποτελούν τόσες απειλές κατά της επιρροής του», υποστηρίζει ο Ρις.
Ο σκιτσογράφος απορρίπτει την ιδέα σύμφωνα με την οποία «η φάτβα κατά του Σαλμάν Ρούσντι ήταν ακόμη πιο εξοργιστική γιατί αυτά που είχε γράψει στο βιβλίο του, ”Οι Σατανικοί Στίχοι”, δεν ήταν απολύτως ασεβή προς το Ισλάμ».
Τον Ιανουάριο του 2015, το Charlie Hebdo έπεσε θύμα ισλαμιστικής επίθεσης που σκόρπισε τον θάνατο σε 12 ανθρώπους, ανάμεσά τους οι σκιτσογράφοι Charb, Cabu και Wolinski, αφότου δημοσίευσαν σκίτσα του Προφήτη Μωάμεθ.
Η επίθεση είχε προκαλέσει παγκόσμια συγκίνηση και ο Σαλμάν Ρούσντι είχε εκφράσει τότε την «αλληλεγγύη του στο Charlie Hebdo».
«Ήλπιζα ότι σταματώντας να κρύβεται όπως είχε αποφασίσει το 2002, ο Σαλμάν Ρούσντι θα ξαναζούσε μια φυσιολογική ζωή. Δυστυχώς, είναι σχεδόν αδύνατο να ζει ξανά κάποιος όπως όλοι όταν υπόκειται σε μια φάτουα», δήλωσε ο Ρις σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Journal du dimanche (JDD).
Ο Ρις που ζει ακόμα υπό την απειλή των ισλαμιστών πιστεύει ότι «πρέπει να έχει κανείς πάντα κατά νου ότι μια επίθεση είναι πιθανή, και πάντα να συλλογίζεται λέγοντας ότι αυτό μπορεί να ξαναρχίσει».
«Για τέτοιου είδους άτομα, τα χρόνια δεν μετρούν. Μας αναγκάζουν να λάβουμε υπόψη τη θρησκευτική τους τρέλα, να την καταλάβουμε για να την προβλέψουμε καλύτερα. Εδώ είναι που η φάτβα προσπαθεί: μας αναγκάζει να μπούμε στο μυαλό τους που έχει αποβλακωθεί από τη θρησκεία», υπογραμμίζει.
Ο δράστης της επίθεσης δηλώνει αθώος
Ο δράστης της επίθεσης κατά του Σαλμάν Ρούσντι, ένας νεαρός Αμερικανός λιβανικής καταγωγής, οδηγήθηκε σε δικαστή της πολιτείας της Νέας Υόρκης, ενώπιον του οποίου δήλωσε «αθώος» για την κατηγορία της «απόπειρας φόνου» του συγγραφέα, ο οποίος εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε σοβαρή κατάσταση, αλλά μπόρεσε να πει μερικές λέξεις χθες, Σάββατο, το βράδυ.
Ο Σαλμάν Ρούσντι, ο οποίος απειλείται με θάνατο από το 1989 που το Ιράν εξέδωσε σχετικό θρησκευτικό διάταγμα (φετφά) ένα χρόνο μετά την έκδοση του βιβλίου του συγγραφέα «Σατανικοί στίχοι», μαχαιρώθηκε δέκα φορές προχθές, Παρασκευή, σε μια επίθεση που προκάλεσε αγανάκτηση στη Δύση, αλλά χαιρετίστηκε από εξτρεμιστές στο Ιράν και το Πακιστάν.
Στη διάρκεια διαδικαστικής ακροαματικής συνεδρίασης στο δικαστήριο της Τσοτόκουα, ο Χάντι Ματάρ, 24 ετών, ο οποίος διώκεται για «απόπειρα φόνου και επίθεση», εμφανίσθηκε με τη μαυρόασπρη ριγέ στολή του καταδίκου, με χειροπέδες και μάσκα και χωρίς να πει λέξη, σύμφωνα με τους New York Times και φωτογραφίες του τοπικού Τύπου.
Προμελετημένη επίθεση
Οι εισαγγελείς θεωρούν πως η επίθεση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή σε πολιτιστικό κέντρο της Τσοτόκουα, όπου ο Ρούσντι επρόκειτο να δώσει μια διάλεξη, ήταν προμελετημένη. Στα 75 του, ο διανοούμενος μαχαιρώθηκε τουλάχιστον δέκα φορές στο λαιμό και την κοιλιά.
