Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ προέτρεψε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να υπογράψει τώρα κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας, εάν «σοβαρολογεί για την ειρήνη» και είπε ότι οι σύμμαχοι θα «διατηρήσουν την πίεση» στο Κρεμλίνο.
Στο τέλος μιας τηλεσυνάντησης το Σάββατο (15/3) με διεθνείς συμμάχους, σε αυτό που ο ίδιος αποκάλεσε «συνασπισμό των πρόθυμων», ο Στάρμερ είπε ότι η «αναστολή και η καθυστέρηση» του Κρεμλίνου σχετικά με την πρόταση κατάπαυσης του πυρός του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σε συνδυασμό με τις «συνεχιζόμενες βάρβαρες επιθέσεις» της Ρωσίας στην Ουκρανία «αντιτίθενται εντελώς» στη δηλωμένη επιθυμία του Πούτιν για ειρήνη.
«Σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, τονίσαμε την ανάγκη για ισχυρές διευθετήσεις παρακολούθησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι τυχόν παραβιάσεις μιας συμφωνίας εντοπίζονται και επιπλήττονται», είπε.
Περίπου 30 ηγέτες συμμετείχαν στην κλήση, συμπεριλαμβανομένων Ευρωπαίων εταίρων όπως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Παρόντες εξ αποστάσεως ήταν επίσης ηγέτες από την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία, και αξιωματούχοι από το ΝΑΤΟ και την εκτελεστική εξουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο, δεν εκπροσωπήθηκαν στη συνάντηση.
«Επιβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας και συμφωνήσαμε ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι σε θέση να αμυνθεί και να αποτρέψει τη μελλοντική ρωσική επιθετικότητα», είπε ο Στάρμερ.
Πρόσθεσε ότι «ισχυρές και αξιόπιστες ρυθμίσεις ασφαλείας» είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η διαρκής ειρήνη στην Ουκρανία και είπε ότι οι στρατιωτικοί σχεδιαστές θα συνέλθουν ξανά στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτή την εβδομάδα για να προχωρήσουν σε πρακτικά σχέδια για την υποστήριξη της μελλοντικής ασφάλειας της Ουκρανίας.
«Θα δημιουργήσουμε την άμυνα και τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας και θα είμαστε έτοιμοι να αναπτυχθούμε ως ″συνασπισμός των πρόθυμων″ σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, για να βοηθήσουμε στην ασφάλεια της Ουκρανίας στη γη, στη θάλασσα και στον ουρανό», πρόσθεσε.
Η συνάντηση του Σαββάτου λαμβάνει χώρα στον απόηχο της πρότασης των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός 30 ημερών στην Ουκρανία, την οποία υποστήριξε η Ουκρανία. Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι υποστηρίζει κατ′ αρχήν μια εκεχειρία, αλλά έχει θέσει μια σειρά από λεπτομέρειες που πρέπει να διευκρινιστούν πριν συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός.
«Ο Πρόεδρος Ζελένσκι, που είναι μαζί μας σήμερα το πρωί, έδειξε για άλλη μια φορά ότι η Ουκρανία είναι η πλευρά της ειρήνης, επειδή έχει συμφωνήσει και δεσμευτεί σε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός 30 ημερών», είπε ο Στάρμερ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αλλάξει την προσέγγισή τους στον πόλεμο μετά την επιστροφή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Η αλλαγή προσέγγισης σε σχέση με αυτή του προκατόχου του Τραμπ, Τζο Μπάιντεν, έγινε ιδιαίτερα αξιοσημείωτη μετά τη σύγκρουση Τραμπ με τον Ζελένσκι στις 28 Φεβρουαρίου στο Οβάλ Γραφείο.
Ο Τραμπ εξέφρασε αισιοδοξία την Παρασκευή ότι ο Πούτιν, ο οποίος συναντήθηκε με τον απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, θα υποστηρίξει την κατάπαυση του πυρός.
Ο Στάρμερ έχει πρωτοστατήσει, μαζί με τον Μακρόν, στη συγκέντρωση του «συνασπισμού των πρόθυμων», εν μέρει για να πείσει τον Τραμπ να διατηρήσει την υποστήριξη προς το Κίεβο. Ένα αποτέλεσμα ήταν ήδη η αυξανόμενη αποδοχή από τις ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως, ότι πρέπει να κάνουν περισσότερα για να εξασφαλίσουν τη δική τους ασφάλεια, μεταξύ άλλων αυξάνοντας τις αμυντικές τους δαπάνες.
