Θα το ομολογήσω σήμερα με πολλή ειλικρίνεια: κάθε φορά που συνθέτω ένα σύντομο άρθρο για το διαδίκτυο, το θέμα του τίτλου αποτελεί πάντα σημείο αιχμής του προβληματισμού μου.
Σε ιστοσελίδες του διαδικτύου, όπως και σε όλα τα έντυπα και ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ, αποτελεί πρόκληση τα άρθρα και τα σχόλια ως υπότιτλοι στην εικόνα να έχουν αυτό που στα δημοσιογραφικά γραφεία (και σε πανεπιστημιακά αμφιθέατρα) αποκαλούσαμε και συνεχίζουμε να χαρακτηρίζουμε ως «πιασάρικο» τίτλο.
Με άλλα λόγια καθώς τα μάτια των αναγνωστών βλέπουν τον τίτλο να ανοίγει η όρεξη με τη γνωστή σιωπηρή προτροπή στους αναγνώστες: «συνεχίστε να διαβάζετε περισσότερα».
Ο σημερινός μου τίτλος αναδεικνύει τον συγκεκριμένο προβληματισμό και μαζί το περιεχόμενο του άρθρου μου καθώς ακούω, όχι πια σε καθημερινή βάση, αλλά κάθε φορά που συνομιλώ με συμπολίτες μας την ίδια ερώτηση:
«Γιατί με τόσα που…μας κάνουν δεν αντιδρούμε εμείς οι Έλληνες;»
Και απαντούν σε καθημερινή βάση γνωστοί «διαμορφωτές της κοινής γνώμης» από τα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ (Μέσα Μαζικού Εκμαυλισμού):
«Γίνατε καλοπερασάκηδες και τεμπέληδες και αράξατε στους καναπέδες!».
Είναι αυτό σοβαρή «ερμηνεία» όταν θα τυλιγόμαστε με κουβέρτες καθώς για τους περισσότερους Έλληνες δεν θα υπάρχει χρήμα για πετρέλαιο ή θερμάστρες αλογόνου, αλλά ούτε για…καυσόξυλα;
«Μας ψεκάζουν…»
Μας λένε κάποιοι άλλοι αιτιολογώντας την απίστευτη υπομονή του ελληνικού Λαού που ξεπερνά εκείνη του Βιβλικού Ιώβ!…
Όχι, δεν μας…ψεκάζουν!.. Σας παρακαλώ ξεχάστε και αυτή την εξήγηση…
Ελάτε να δούμε την πραγματικότητα χωρίς Κομματικές παρωπίδες.
Πριν δώδεκα χρόνια μας επέβαλαν τα οδυνηρά Μνημόνια, στην συνέχεια μαζευτήκαμε στις πλατείες, γέμισε με κόσμο το Σύνταγμα και μια και δυο και τρεις φορές και οι τότε «Κρατούντες» μας ρημάξανε στα χημικά και στο ξύλο…
Αντισταθήκαμε, κουραστήκαμε και τώρα πια «αραχτοί» στον καναπέ μετράμε τον πληγωμένο εγωισμό μας!
Πολύ ωραία εξήγηση εμπλουτισμένη με μια δόση αυτάρεσκου «ηρωισμού»…
«Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει…κρεμαστάρια!..»
Δέκα χρόνια πριν τα «παράτησε» ο κ Παπανδρέου αδυνατώντας να επαληθεύσει το ιστορικά-ανιστόρητο «λεφτά υπάρχουν», δοκιμάσαμε τον τεχνοκράτη κ Παπαδήμο (που αργότερα έγινε και θύμα τρομοκρατικής ενέργειας).
Ακολούθησαν στο Εθνικό Πιλοτήριο, στη γέφυρα διακυβέρνησης του ωραίου σκάφους που λέγεται ΕΛΛΑΣ οι κκ Σαμαράς, Βενιζέλος, Κουβέλης και Καρατζαφέρης και είδαμε τα «γκρίζα» χάλια μας να γίνονται «μαύρα».
Στη συνέχεια ακούστηκε η φωνή του κ Τσίπρα, με πρίμο σεκόντο τον κ Καμμένο, υποσχόμενοι «να σκίσουν τα μνημόνια» και τα άλλα…κακά!
Αιώνιοι εραστές, εμείς οι Έλληνες, όσων υπόσχονται ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ, τα χάψαμε!..
Θυμηθείτε τις δυο ραγδαίες εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουάριο και Σεπτέμβριο 2015 όταν δώσαμε την Εξουσία «για πρώτη φορά στην…Αριστερά» τιμωρώντας Πράσινους και Μπλε.
Στη συνέχεια «η πρώτη φορά…Αριστερά» σε εκπληκτικά αγαστή συνεργασία με τους ΑΝΕΛ υπόσχονταν ΤΕΛΟΣ της οικονομικής και ψυχοκοινωνικής μας ταλαιπωρίας αλλά μάλλον απέτυχαν να μας ανασύρουν από την απαξίωση…
Άντε ομαδικά, πλέον, οι κάποτε πράσινοι και μπλε και τώρα πια …πολύχρωμοι με κόκκινο στο φόντο, να γίνουμε για πολλοστή φορά…κοψοχέρηδες!
«Δεν φταίμε εμείς,» είπαν αιτιολογώντας την πράξη τους στον Θεό οι πρωτόπλαστοι, «το φίδι μας…εξαπάτησε!»
