Η ιστορία των χορευτών Shen Yun (Σεν Γιουν) είναι σαν παραμύθι. Με ένα μαγικό τρόπο αφηγούνται την ιστορία της Κίνας από το 3.000 π.Χ. έως σήμερα. Πέντε χιλιάδες χρόνια ιστορίας παρουσιάζονται αριστοτεχνικά και μέσα από τη φαντασμαγορική παρουσίαση ξεπηδούν όχι μόνο Βούδες, θρυλικοί αυτοκράτορες, πολεμιστές και μοναχοί, αλλά και η ιστορία της σύγχρονης Κίνας - και μαζί αλήθειες και νοήματα, που όμως ξυπνούν σκοτεινές δυνάμεις οι οποίες θέλουν, όπως σε κάθε παραμύθι άλλωστε, να επιβάλλουν το σκοτάδι τους.
Ο θίασος Shen Yun, αν και η έδρα του είναι στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, βρίσκεται υπό διωγμό από το κινεζικό καθεστώς και το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) το οποίο προσπαθεί με κάθε τρόπο να παρέμβει και να εμποδίσει την παρουσίαση των παραστάσεων ανά τον κόσμο. Εύλογα γεννούνται ερωτήματα όπως γιατί το ΚΚΚ και οι κινεζικές διπλωματικές αποστολές προσπαθούν διακαώς να ακυρώσουν τις παραστάσεις του Shen Yun από την Αυστραλία έως και την Ευρώπη, όπως πιθανόν έκαναν στην Ελλάδα το 2010, τι είναι αυτό που τους φοβίζει;
«Shen Yun Performing Arts» (Shen Yun -Σεν Γιουν- στα Κινέζικα σημαίνει «Θείες Τέχνες»). Iδρύθηκε το 2006 στην Νέα Υόρκη, από ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ ή Φάλουν Ντάφα (μια αρχαία παραδοσιακή κινεζική άσκηση νου και σώματος) με σκοπό την αναβίωση των 5.000 χρόνων πολιτισμού της Κίνας. Πλέον η φήμη τους δεν γνωρίζει σύνορα και το όνομά τους έχει γίνει συνώνυμο του υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου καθώς οι δεξιότητες των χορευτών βρίσκονται στην κορυφή σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι ταλαντούχοι χορευτές, μέσω του κινέζικου κλασικού χορού, που δεν πρέπει να συγχέεται με τις κινεζικές ακροβατικές παραστάσεις, όπως στερεοτυπικά αντιλαμβανόμαστε στη δύση, έχουν την ικανότητα να ταξιδεύουν τον θεατή στην Κίνα ανά τους αιώνες. Η προσέγγισή του Shen Yun χαρακτηρίζεται ως μοναδική και πρωτοπόρος, καθώς, μεταξύ άλλων χαρακτηριστικών, είναι η μόνη στον κόσμο που συνδυάζει κλασικά δυτικά και κινεζικά μουσικά όργανα, πετυχαίνοντας ένα αρμονικό αποτέλεσμα.
Το αέρινο σώμα των χορευτών δείχνει να περιφρονεί τους περιορισμούς της βαρύτητας και πλέει ανάλαφρο στους συμπαντικούς κανόνες της μουσικής καθώς και αυτών που έχουν εμπνευστεί οι χορογράφοι. Όλοι τους είναι ένα σώμα, κανείς δεν διαπρέπει χωριστά αλλά μόνο σαν σύνολο. Η αρμονία της μουσικής διέπει την ομάδα και διαχέεται στους θεατές όπως αποδεικνύεται από τα κατάμεστα θέατρα.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι από το 2006 που ξεκίνησαν οι παραστάσεις το «Shen Yun Performing Arts» έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία και έχει εξελιχθεί στην πιο γρήγορα αναπτυσσόμενη εταιρεία θεάματος παγκοσμίως, με 8 ισάξιους θιάσους να περιοδεύουν ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο, σε περισσότερες από 22 χώρες και 200 πόλεις. Εκατομμύρια άνθρωποι παρακολουθούν το Shen Yun κάθε χρόνο στα καλύτερα θέατρα του κόσμου (Lincoln Center & Radio City – Νέα Υόρκη, Kennedy Center Opera – Ουάσιγκτον, Palais de Congress – Παρίσι, Grand Teatre del Liceu – Βαρκελώνη, κ.ά.) Βασιλικές οικογένειες, κυβερνητικοί εκπρόσωποι και αστέρες του κινηματογράφου περιλαμβάνονται σε αυτούς που έχουν μαγευτεί από τις παραστάσεις.
Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν παρομοιάσει τους χορευτές ως ουράνια όντα που χορεύουν σκορπώντας ομορφιά.
Όμως η επιτυχία τους βασίζεται σε κάτι βαθύτερο από την τεχνική αρτιότητά τους στο χορό και συνδέεται με τη διαδρομή της ιστορίας του ανθρώπινου γένους το οποίο δημιούργησε πολιτισμό μέσω της αναζήτησής του για το θείο.
Η έμπνευση ήταν το «δαιμόνιο» εκείνο που εξύψωσε τον άνθρωπο και τον έκανε να καταλάβει ότι είναι δεν είναι μόνο ύλη αλλά μια ψυχοσωματική ενότητα με έμφυτη την ανάγκη να συνδεθεί με το Υψηλό. Όλοι οι σπουδαίοι πολιτισμοί εκφράστηκαν μέσω της Τέχνης και η Τέχνη έγινε αναπόσπαστο μέρος της πνευματικότητας και της πίστης.
Ο άνθρωπος πετυχαίνει τη χαρά και γίνεται ένθεος μέσω αυτής της σύνδεσης, μεταξύ τέχνης και πνευματικότητας, όπως αποτυπώνεται μοναδικά στην Καπέλα Σιξτίνα του Μιχαήλ Αγγελου όπου ο Θεός απλώνει το χέρι του για να αγγίξει τον Αδάμ.
Οι χορευτές του Shen Yun επαναλαμβάνουν αυτό που έκανε πάντα ο άνθρωπος, εκφράζουν την αγωνία τους να γίνουν ένθεοι μέσω της δημιουργικότητας. Έτσι συγκροτήθηκε η ετερότητα των πολιτισμών και το θαυμάσιο είναι ότι η αρχαία σοφία του κάθε λαού, εξακολουθεί να υπάρχει μέσα μας και περιμένει να ξεκλειδωθεί, για να μας πάει πιο μακρυά προκειμένου ως ανθρώπινο γένος να έρθουμε εγγύτερα.
Το δυσάρεστο είναι ότι πάντα υπάρχουν εμπόδια από τις δυνάμεις εκείνες που αρνούνται να δεχθούν την ελευθερία του ατόμου και τον τρόπο της ολοκλήρωσής του όπως αυτό νομίζει.
Απόδειξη οι κάθε είδους πολιτισμικές επαναστάσεις, που έχουν γίνει στο όνομα της προόδου. Όμως ενάντια σε αυτή την «πρόοδο» που ισοπεδώνει και σωματοποιεί το πνεύμα και ορίζει τι σημαίνει ελευθερία του λόγου και έκφρασης υπάρχουν πολλοί που αντιστέκονται, άτομα ή κοινότητες και μια από αυτές είναι το θρυλικό πλέον «Shen Yun».
Στην περίπτωση του Shen Yun και του Φάλουν Ντάφα μπορεί η πνευματική πειθαρχία και η σύνδεση να είναι αυτή που τους εξυψώνει, όμως η ρίζα αυτής της πνευματικότητας εντοπίζεται στην ταυτότητά τους, στην παραδοσιακή κινεζική κουλτούρα η οποία όμως έπεσε θύμα των μεγάλων πολιτικών αλλαγών στην Κίνα.
Η Πολιτιστική Επανάσταση που επιβλήθηκε [1966-1976] από το Κ.Κ.Κ. (Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας) ακύρωσε βίαια όσα κομμάτια του παρελθόντος θεώρησε ασύμβατα με το μέλλον που οραματιζόταν. Ο σεβασμός στο θείον και κάθε μεταφυσική εξορίστηκε από τη ζωή των πολιτών και ο κοινωνικός έλεγχος φρόντισε μέσω της καταστολής να διαμορφώσει μια νέα κινεζική κουλτούρα.
