Ακούμε πολύ συχνά τον όρο “περιβάλλον εργασίας” και τον ρόλο που αυτό παίζει στην παραγωγικότητα ενός εργαζομένου, μιας ομάδας εργαζομένων, μιας επιχείρησης.
Τι συνιστά όμως το περιβάλλον εργασίας; Ποια τα χαρακτηριστικά του στο Άγιο Όρος; Τι ισχύει στις σύγχρονες επιχειρήσεις; Τι θα μπορούσε να αλλάξει;
Με τον όρο “περιβάλλον εργασίας” εννοούμε τόσο τις κτηριακές εγκαταστάσεις που φιλοξενούν μια επιχείρηση (υλική υποδομή) όσο και το κλίμα που επικρατεί μεταξύ συναδέλφων, εργαζομένων και διοίκησης μιας επιχείρησης (ηθική/συναισθηματική υποδομή).
Στο Άγιο Όρος συναντάται το πρότυπο περιβάλλον εργασίας. Οι μοναχοί ζουν, ασκούνται και παράγουν μέσα σε χώρους απόλυτα φιλικούς και ενσωματωμένους στο φυσικό περιβάλλον, εργονομικούς, απαλλαγμένους από περιττές κατασκευές, αντικείμενα και υλικές υπερβολές. Είναι χώροι φωτεινοί που διευκολύνουν τον ορίζοντα του βλέμματος και την αναζωογόνηση της σκέψης, ενώ παράλληλα, χώροι υποδοχής, κήποι και αυλές με δέντρα και λαχανικά σε εναλλαγή με τα μοναστηριακά κτίσματα ξεκουράζουν το μάτι των μοναχών (και επισκεπτών) καθιστώντας ενδιαφέροντες τους περιπάτους μεταξύ των μονών.
Σε ανθρώπινο επίπεδο, αυτό που επικρατεί και είναι φανερό στις σχέσεις των μοναχών τόσο μεταξύ τους όσο και με τους επισκέπτες, είναι το πνεύμα σεβασμού, συνεννόησης και αλληλεγγύης. Είναι εντυπωσιακή η αίσθηση της σύμπνοιας και συγκατάβασης που σου προκαλείται παρατηρώντας τους στις συναναστροφές τους. Νιώθεις να σε περιβάλλει ένα κλίμα γαλήνης που σε ηρεμεί και διευκολύνει τη σκέψη να ξεκουράζεται και να γεννά νέες σκέψεις. Δεν είναι τυχαίο που σε πολλούς επισκέπτες η εικόνα αυτή θυμίζει το κλίμα που επικρατεί σε μια οικογένεια, όπου η αγάπη, το ενδιαφέρον και ο σεβασμός μεταξύ των μελών ισχυροποιούν τη δομή της, ενώ συγχρόνως εμπνέουν τα μέλη να μεριμνούν για το καλό της.
Τι ισχύει στις σύγχρονες επιχειρήσεις; Πόση βαρύτητα δίνουν ή πρέπει να δίνουν στις υλικές και άυλες δομές τους;
Εταιρείες κολοσσοί, όπως η Google, επενδύοντας στη μεταμορφωτική επίδραση του περιβάλλοντος στη ψυχοσύνθεση των εργαζομένων και έχοντας σε προτεραιότητα την εργασιακή ευημερία, προσπαθούν να προσφέρουν στους υπαλλήλους τους ένα ενδιαφέρον αισθητικά περιβάλλον εργασίας, αγχολυτικό και συγχρόνως φιλικό στο περιβάλλον. Στα κεντρικά γραφεία της Google, για παράδειγμα, η οποία είναι κορυφαία παγκοσμίως στις εργασιακές εγκαταστάσεις, οι υπάλληλοί της έχουν την τύχη να δουλεύουν σ’ ένα περιβάλλον που μεριμνά για την έμπνευση, την ενημέρωση, την ξεκούραση, την απομόνωση, τη χαλάρωση, τη διατροφή, ακόμη και την ψυχαγωγία τους. Μέσα σε χώρους ευρύχωρους και φωτεινούς, όπου η αίσθηση της φύσης παρεμβαίνει μέσω μικρών κήπων και φυτών, με χώρους αναμονής για τους επισκέπτες και χώρους συνεδριάσεων με ιδιαίτερη στυλιστική φυσιογνωμία για το προσωπικό, με καφετέριες, χώρους αναψυχής και γυμναστικής, καθώς και πολλά σημεία απόλαυσης φρέσκων φρούτων και λαχανικών, η εργασία γίνεται ευχάριστη διαδικασία και ξεχωριστή εμπειρία.