Και καθώς ο τουρισμός έφερνε απρόσμενα έσοδα στις εκλογές του 2019 επιλέξαμε την Κυβέρνηση του κ Κυριάκου Μητσοτάκη…
Μυριάδες συμπατριώτες μας Έλληνες που με τόση αυταρέσκεια τραγουδούσαμε: «Ο Τράχηλος του Έλληνα ζυγό δεν υποφέρει» στέκονται με υπομονή στις ουρές δωρεάν συσσιτίων, στα γραφεία του ΟΑΕΔ, και στις κατά τόπους Δ.Ο.Υ. και ψελλίζουν ψιθυριστά:
«Σφάξτε μας θεσμοί, πρώην τρόικα, να…αγιάσουμε;»
Πώς συμβιβάζεται η περηφάνια μας, ο Εθνικός μας «τσαμπουκάς», ο αυθορμητισμός μας και η τάση μας για επαναστατικότητα με αυτή την συμπεριφορά ηττοπάθειας, άνευ όρων παράδοσης και η οσφυοκαμψία που ξαφνιάζει τους εκτός Ελλάδας εχθρούς μας και φέρνει δάκρυα σε φιλέλληνες;
Μία σοβαρού επιπέδου επιστημονική αξιολόγηση της ψυχοκοινωνικής μας κατάστασης, αυτής που σήμερα χαρακτηρίζω «σαπίλας» μας προσφέρει η θεωρία «της γνωστικής ασυμφωνίας» (cognitive dissonance) του Αμερικανού ψυχολόγου Dr Leon Festinger διακεκριμένου μέλους της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας (στην οποία έχω την τιμή να ανήκω εδώ και μισό αιώνα).
Σύμφωνα με την θεωρία ένα άτομο ή μια ομάδα μπορεί να διατηρούν συνειδητά τόσο διανοητικά όσο και συναισθηματικά αντικρουόμενα στοιχεία, και να συμπεριφέρονται επηρεαζόμενο από αυτά.
Με άλλα λόγια οι άνθρωποι έχουμε την ικανότητα να αιτιολογούμε και να διατηρούμε, σε παράλληλη διάταξη και ταυτόχρονα, ασυμβίβαστα δεδομένα, εφόσον αυτά ικανοποιούν κάποιες αντικρουόμενες μεν, αλλά θεμελιακές μας ανάγκες, πραγματικές ή συμβολικές.
Οι άνθρωποι διαθέτουμε την τάση να φροντίζουμε την διατήρηση ισορροπίας μεταξύ πραγματικότητας και προσδοκιών. Μειώνουμε τη σημασία ενός από τους συγκρουόμενους παράγοντες και προσθέτουμε κάποια στοιχεία στον άλλο ή τον αλλάζουμε καθολικά.
Αυτή η διαδικασία ρίχνει φως στην αινιγματική, παράλογη, ακόμη και καταστροφική μας συμπεριφορά.
Είναι, αναμφίβολα, θλιβερή η ψυχική κατάσταση ΣΑΠΙΛΑΣ που μας περιγράφει τώρα ως Κοινωνικό σύστημα ενώ συνεχίζεται το οικονομικό, ψυχό-κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό ιστορικά ανιστόρητο δράμα μας…
Κάνουμε αυτά που κάποιοι περιμένουνε να κάνουμε καθώς διατηρούμε στο προσκήνιο του πολιτικού γίγνεσθαι Κόμματα και πρόσωπα που μας οδήγησαν στα γνωστά Μνημονικά επίπεδα απαξίωσης…
Θυμηθείτε τις εποχές που πέρα από «το κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας» θέλαμε και το εξοχικό μας, εκατομμύρια Ελλήνων είχαν δυο αυτοκίνητα και από δέκα πιστωτικές κάρτες και απολαμβάναμε «διακοπών-δάνεια»…
Θυμηθείτε πριν δύο δεκαετίες τον τότε Πρωθυπουργό κ Κωνσταντίνο Σημίτη, και τον τότε Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ Λουκά Παπαδήμο να στέκονται χαμογελώντας μπροστά στο ΑΤΜ και να κάνουν την πρώτη ανάληψη σε…Ευρώ!..
Δεν θα κατηγορήσω ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ότι το έκαναν εσκεμμένα επί δεκαετίες μέχρι το καλοκαίρι του 2010 ή από αβλεψία, όταν όμως γυρίζω το βλέμμα μου στο παρελθόν ψύχραιμα και αντικειμενικά ή διαπίστωση είναι σαφής:
Ίσως δεν ήταν ΕΝΤΕΛΩΣ άστοχη η γνωστή θέση του κ Πάγκαλου: «μαζί τα φάγαμε…»
Τον Μάη του 2010 από το Καστελόριζο (με ποια κριτήρια συμβολισμού επελέγη εκείνο το συγκεκριμένο νησί;) ο τότε Πρωθυπουργός κ Γιώργος Παπανδρέου μας ξύπνησε βίαια ανακοινώνοντας ότι είμαστε… «κακομοίρηδες!»
Τα έτη 2017, 2018, 2019 αρχίσαμε να χαμογελάμε με τα έσοδα του τουρισμού, αλλά μας προέκυψε η πανδημία!…
Μας χαμογέλασε, τουριστικά, το 2021 και το 2022 αλλά εξαιτίας του Ρώσο-Ουκρανικού πολέμου καλπάζει πλέον η ακρίβεια και φούντωσε ξανά η αβεβαιότητα για το αύριο…
’Όπου φτωχός και η μοίρα του!…
――――――――――――――――――-
*O Γιώργος Πιπερόπουλος, Δρ Κοινωνιολογίας - Ψυχολογίας, είναι Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας