Αίσθηση έχει προκαλέσει στα διεθνή ΜΜΕ η ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου, Βλάντιμιρ Πούτιν, την Τρίτη περί δημιουργίας Εθνικής Φρουράς, στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών εσωτερικής ασφαλείας της χώρας.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ρωσικού πρακτορείου Sputnik, πρόκειται για μια νέα παραστρατιωτική δύναμη, επιφορτισμένη με την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος και τη διατήρηση της «κοινωνικής ειρήνης και τάξης».
Σύμφωνα με τον Πούτιν, η Εθνική Φρουρά δημιουργείται από τις Δυνάμεις Εσωτερικού του υπουργείου Εσωτερικών, με το οποίο θα λειτουργεί σε «στενή συνεργασία». Σημειώνεται πως υπό την «ομπρέλα» του υπουργείου περιλαμβάνονται η αστυνομία και η τροχαία – ωστόσο οι εν λόγω δυνάμεις (Δυνάμεις Εσωτερικού) αποτελούν μια παραστρατιωτική δύναμη τύπου χωροφυλακής.
Οι αρμοδιότητές της, όπως είπε ο Ρώσος πρόεδρος, θα είναι αυτές που μέχρι τώρα είχαν οι ΟΜΟΝ και SOBR, ειδικές μονάδες με σκοπό τη διατήρηση της δημόσιας τάξης, την παροχή βοήθειας στην αστυνομία (αντίστοιχα με τις αμερικανικές μονάδες SWAT) και την τήρηση της τάξης σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης. Ακόμα, θα έχει ευθύνες όπως η πρόληψη και αντιμετώπιση εσωτερικών ενόπλων συγκρούσεων και η φύλαξη σημαντικών εγκαταστάσεων όπως πυρηνικοί σταθμοί κ.α- ενώ θα συνεργάζεται με την FSB και για την προστασία των συνόρων.
Οι Δυνάμεις Εσωτερικού έχουν προσωπικό δυναμικού 200.000 ατόμων και, πέραν των άλλων λειτουργιών τους, δραστηριοποιούνται και στον βόρειο Καύκασο. Πρόκειται για μηχανοκίνητες δυνάμεις με πρόσβαση σε τεθωρακισμένα οχήματα, καθώς και δικά τους αεροπορικά, θαλάσσια κ.α. μέσα, καθώς και μονάδες Μηχανικού. Επίσης, η Εθνική Φρουρά θα περιλαμβάνει μονάδες αντίστοιχες των αμερικανικών SWAT, καθώς και μονάδες αντίστοιχες των ΜΑΤ, με συνολική ισχύ 430.000 ατόμων. Επίσης, ανακοινώθηκε πως η ρωσική ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης και η αρμόδια υπηρεσία δίωξης/ ελέγχου ναρκωτικών θα ενσωματωθούν στο υπουργείο Εσωτερικών.
Επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς θα είναι ο Βίκτορ Ζολότοφ, πρώην διοικητής των Δυνάμεων Εσωτερικού και πρώην επικεφαλής της προσωπικής ασφάλειας του Ρώσου προέδρου, ο οποίος θα κατέχει αξίωμα αντίστοιχο ομοσπονδιακού υπουργού και θα λογοδοτεί απευθείας στον Πούτιν.
Σχετικά με τους λόγους της δημιουργίας της νέας αυτής δύναμης, κάποιοι Ρώσοι αναλυτές κάνουν λόγο για μια υπηρεσία που θα αποτελέσει «εργαλείο» του προέδρου όσον αφορά στην άσκηση περαιτέρω ελέγχου στις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας, ενώ σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η δημιουργία της Εθνικής Φρουράς ενδεχομένως να συνδέεται με το στρατιωτικό δόγμα που ανακοινώθηκε το 2014, στο οποίο παρουσιαζόταν μια σειρά νέων απειλών (εσωτερικών και εξωτερικών) προς την εθνική ασφάλεια.
Σε ανάλυση της αμερικανικής Stratfor εκτιμάται ότι η αιφνιδιαστική αυτή ανακοίνωση αποτελεί ένδειξη ότι η κυβέρνηση Πούτιν πιθανώς να ανησυχεί για τάσεις αποσταθεροποίησης εντός της Ρωσίας, ή ακόμα και του Κρεμλίνου. Αντίστοιχη πρόταση- δημιουργίας Εθνικής Φρουράς- είχε παρουσιάσει από το 1991 και ο Μπόρις Γιέλτσιν, ο οποίος, σημειωτέον, είχε έλλειψη εμπιστοσύνης προς τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις (ειδικά από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 1993 και μετά). Ο Γιέλτσιν φαίνεται πως επεδίωκε τη δημιουργία μιας δύναμης- προσωπικού στρατού του προέδρου, λόγω ανησυχιών περί της αξιοπιστίας της FSB. Φήμες περί δημιουργίας Εθνικής Φρουράς είχαν κυκλοφορήσει και το 2012, εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων λόγω των βουλευτικών εκλογών- ωστόσο οι διαδηλώσεις σταμάτησαν και η Εθνική Φρουρά δεν δημιουργήθηκε.
Ως εκ τούτου, εκτιμάται στην ανάλυση της Stratfor, η ξαφνική απόφαση περί δημιουργίας Εθνικής Φρουράς υποδεικνύει πως το Κρεμλίνο ετοιμάζεται για πιθανή αστάθεια/ αποσταθεροποίηση (εν όψει και των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών), ειδικά από τη στιγμή που οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις και η αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος είναι αντικείμενα με τα οποία ήταν ήδη επιφορτισμένες οι Δυνάμεις Εσωτερικού και η αστυνομία.
«Κλειδί» για την κατανόηση του ρόλου της Εθνικής Φρουράς, κατά τη Stratfor, είναι ο διορισμός του Βίκτορ Ζολότοφ στη συγκεκριμένη θέση, που είναι ένα από τα άτομα που χαίρουν της ιδιαίτερης εμπιστοσύνης του Ρώσου προέδρου, ως πρώην σωματοφύλακάς του. Μέσω του διορισμού Ζολότοφ, ο Πούτιν ενδεχομένως να επιδιώκει τη «θωράκιση» της κυβέρνησής του απέναντι σε μια πιθανή απόπειρα πραξικοπήματος, εν μέσω ενός υπόγειου, αλλά υπαρκτού, αγώνα ισχύος στη ρωσική ηγεσία, υποδεικνύοντας παράλληλα έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στις άλλες δυνάμεις ασφαλείας, από την FSB μέχρι τις ένοπλες δυνάμεις.