Για «αξιόπιστους ισχυρισμούς» περί κακομεταχείρισης μεταναστών στην Ελλάδα από την αστυνομία κάνει λόγο σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτροπή Βασανιστηρίων και Απάνθρωπης ή Υποβαθμιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε έκθεσή της.
Στην έκθεση της CPT αναγνωρίζεται πως υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές αρχές, λόγω του μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων που φτάνουν στη χώρα. Ωστόσο, όπως αναφέρεται, οι επίμαχοι ισχυρισμοί έχουν να κάνουν κυρίως με τα κέντρα κράτησης στον Έβρο (Φυλάκιο, Τυχερό) και στη Λέσβο (Μόρια). Η επιτροπή ζητά επίσης από τις ελληνικές αρχές να ενεργήσουν άμεσα για να σταματήσει η κακομεταχείριση αλλοδαπών, που περιλαμβάνει «χαστούκια, γροθιές, κλωτσιές και χτυπήματα με κλομπ».
Οι συνθήκες κράτησης, σύμφωνα με την έκθεση, παραμένουν ακατάλληλες σε πολλά αστυνομικά τμήματα και τμήματα συνοριακής φύλαξης, στα οποία έγιναν επισκέψεις στο πλαίσιο της έρευνας, για κράτηση ατόμων για διαστήματα άνω των 24 ωρών, ωστόσο συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται για την κράτηση παράτυπων μεταναστών για παρατεταμένες περιόδους.
Συνωστισμός, βάσει της έκθεσης, παρατηρήθηκε στο Ισαάκιο και στο Φυλάκιο, ενώ οι συνθήκες σε κέντρα προαναχώρησης κυμαίνονταν από καλές (Πυλί στην Κω), μέχρι αποδεκτές (Μόρια) και πολύ κακές (Φυλάκιο). Ειδικά στο Φυλάκιο, όπως αναφέρεται, υπήρχε πολύ μεγάλος συνωστισμός, με μέχρι και 95 άτομα (περιλαμβανομένων οικογενειών, παιδιών και εγκύων) να στριμώχνονται σε ένα κελί με λιγότερο από ένα τετραγωνικό μέτρο χώρου ανά άτομο. Σύμφωνα με τη CPT, η κράτηση προσώπων για αρκετές εβδομάδες ή μήνες σε τέτοιες άθλιες συνθήκες μπορεί εύκολα να θεωρηθεί ότι αποτελεί απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση.
Η CPT προτείνει τη μείωση των αριθμών των διαμενόντων, έτσι ώστε να μην υπερβαίνονται οι δυνατότητες των χώρων, τον καθαρισμό και την επισκευή των εγκαταστάσεων και την παροχή τροφής, στρώματος και καθαρών σεντονιών- όπως και επαρκών προϊόντων υγιεινής. Επιπλέον, σύμφωνα με τη CPT, θα έπρεπε να ληφθούν επειγόντως μέτρα για να διασφαλιστεί πως ευάλωτα άτομα θα μεταφερθούν σε κατάλληλες ανοιχτές εγκαταστάσεις υποδοχής και ότι γυναίκες και παιδιά δεν κρατούνται ποτέ μαζί με άνδρες που δεν είναι συγγενικά τους πρόσωπα.
Η επιτροπή επίσης κάνει λόγο για έλλειψη επαρκών υγειονομικών υπηρεσιών (σε προσωπικό και υλικό), ενώ σημειώνεται πως οι ελληνικές αρχές δεν έχουν ενεργήσει για να εφαρμοστούν προηγούμενες προτάσεις σχετικά με την κράτηση παιδιών. «Η επιτροπή συστήνει οι ελληνικές αρχές να αναθεωρήσουν θεμελιωδώς την πολιτική τους πάνω στην κράτηση ασυνόδευτων παιδιών τόσο για σκοπούς υποδοχής και ταυτοποίησης όσο και για σκοπούς αστυνομικής προστασίας.
Παράλληλα, γίνεται λόγος για τις αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει η κράτηση των παιδιών και των γονιών τους σε χώρους κράτησης. Ακόμη, αναφέρεται πως άτομα σε τρία κέντρα κράτησης έχουν ισχυριστεί πως λαμβάνουν χώρα επιχειρήσεις «push-back» (επαναπροώθησης) από την Ελλάδα στην Τουρκία μέσω Έβρου, μετά από συλλήψεις μεταναστών από αστυνομικούς και συνοριοφύλακες. Κάποιοι κάνουν λόγο για κακομεταχείριση, με χτυπήματα κλομπ στο κεφάλι. Η CPT συστήνει οι ελληνικές αρχές να αναλάβουν δράση για να εμποδίσουν τέτοιου είδους φαινόμενα.
Τι συμβαίνει στον ψυχιατρικό τομέα
Η CPT αναφέρεται επίσης στην έκθεσή της στις μεταρρυθμίσεις στον ψυχιατρικό τομέα, για τις οποίες λέγεται πως δεν έχουν ολοκληρωθεί, με προβλήματα όπως η ακατάλληλη κατανομή ασθενειών και η έλλειψη προσωπικού να συνεχίζουν να υφίστανται. Οι παρατηρητές της CPT παρατήρησαν «συστημικό συνωστισμό» σε ψυχιατρικές μονάδες σε τρία γενικά νοσοκομεία («Ευαγγελισμός», «Γεννηματάς», «Σωτηρία»), ενώ, όπως συμπληρώνεται, ένα από τα σοβαρότερα ευρήματα ήταν η διευρυμένη τάση να χρησιμοποιούνται μηχανικά δεσμά. Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις (Δρομοκαΐτειο, κλινική Αθηνά) η CPT αναφέρει πως παρατηρήθηκε χορήγηση μεγάλων δόσεων φαρμάκων.
Καταλήγοντας, η έκθεση σημειώνει πως υπήρξαν «λίγες σημαντικές αλλαγές» από την προηγούμενη επίσκεψη το 2005 στο Ψυχιατρείο των Φυλακών Κορυδαλλού. Για εκεί αναφέρεται πως δεν υπήρξαν ισχυρισμοί περί κακομεταχείρισης, μα παρατηρήθηκε «απαράδεκτη» χρήση κελιών στο υπόγειο για απομόνωση ασθενών ώστε να μη βλάψουν τους εαυτούς τους ή άλλους.