Ο ύποπτος, ο οποίος ζει στο Νιού Τζέρσεϊ, δήλωσε «αθώος» μέσω του συνηγόρου του και θα εμφανιστεί και πάλι ενώπιον του δικαστηρίου στις 19 Αυγούστου.
Χθες, Σάββατο, οι αρχές και οι οικείοι του Σαλμάν Ρούσντι δεν έκαναν δηλώσεις σχετικά με την κατάσταση της υγείας του Βρετανού συγγραφέα, που έχει πολιτογραφηθεί Αμερικανός. Μεταφέρθηκε την Παρασκευή στο νοσοκομείο στο Ήρι της Πενσιλβάνιας, στην όχθη της λίμνης που χωρίζει τις ΗΠΑ από τον Καναδά, και τέθηκε σε αναπνευστική υποστήριξη.
Πάντως ο λογοτεχνικός πράκτοράς του Άντριου Γουάιλι, ο οποίος είχε εκφράσει το βράδυ της Παρασκευής πολλές ανησυχίες μιλώντας στους New York Times -«ο Σαλμάν θα χάσει πιθανόν ένα μάτι, τα νεύρα στο μπράτσο του έχουν κοπεί και μαχαιρώθηκε στο ήπαρ»- είπε απλώς στους NYT πως ο πελάτης του άρχισε και πάλι χθες το βράδυ να μιλάει, χωρίς να διευκρινίσει αν βγήκε ή όχι από τον αναπνευστήρα.
Συμπτωματικά το γερμανικό περιοδικό Stern είχε πάρει συνέντευξη από τον Ρούσντι μερικές ημέρες πριν από την επίθεση: «Από τότε που ζω στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχω πια πρόβλημα (...) Η ζωή μου είναι και πάλι φυσιολογική», διαβεβαιώνει ο συγγραφέας στη συνέντευξη αυτή που θα δημοσιευτεί στις 18 Αυγούστου, ενώ δηλώνει «αισιόδοξος» παρά «τις καθημερινές θανατικές απειλές».
Ο φετφάς του Ιράν ουδέποτε ήρθη και πολλοί μεταφραστές των βιβλίων του Ρούσντι τραυματίσθηκαν από επιθέσεις, ακόμη και σκοτώθηκαν, όπως ο Ιάπωνας Χιρόσι Ιγκαράσι που μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου το 1991.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες η Amazon έκανε λόγο για αύξηση των παραγγελιών για τους «Σατανικούς στίχους» και το νεοϋορκέζικο βιβλιοπωλείο Strand Bookstore δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως «άνθρωποι έρχονται να δουν τι έχει γράψει και να μάθουν τι απ′ αυτά έχουμε» σε στοκ.
Η επίθεση χαιρετίστηκε στο Ιράν και το Πακιστάν
Στο νότιο Λίβανο, ο Άλι Κάσεμ Τάχφα, ο αρχηγός του χωριού Γιαρούν, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως ο Χάντι Ματάρ είναι «λιβανικής καταγωγής». Ο νεαρός «γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μητέρα του και ο πατέρας του είναι από το Γιαρούν», διαβεβαίωσε χωρίς να σχολιάσει την επίθεση.
Όμως στο Ιράν, η υπερσυντηρητική εφημερίδα Καϊχάν συνεχάρη το δράστη: «Μπράβο σ′ αυτό το θαρραλέο και με συνείδηση του καθήκοντός του άνδρα, ο οποίος επιτέθηκε στον αποστάτη και φαύλο Σαλμάν Ρούσντι», γράφει η εφημερίδα. «Ας φιλήσουμε το χέρι αυτού που έσκισε το λαιμό του εχθρού του Θεού με ένα μαχαίρι».
Στην αγορά βιβλίων της Τεχεράνης, ο Μεχράμπ Μπιγκντελί, ένας σιίτης ιερωμένος, δήλωσε «πολύ ευτυχής με την είδηση. Όποιος κι αν είναι ο δράστης, του φιλώ το χέρι. Ας έχει ο Σαλμάν Ρούσντι την κατάρα του Θεού».