Αυτές οι παρεμβάσεις δεν είναι τυχαίες και φανερώνουν τη σημασία που δίνουν οι πλέον σύγχρονες εταιρείες στην πνευματική, σωματική, διατροφική και συναισθηματική υγεία και ισορροπία του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Θυμάμαι την πρώτη εργασιακή μου εμπειρία στο τμήμα Marketing μιας ελληνικής τεχνολογικής εταιρείας.
Τα γραφεία της εταιρείας στεγάζονταν σε δύο μεγάλα γυάλινα φωτεινά κτήρια. Οι χώροι ήταν άνετοι, λειτουργικοί, όμορφα σχεδιασμένοι και διακοσμημένοι, ενώ υπήρχε και εστιατόριο για τους εργαζόμενους.
Ένα εξάμηνο περίπου αφ’ ότου ενσωματώθηκα στο στελεχιακό δυναμικό της εταιρείας, συνειδητοποίησα ότι η εταιρεία ακολουθώντας μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση στη διαχείριση του προσωπικού της, κατάφερε να έχει υπαλλήλους που νοιάζονταν για την πορεία της, δούλευαν με διάθεση και έτσι απέδιδαν διαρκώς
Ακόμα και σήμερα, η συγκεκριμένη εταιρεία ακμάζει και έχει επεκτείνει με επιτυχία τις δραστηριότητές της στο εξωτερικό.
Δεν είναι τυχαίο ότι ένας συμφοιτητής και φίλος μου με τον οποίο είχαμε προσληφθεί στην εταιρεία σχεδόν ταυτόχρονα, αλλά σε διαφορετικά τμήματα, εξακολουθεί μέχρι και σήμερα (17 χρόνια μετά!) να εργάζεται στην εταιρεία, είναι ευχαριστημένος και την αποκαλεί “οικογένειά” του.
Αντίθετα, ένας άλλος φίλος μου απορρίφθηκε από μια μεγάλη ελληνική επιχείρηση με εξαιρετικές εγκαταστάσεις και το ιδανικό από άποψη εξοπλισμού και τοποθεσίας περιβάλλον εργασίας, αναγκάστηκε μέσα σε πολύ σύντομο διάστημα να παραιτηθεί, ενώ μπορούσε και ήθελε να προσφέρει πολλά και πολύτιμα ακόμα στην εταιρεία. Ο λόγος ήταν το “τοξικό” και αφιλόξενο περιβάλλον εργασίας, που δυστυχώς καμιά λαμπερή βιτρίνα δεν μπόρεσε να υπερκεράσει. Αποχώρησε οικειοθελώς, ψυχολογικά εξουθενωμένος και απογοητευμένος.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα[1], τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν το ιδανικό εργασιακό περιβάλλον για τα στελέχη των επιχειρήσεων είναι:
α) Η συναδελφικότητα
β) Οι ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις
γ) Τα κίνητρα για βελτίωση της παραγωγικότητας
Ειδικότερα, το 89% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι το αίσθημα της συναδελφικότητας αποτελεί τη σημαντικότερη προϋπόθεση ενός αρμονικού εργασιακού περιβάλλοντος, ενώ ποσοστό 72% αναγνωρίζει τη σημασία της ανθρώπινης συμπεριφοράς στον χώρο εργασίας.
Συνοπτικά, πετυχημένη εταιρεία καταλήγει να είναι αυτή που ενδιαφέρεται για τη διαρκώς βελτιούμενη εργασιακή πραγματικότητα των υπαλλήλων της, οι οποίοι σε ένα κλίμα εργασιακής σταθερότητας και αρμονίας αποδίδουν πάντα περισσότερο.
Mια επιχείρηση που θέλει να διακρίνεται στο σύγχρονο επιχειρηματικό γίγνεσθαι για το εταιρικό κοινωνικό προφίλ της, δεν μπορεί παρά να συγκεντρώνει τις παρακάτω θεμελιώδεις αρχές στις σχέσεις της τόσο με τους εργαζομένους όσο και με τους πελάτες της:
1. Ακεραιότητα
2. Υπευθυνότητα
3. Σεβασμό
4. Εμπιστοσύνη
5. Ειλικρίνεια
6. Ευθύτητα
7. Αλληλεγγύη
8. Ισότητα
9. Ευγένεια
10. Επαγγελματισμό
11. Ηθική
12. Δικαιοσύνη
[1] Έρευνα Εταιρίας Adecco
Απόσπασμα απο το βιβλίο “Ο μοναχός που έγινε CEO” - 1000 χρόνια Αθωνικό Management