Οι συνέπειες του Μαρξιστικού Υλισμού και οι βίαιες ανακατατάξεις που συντελέστηκαν παρουσιάζονται στην παράσταση Shen Yun όπου μεταξύ άλλων δείχνουν τον διωγμό που υφίσταται το Φάλουν Ντάφα, καθώς οι κινεζικές αρχές τον χαρακτηρίζουν ως σέκτα με αποτέλεσμα οι ασκούμενοι του να αντιμετωπίζουν σκληρές διώξεις.
Το Φαλούν Ντάφα, μέσω του διαλογισμού καλεί τους ασκητές του να ασχοληθούν με την εσωτερική τους καλλιέργεια, ενώ οι αξίες που πρεσβεύει είναι η Αλήθεια, η Καλοσύνη και η Ανεκτικότητα.
Είναι εντυπωσιακό ότι από το 1992 που πρωτοσυστήθηκε στο κοινό στην Κίνα μέχρι το 1999, περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι άρχισαν να το εξασκούν. Αυτό αρκούσε για να ανησυχήσει τις κινεζικές αρχές που το εξέλαβαν ως απειλή εναντίον του καθεστώτος με αποτέλεσμα να αρχίσουν οι διώξεις, οι φυλακίσεις, οι εκτοπισμοί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αλλά και σύμφωνα με καταγγελίες οι δολοφονίες χιλιάδων πιστών και σε πολλές περιπτώσεις παράνομο εμπόριο οργάνων από τα θύματα.
Οι διώξεις αυτές ανησύχησαν τη διεθνή κοινότητα και πρόσφατα καταδικάστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσω του Ψηφίσματος της 18ης Ιανουαρίου 2024 καθώς και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ στις 25 Ιουνίου 2024 με το διακομματικό νόμο για την προστασία του Φάλουν Γκονγκ (H.R. 4132).
Οι διώξεις όπως προκύπτει και από το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν επεκταθεί και στο εξωτερικό της Κίνας με διάφορες μορφές γι΄αυτό και ζητεί από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (ΛΔΚ) να θέσει τέλος στην εγχώρια και διακρατική παρακολούθηση και έλεγχο, ενώ καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να αναστείλουν τις συνθήκες έκδοσης με τη ΛΔΚ..
Ωστόσο όπως καταγγέλουν τα μέλη του Shen Yun Performing Arts το κινεζικό καθεστώς δεν υπαναχωρεί και μέσω των πρεσβειών του, προσπαθεί να παρέμβει, να εκφοβίσει και να ακυρώσει τις παραστάσεις τους σε όλο τον κόσμο.
Σύμφωνα με μαρτυρίες και δημοσιευμάτων στον διεθνή Τύπο, οι προσπάθειες των κινεζικών διπλωματικών αποστολών περιλαμβάνουν την υπονόμευση, διπλωματικές πιέσεις και τον οικονομικό εκβιασμό σε κυβερνήσεις και θέατρα ανά τον κόσμο, προκειμένου να ακυρώσουν ή να αρνηθούν να φιλοξενήσουν τον θίασο, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι έχει έδρα τη Νέα Υόρκη.
Αν και στις περισσότερες χώρες, αυτές οι προσπάθειες αποδεικνύονται άκαρπες οι απόπειρες επιβολής λογοκρισίας είναι βαθύτατα παρεμβατικές και προσβλητικές.
Εικάζεται, καθώς δεν υπάρχουν εμφανή αποδεικτικά στοιχεία, ότι παρόμοια παρέμβαση σημειώθηκε και στην Ελλάδα το 2010, όπου είχε προγραμματιστεί η παράσταση να ανέβει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και η οποία ακυρώθηκε δύο εβδομάδες πριν την προκαθορισμένη ημερομηνία έναρξής της.
Ακόμη και εάν αμφισβητήσουμε την όποια παρέμβαση στην ελευθερία της έκφρασης από μέρους τους κινεζικού καθεστώτος στην Ελλάδα υπάρχουν αδιάψευστα στοιχεία που μαρτυρούν ανάλογες παρεμβάσεις για ακύρωση των παραστάσεων του Shen Yun σε παγκόσμιο επίπεδο.