Στο γειτονικό Πακιστάν, το κόμμα Τεχρίκ-ι-Λαμπάικ Πακιστάν, το οποίο φημίζεται για τη βιαιότητά του εναντίον αυτού που αποκαλεί αντιμουσουλμανικές βλασφημίες, δήλωσε επίσης πως τον Σαλμάν Ρούσντι «άξιζε να τον σκοτώσουν».
Αυξήθηκαν οι πωλήσεις των «Σατανικών Στίχων»
Η επίθεση με μαχαίρι κατά του Σαλμάν Ρούσντι στις Ηνωμένες Πολιτείες ανανέωσε το ενδιαφέρον του κοινού για το έργο του συγγραφέα, συγκεκριμένα για το μυθιστόρημά του που εκδόθηκε το 1988 ”Οι Σατανικοί Στίχοι”, οι πωλήσεις του οποίου αυξήθηκαν σήμερα.
Για το βιβλίο αυτό ο συγγραφέας απειλείτο με θάνατο τα τελευταία 30 χρόνια. Επίσης το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν η αιτία για την οποία εκδόθηκε φάτουα εναντίον του από το Ιράν από το 1989.
Το απόγευμα του Σαββάτου, τρεις εκδόσεις του βιβλίου ήταν στην κορυφή του βαρόμετρου πωλήσεων βιβλίων της Amazon, που καταγράφει τα βιβλία των οποίων οι πωλήσεις σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση τις τελευταίες 24 ώρες. Και το νέο μπεστ-σέλερ του συγγραφέα, “Midnight’s Children” (Τα Παιδιά του Μεσονυκτίου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός), ήταν στην τέταρτη θέση.
Η επίθεση, που προκάλεσε ωστικό κύμα ανά τον κόσμο και διεθνείς καταδίκες, σημειώθηκε την Παρασκευή σε μια μικρή πόλη στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης.
Έκτοτε, στο εμβληματικό βιβλιοπωλείο της Νέας Υόρκης Strand Bookstore έχουν πουληθεί αρκετά βιβλία επί τόπου, χωρίς να υπολογιστούν οι διαδικτυακές πωλήσεις.
″«Άνθρωποι ήρθαν και έψαχναν για οποιοδήποτε από τα γραπτά του, ήθελαν να μάθουν τι είχαμε», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Κέιτι Σίλβερναϊλ, υπεύθυνη του τμήματος στο κατάστημα που πωλεί τόσο καινούργια βιβλία όσο και μεταχειρισμένα.
«Μερικοί από τους νεότερους υπαλλήλους μας δεν είχαν ακούσει ποτέ γι αυτόν, οπότε ήταν ενδιαφέρον να συζητήσουμε μαζί τους χθες, αφού οι πελάτες ήρθαν για τα βιβλία του, για το ποιος ήταν και πώς επηρέασε τον κόσμο της λογοτεχνίας. Ειλικρινά, νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι ήρθαν εδώ χθες για να μιλήσουν για το πώς ένιωσαν και γι αυτό που συνέβη», ανέφερε.
Στο Twitter, χρήστες καλούσαν επίσης τον κόσμο να αγοράσει τα έργα του Σαλμάν Ρούσντι σε ένδειξη αλληλεγγύης.
«Οι Σατανικοί Στίχοι» αφηγούνται τις περιπέτειες δύο Ινδών των οποίων το αεροπλάνο γίνεται στόχος τρομοκρατικής επίθεσης και οι ίδιοι φτάνουν σε μια παραλία της Αγγλίας.
Ο πρώτος πήρε τη μορφή αρχαγγέλου, ο δεύτερος του διαβόλου.
Κατά τη διάρκεια της αφήγησης, ο συγγραφέας δίνει σε πόρνες τα ονόματα των γυναικών του προφήτη Μωάμεθ. Δημιουργεί επίσης τη μορφή ενός προφήτη, του Μαχούντ, ο οποίος, υπό την επιρροή του Εωσφόρου, φαίνεται να παραδέχεται ότι μπορεί κανείς να προσευχηθεί σε άλλους θεούς εκτός από τον Αλλάχ, πριν αναγνωρίσει το λάθος του.
Ο Σαλμάν Ρούσντι δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι στο λαιμό και την κοιλιά. Νοσηλεύεται σε νοσοκομείο της Πενσυλβάνια σε σοβαρή κατάσταση.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ, AFP.