Η Ουκρανία, υπό σοβαρή στρατιωτική πίεση σε τμήματα της πρώτης γραμμής, τρία χρόνια μετά την ευρείας κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, έχει ήδη εγκρίνει την πρόταση εκεχειρίας. Ο ρωσικός στρατός έχει αποκτήσει δυναμική στο πεδίο της μάχης και οι αναλυτές λένε ότι ο Πούτιν πιθανότατα θα είναι απρόθυμος να βιαστεί για κατάπαυση του πυρός, ενώ αισθάνεται ότι έχει πλεονέκτημα. «Ο κόσμος παρακολουθεί», είπε ο Στάρμερ.
Μηνύματα από Φον ντερ Λάιεν-Κόστα
«Η Ρωσία πρέπει να δείξει τη βούλησή της να υποστηρίξει την κατάπαυση του πυρός που θα οδηγήσει σε δίκαιη και διαρκή ειρήνη», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με ανάρτησή της στο «Χ».
Μετά τη Σύνοδο, η φον ντερ Λάιεν αναφέρει: «Επαναλαμβάνουμε την υποστήριξή μας στη συμφωνία για κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία. Τώρα η Ρωσία πρέπει να δείξει τη βούληση της να υποστηρίξει την κατάπαυση του πυρός που θα οδηγήσει σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη», προσθέτοντας ότι θα συνεχιστεί η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, καθώς και οι προσπάθειες της Ευρώπης για την Άμυνα, μέσα από το σχέδιο «Επανεξοπλισμού της Ευρώπης» και της αύξησης των αμυντικών δαπανών.
«Η Ρωσία πρέπει να δείξει ότι έχει την πολιτική βούληση να τερματίσει τον πόλεμο», τονίζει στο ίδιο μήκος κύματος ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, μετά την τηλεδιάσκεψη για την Ουκρανία που συγκάλεσε ο Βρετανός πρωθυπουργός.
«Η Ρωσία πρέπει να δείξει την πολιτική βούληση να τερματίσει τον πόλεμο. Έχουμε δεσμευτεί να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία θα βρίσκεται σε θέση ισχύος στις μελλοντικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Η ΕΕ συμμετέχει ενεργά στην ενίσχυση της Ουκρανίας και την αποτελεσματικότητα της ’Αμυνάς της μέσα από την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη, για να επιτύχει μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη», αναφέρει ο Αντόνιο Κόστα, με ανάρτησή του στο «Χ».
Αποστάσεις από Μελόνι
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, που συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη επιβεβαίωσε ότι η Ιταλία προτίθεται να συνεχίσει να εργάζεται με τους Ευρωπαίους και δυτικούς εταίρους της και με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τον καθορισμό αξιόπιστων και αποτελεσματικών εγγυήσεων ασφαλείας. Ωστόσο, επανέλαβε ότι δεν προβλέπεται η συμμετοχή της Ιταλίας σε ενδεχόμενη στρατιωτική δύναμη επί του εδάφους.
Αντιπροσωπεία «ειρήνης» από Ζελένσκι
Στο μεταξύ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συγκρότησε μια «αντιπροσωπεία» ενόψει της έναρξης διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας «δίκαιης ειρήνης» με τη Ρωσία, με βάση ένα διάταγμα που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου Αντρίι Γέρμακ, ο υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα, ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ και ο αναπληρωτής προσωπάρχης της προεδρίας Πάβλο Παλίσα θα μετέχουν σε αυτήν την επιτροπή που θα συζητά με τους «διεθνείς εταίρους» της Ουκρανίας.
Οι τέσσερις αξιωματούχοι αποτελούσαν την ουκρανική αντιπροσωπεία στις συζητήσεις που είχε την Τρίτη το Κίεβο στη Σαουδική Αραβία με τις ΗΠΑ, οι οποίες κατέληξαν σε μια πρόταση κατάπαυσης του πυρός για 30 ημέρες.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Κίεβο ο Ζελένσκι κατηγόρησε ωστόσο τη Μόσχα ότι καθυστερεί τις συζητήσεις για την επίτευξη εκεχειρίας 30 ημερών, με στόχο να ενισχύσει προηγουμένως τη θέση της στα πεδία των μαχών. Οι Ρώσοι «θέλουν μια πιο ισχυρή θέση πριν από την εκεχειρία. Η καθυστέρηση στη διαδικασία συνδέεται με το γεγονός ότι (…) θέλουν να βελτιώσουν τη θέση τους στο πεδίο της μάχης», υποστήριξε.
Ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε «περίπλοκο» το εδαφικό ζήτημα και είπε ότι θα πρέπει να συζητηθεί λεπτομερώς σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Τόνισε όμως ότι η Ουκρανία δεν θα αναγνωρίσει ποτέ ως ρωσικά τα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη. Ο Ζελένσκι είπε επίσης ότι δεν γνωρίζει τι ακριβώς συζήτησαν οι Αμερικανοί με τους Ρώσους αξιωματούχους στις πρόσφατες συνομιλίες τους στη Μόσχα.