Για παράδειγμα στη Δανία το 2016 το Shen Yun παρουσίασε δύο sold-out παραστάσεις. Πριν τις παραστάσεις, η κινεζική πρεσβεία μέσω γραπτού μηνύματος στο θέατρο προσπάθησε να τις ακυρώσει με το πρόσχημα ότι ήταν «κατά της Κίνας». Ο Διευθυντής του θεάτρου ωστόσο απέρριψε την πρόταση λέγοντας: «Έχουμε αξιολογήσει το καλλιτεχνικό περιεχόμενο της παράστασης και έχουμε αποφασίσει πως είναι πολύ υψηλό. Υπάρχει ελευθερία έκφρασης στην Δανία και σκοπεύουμε να την υποστηρίξουμε».
Στην Ισπανία το 2014 πριν από την πρώτη εμφάνιση του Shen Yun, το προξενείο του ΚΚΚ στη Βαρκελώνη προσπάθησε να πιέσει τόσο το Εθνικό Θέατρο όσο και το υπουργείο Εξωτερικών να ακυρώσουν τις παραστάσεις. Οι παραστάσεις της Ισπανίας πραγματοποιήθηκαν όπως είχε προγραμματιστεί, με πολλά ισπανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν τα συμβάντα.
Όμως δεν συνέβη το ίδιο το 2019. Λίγες μόλις εβδομάδες πριν τις πρώτες εμφανίσεις του Shen Yun στο Θέατρο Coliseum της Μαδρίτης, οι παραστάσεις ξαφνικά ακυρώθηκαν. Το θέατρο ισχυρίστηκε ότι η ακύρωση οφείλεται σε «τεχνικές δυσκολίες», αλλά οι διοργανωτές είπαν ότι αυτή είναι η δικαιολογία που συνήθως δίνεται όταν η κινεζική πρεσβεία είναι ο πραγματικός λόγος.
Μάλιστα υπάρχει δημόσια και ηχογραφημένη συνομιλία που αποδεικνύει την άμεση παρέμβαση της κινεζικής πρεσβείας στο συγκεκριμένο θέατρο.
Αυτός ο εν εξελίξει πόλεμος ξεπερνά τις πολιτικές ιδεολογίες και από τη στιγμή που διεξάγεται στη δύση μας αφορά όλους.
Ας υποθέσουμε ότι το Shen Yun και το Φάλουν Ντάφα είναι πολιτικό εργαλείο ενάντια στις αξίες του κινεζικού καθεστώτος. Ότι μέσω του φαντασμαγορικού θεάματος ασκεί προπαγάνδα ή προωθεί τα πιστεύω του.
Ας συμφωνήσουμε ότι έτσι είναι τα πράγματα. Όμως εμείς στην Ελλάδα με τον δικό μας πανάρχαιο πολιτισμό, που πατάμε το ίδιο χώμα με αυτούς που καθιέρωσαν τη δημοκρατία μαζί με την εδραίωση του θεάτρου, αρνούμαστε την αμφισβήτηση και την απόρριψη του - εδώ και χιλιάδες χρόνων κεκτημένου - να μιλάμε για τη σχέση εξουσίας και πολίτη. Ο λόγος ως κυρίαρχο συστατικό του δικού μας θεάτρου είναι ιερός και εάν αυτός δεν αρέσει όπως γινόταν κάποτε έτσι και σήμερα μπορεί να απορριφθεί από τους πολίτες.
Η προάσπιση των δημοκρατικών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εκφράζονται μέσω του πλουραλισμού, της προστασίας του διαφορετικού και του δικαιώματος να ακούγονται όλες οι φωνές, είναι οι βασικές αρχές του ευρωπαϊκού και κατά προέκταση του δυτικού πολιτισμού. Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουμε μάθει μέσα στους αιώνες να γυρνάμε την πλάτη μας σε ό,τι δεν μας εκφράζει, αλλά πρώτα θα ακούσουμε, θα αξιολογήσουμε και πάντα θα υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα του οποιουδήποτε να εκφέρει άποψη.
Ανυπομονούμε να δούμε και στην Ελλάδα σύντομα το Shen Yun για να κρίνουμε μόνοι μας, εάν ανταποκρίνεται στην εικόνα την οποία μάχεται να αναδείξει.